Besin zehirlenmelerine karşı dikkat!

 Sıcak pide veya ekmek gibi sıcak bir besin satın almanız gerekiyorsa bu besinleri bozulma riski yüksek besinlerden uzak tutun.

Ürünlerin mutlaka son kullanma tarihini kontrol edin. Tarihi geçmiş hiçbir ürünü alıp kullanmayın.

Ezilmiş, şişmiş, sızıntı yapmış, paslanmış teneke kutulardaki hiçbir besini satın almayın.

Kokusu ağırlaşmış, küflenmiş, renk değişikliğine uğramış besinleri kullanmayın.

Soğutucu ünitelerde bulunmayan kırık, çatlak ve kirli yumurtaları kesinlikle satın almayın.

Buzdolabı ya da dondurucu dışında bırakılmış yüksek riskli besinleri asla satın almayın.

Yüksek riskli besinleri satın almayı alışverişinizin sonuna bırakın.

Sıcak, soğuk veya dondurulmuş bir besin satın aldıysanız en kısa zamanda evinize dönün.

Soğuk ve donmuş besinleri buzdolabına veya derin dondurucuya yerleştirin.

Pişirdiğiniz besinleri 2-3 gün içinde tüketin. Yemeğin görüntüsü, kokusu veya tadından şüphelendiyseniz tüketmeyin.

 Artan yemekleri soğumadan buzdolabına yerleştirmeyin.

Yemeği ısıtırken, tenceredeki tüm yemeği değil, yiyebileceğiniz kadarını ısıtın.

Buzdolabında çiğ besinler ile pişmiş besinleri birbirinden uzak yerleştirmeye gayret edin.

Buzdolabınızın sıcaklığını 4 derece veya daha düşüğe ayarlayın.

Mikropların büyük çoğunluğu buzdolabı sıcaklığından hiç hoşlanmaz.

Yüksek riskli soğutulmuş besinleri (et, tavuk, balık gibi), buzdolabının üst raflarında saklayın.

Derin dondurucu kullanıyorsanız sıcaklığının eksi 18 derece olmasına dikkat edin.

Sıcak yenilecek besinlerin sıcaklığının yeterli (63 derece) olduğundan emin olun.

Oda sıcaklığında 4 saatten fazla kalan yüksek riskli bir besini kullanmadan atın.

Besinlerinizi deterjan ve teneke konserve kutularında saklamayın.

Besinleri buzdolabına yerleştirirken üzerlerini kapalı tutmaya özen gösterin.

Çiğ et, tavuk ve balık gibi hayvansal besinlerden, buzdolabındaki diğer besinlere su damlamamasına dikkat edin. Bu tür besinleri kapaklı bir kaba koyarak buzdolabına yerleştirin.

Besinleri hazırlamadan önce ellerinizi mutlaka 20’ye kadar sayarak yavaşça sabunlayın ve durulayın.

Çiğ hayvansal besinlerde milyonlarca mikrop bulunur. Çiğ et, tavuk, balık, yumurta ve yıkanmamış sebzeleri elledikten sonra ellerinizi mutlaka tekrar yıkayın.

Ellerinizi kurulamak için mutfak bezlerinden değil, normal veya kağıt havludan yararlanın.

Ellerinizde kesik veya yara varsa yara bandı ile kapayın.
Besinleri hazırlarken temiz bir önlük kullanın.

Sebze ve meyveleri iyice yıkayın.

Doğrama tahrasında etin ardından sebzelerin doğranması büyük bir hatadır. Çiğ et kestiğiniz tahtalarda kesinlikle meyve ve sebze doğramayın.

Evcil hayvanların her türünü, yemek hazırladığınız yerlerden uzak tutun.

Böcek ve farelerden korunmak için gıdaları açıkta bırakmayın.

Sinek girmemesi için mutfak pencerelerini tel ile kaplayın.

Et, tavuk ve balığı pişirirken hiç pembelik kalmamasına özen gösterin. Özellikle dana ve sığır etinden yapılmış kıyma ve köftelerde çok tehlikeli mikroplar olabilir. Bu tür etlerin iyi pişmesine çok dikkat edin.

Tavuğu bütün pişiriyorsanız bir bıçakla kalın yerlerine kesikler atıp pembe kan olup olmadığını kontrol edin.

Süt kabardıktan sonra altını kısın ve 5-7 dakika kadar kaynamasına izin verin.

İçerisinde yumurta bulunan yemekleri iyice pişirin ve kesinlikle çiğ yumurta yemeyin. Yumurta haşlanırken su kaynadıktan sonra en az 6-7 dakikaya pişirmeye devam edin.

 Pişmiş bir yemeğe kirli kaşık veya çatal gibi araçlar dokundurmayın. m Pişmiş bir yiyeceğe el ile dokunmayın.

Temiz kaşık veya çatal kullanın.

Dondurulmuş besinlerin eritilmesi aşamasında mikrop çoğalması söz konusu olabilir. Bu nedenle dondurulmuş besinleri oda sıcaklığında, soba yanında, kalorifer peteği üzerinde ve sıcak su içinde eritmeyin.

Dondurulmuş besinlerin eritilmesinin en iyi yolu, bir gün önceden buzdolabının normal soğutucu bölümüne indirilmesidir. m Dondurulmuş tavuk gibi büyük parçalı et ürünlerini pişirmeden önce mutlaka eritin.

Doğranmış patates gibi sebzeleri eritmeden pişirebilirsiniz.

Erittiğiniz hiçbir besini yeniden dondurmayın.

4 litre suya 1 kaşık çamaşır suyu ilave ederek hazırlanan karışımda doğrama tahtalarını düzenli aralıklarla 30 dakika bekletin.

Haftada 1 kez mutfak tezgahını çamaşır suyu eklediğiniz su ile temizleyin. Bu işlem tezgahtaki mikropların ölmesini sağlar.

Mutfak bezlerini ve süngerlerini haftada bir kez deterjanlı su ile kaynatın. Açık renkli mutfak bezi kullanmanız çamaşır suyuna bastırma fırsatı verir.

Süngerleri sık sık değiştirmeye çalışın. Bezleri ve süngerleri ıslak bırakmayın.

Pişirme kaplarını tutmada kullandığınız tutaçlar ile besinleri temas ettirmeyin. Çiğ hayvansal besinlerden bezlere mikrop bulaşabilir ve bez üzerinde az bir sürede milyonlarca mikrop çoğalabilir.

El ile yıkadığınız bulaşıkları kendi halinde kurumaya bırakın. Bezlerden yıkanmış mutfak kaplarına mikrop bulaşabilir.

Yemek bittikten sonraki 2 saat içinde bulaşıkların yıkanması, mikropların çoğalmasını engeller.

Gıdaları yemenin neden olduğu hastalıktır. Bakteriler, virüsler ve parazitler dahil bulaşıcı organizmalar veya bunların oluşturduğu toksik maddeler, gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenleridir.

GIDA ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Çoğu gıda zehirlenmesi türü, şu belirti ve semptomlardan bir veya daha fazlasına neden olur: Mide bulantısı. Kusma. Sulu veya kanlı ishal. Karın ağrısı ve krampları. Yüksek ateş.

Diyet ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Murat Baş