Herkesin aklında aynı soru! İşte cevabı

İlk elektrikli arabayı kim icat etti sorusunun yanıtı için milat; 1828 yılı. O yıl Anyos Jedlik isimli bir mucit, küçük bir arabayı çalıştırmaya yetecek kuvvette bir elektrik motoru geliştirdi. Kapasitesi yolcu taşımaya uygun bir elektrikli otomobil ise 1830’lu yıllarda Robert Anderson tarafından icat edildi. Ne var ki, elektrikli bir otomobil üretmek için elektrik motorunun yanı sıra şarj edilebilir bir bataryaya da ihtiyaç vardır. 1865 yılında Gaston Plante tarafından icat edilen batarya, günümüzde kullanılan elektrikli otomobillerin de çıkış noktası oldu.

Elektrikli araçlar elektrikten elde ettiği enerjiyle çalışır. Araçlardaki elektrik motorunun içinde bulunan rotor adlı parçanın dönmesi elektrik enerjisini hareket enerjisine çevirir. Elektrikli araçlarda tork gücü elde etmek için motorun belirli bir devire ulaşmasına ihtiyaç duyulmaz. Araçlarda lityum iyon piller kullanılarak oluşturulan bataryalar bulunur. Fosil yakıtlar kullanan içten yanmalı motorlar yüksek gürültü ve ısı ortaya çıkarırken elektrikli araçların motoru sessiz bir şekilde çalışır.

Elektrikli araçların performansları, araçlarda kullanılan motorların enerji verimliliği sayesinde benzinli otomobillere kıyasla daha seri olabilir. Elektrikli araçların hızlanma kapasitesi ise aracın modeline, batarya gücüne, motoruna ve ağırlığına bağlı olarak belirlenir.

Elektrikli araçların bataryasında kullanılan lityum iyon cinsi piller, cep telefonlarında bulunan batarya pilleriyle benzerlik gösterir ve alternatif akım sağlayan prizler aracılığıyla şarj edilebilirler. Elektrikli aracınızı evinizde bulunan standart prizleri kullanarak şarj edebilirsiniz. Ancak evlerdeki düşük amperli ve tek fazlı sistem nedeniyle, şarj olma süresi 10-12 saati bulabilir. Elektrikli otomobil şarj istasyonlarının barındırdığı yüksek akım ise bu süreyi 30 dakikaya kadar indirir.

Ortalama bir elektrikli araba bataryasının ömrü değişim gerekmeksizin 10 yıldır. Birçok üretici otomobildeki bataryalarına 3 -10 yıl veya 150 bin km batarya kapasitesi garantisi sunar. Ancak hızlı şarj, bataryaların ömrünü azaltan bir etki yaratır. Çünkü hızlı şarj çok fazla kimyasal reaksiyona yol açar ve aşırı ısı enerjisi ürettiği için pilin şarj tutma kapasitesini zayıflatır. Öte yandan bataryanın tam boşalmadan ya da yüzde 80’inn altın düşmeden şarj edilmemesi tavsiye edilir.

Elektrikli araçlar çevresel ve ekonomik açıdan önemli avantajlar sağlar. Genel anlamda bakıldığında, elektrikli araçların benzinli araçlara kıyasla yakıt maliyetini beşte bir oranında azalttığını söylemek mümkündür. Elektrikli araçların servis tamirine ihtiyaç duyma süresinin daha uzun olması, kullanıcıları bakım maliyetleri açısından da rahatlatır. Elektrikli otomobillerin en önemli maliyet kalemi, araçlarda kullanılan bataryanın ömrü bittiğinde değişmesi gerektiğinde ortaya çıkar.

 Elektrikli arabalardaki lityum iyon bataryaların fiyatı, zamanla düşmüştür. Elektrikli arabaların ilk kez piyasaya sürüldüğü 2010 yılında, bataryaları yaklaşık kilowatt-saat (kWh) başına 1.000 dolar tutuyordu. Bloomberg Yeni Enerji Finansmanı'nın Aralık 2019'da yayınladığı yıllık rapora göre, o zamandan bu yana lityum iyon batarya fiyatları son on yıl içinde yüzde 87 oranında azalarak 156 dolar/kWh'ye düştü. Araştırma ayrıca daha önce fiyatların 2030’a kadar 73 dolar/kWh’a kadar düşeceğini öngörüyor.