'Cüzdan sendromu' yaşıyor olabilirsiniz!

Bel ağrısı günümüzde en sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biri. Öyle ki toplumun yüzde 80’i yaşamında en az bir kere bel ağrısı sorunu yaşıyor. Ama her bel ağrısının altında mutlaka cerrahi bir sorun aramamak gerekiyor. İşte 'cüzdan sendromu'na karşı alınabilecek önlemler...

“Cüzdan sendromu” özellikle cüzdanlarında kredi kartı, ehliyet, kimlik, para veya gereksiz kartları taşıma alışkanlıkları olan erkeklerde sık görüldüğü için bu isim verilmiştir. Şişkin cüzdan üzerine oturulduğunda leğen kemiğinde (pelvis) dengesizlik olur, bunun sonucunda bel ve omurga çevresindeki kaslarda zorlanma ve spazm gelişerek bel ve omurga ağrıları oluşturur. Bu yüzden uzun süreli arka cepte cüzdan kullananlarda kronik kalça ve bel ağrısı gelişir. Ayrıca cüzdanın siyatik sinirine bası yapması sonucu bel fıtığına belirtisi gibi bacakta geçici veya kalıcı uyuşma ve karıncalanma yapabilir.

Cüzdan taşıyan erkekler oturduklarında cüzdan tarafındaki kabarıklık nedeniyle kalçaları yere paralel olmaz. Kalça ve bel kaslarında sürekli dengesizlik ve gerginlik oluşur, zamanla kronik kalça, bel ve bazen sırt ağrıları oluşabilir. Ayrıca kalçada cüzdan üzerinde oturuşa bağlı olarak Piriformis denilen ve siyatik sinirin üzerinde bulunan kasın bası sonucu bölgesel kan akımı yavaşlamasına bağlı spazma girer ve siyatik sinire bası nedeniyle de bacakta uyuşma gelişmesine neden olur. Özellikle ergenlerde omurgada şekil bozukluğu ve skolyoz oluşmasına neden olabiliyor. Bu yüzden son zamanlarda erkek pantolonlardaki arka cepler kalça kısmına değil daha aşağı uyluk kısmına dikiliyor.

Ağrı: En sık görülen belirti ağrıdır ve çoğunlukla kalça üzerinde görülür. Ağrılar cüzdan üzerine veya sert zemine oturmakla artar. Genelde hafif şiddette başlayıp zamanla artabilir veya aniden başlayabilir. Ağrı kalçada veya siyatik sinir boyunca oluşabilir. Bacağını kaldırma ve öne eğilme esnasında ağrı artabilir.
Yürümede zorluk: Hasta yürüme veya bacak-bacak üzerine atmada zorlanır ve ağrıları artar, kalçayı rahatlatmak için ayağını dışa açarak yürür.
Uyuşma, karıncalanma: Bacakta siyatik sinir boyunca oluşabilir.

Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Bir yana eğilerek oturmak ve piriformis kasının spazmı sonucu benzer şikayetler olur. Özellikle hamileliğin son aylarında vücuttaki ağırlık merkezinin öne kayması sonucu piriformis kasının yürüme ya da oturma esnasında zorlanmasına bağlı olarak benzer şikayetler oluşur.

Arka cepte cüzdan taşıma
Uzun süreli sert zeminde oturma
İlgili bölgeye travma
Kalça kaslarının aşırı zorlanması (uzun süreli bisiklet kullanımı)
Duruş bozukluğu veya yürüyüş bozukluğu
Çömelip kalkma gibi aktivitelerinin sıklığı
Ağır aktivite ve spor öncesi kasları yeterince esnetmeme
Kalça ve pelvis’e yönelik ortopedik cerrahi girişimler

Elle muayene esnasında kalçada piriformis kası üzerinde hassasiyet
Belirli kalça manevralarıyla hastanın ağrısının artması
Nörografik MR
EMG, pudendal sinir lezyonu veya siyatik sinir hasarının tespiti
Görüntüleme yöntemlerinde (Röntgen, MR, BT)başka hastalıkların olmaması (Sakroiliak ya da kalça eklem patolojisi, belde fıtık veya dar kanal v.s.)
Laboratuar: Romatizma testlerin negatif oluşu

Tedavisi nasıl yapılıyor?

Erken ya da akut dönemde anti-inflamatuar ve kas gevşeticil ilaçlar ağrı ve spazmı azaltmaya yardımcı olur. İlk 1-2 gün içinde 2-3 saatte bir 20 dakika soğuk uygulama yapılabilir. Ağrı azaldıktan sonra kalça, uyluk ve bacak kaslarındaki gerginliği azaltmaya yönelik germe ve belirli kasları güçlendirecek egzersizler yapılabilir. Bu egzersizler fizyoterapist tarafından hastaya öğretilir. Spor yapmayan hastalara spor yapmaları tavsiye edilir. Ağrısı devam eden hastalara fizik tedavi cihazlarıyla uygulama yapılır. Manuel terapi teknikleri ile eklem mobilizasyonu, bağ dokusu ve kasları esnetmeye yardımcı olur. İnatçı olgularda kas içi enjeksiyonlar yapılabilir.

Dengesiz oturmadan ve arka cepte cüzdan taşımaktan kaçınılması gerekir.
Hamilelerde aşırı kilo varsa veya kasları güçsüz ise uzun süreli oturma ve ayakta kalma ve yürüyüşlerden kaçınılmalıdır.
Ofis çalışanları ve masa başında çalışanlar ergonomi kurallarına uymalı ve özellikle sandalyenin uç kısmında oturarak çalışmaktan kaçınmalıdır.
Kalça ve bacak kaslarının güçlü ve esnek olması için düzenli spor yapılmalıdır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Rıza Azeri