İyimserlik, Toksik Pozitiflik ve Hayatın Gerçekleri

İyimser bir insan olmak faydalı ve sağlıklıdır. İyimser bir tutumun daha mutlu, daha başarılı, daha sağlıklı olmamıza yardımcı olduğu aşikardır. Bu, depresyon riski taşıyan kişilerde bile depresyona karşı koruma sağlayabilir.

Gerçekçi Olmadan İyimser Olunmaz!

İyimserlik umut içerir. Umut, özellikle işler normalden daha zorlu göründüğünde ileriye doğru hareket etmenin yakıtıdır. Bununla birlikte ilerleme ancak peşinden gitmek istediğimiz şeyin mevcut gerçekliğiyle ilgilendiğimizde kaydedilebilir. Bulunduğumuz yerin gerçekliği belirlendiğinde, ilerlemeye yönelik seçenekler net ve kesin bir şekilde planlanabilir. Mevcut gerçekliği dikkate almak gerçekçi olmayan veya zaman sınırlı büyük hedeflerin yarattığı stresi azaltmaya yardımcı olabilir.

İyimserlik harika, ilham verici, umut verici bir duruş olsa da mevcut gerçeklikle yüzleşmek önemlidir. İyimser kişi olayların olumlu yönlerini, bazen de gerçekçi olmayan bir düzeyde görme eğilimindedir. Her şeyi mümkün olduğu kadar olumsuz bir şekilde görme eğiliminde olan pesimistin tam tersi olarak insanlara inanma eğilimindedir ve işlerin iyi sonuçlanacağını düşünür. Pesimist kişi kötüyü ve olumsuzu görür. Öte yandan realist bunun iyi ya da kötü olmasını umursamaz, sadece pratik şeylere odaklanır.

Konuya ilişkin bir makalesinde duayen psikolog Prof. Acar Baltaş şöyle der:

“İyimser insanların amaçlarının peşinde koşma konusunda daha kararlı ve güçlükler karşısında daha büyük bir mücadele gücüne sahip oldukları bilinir. Ancak iyimserlerin hayat ve gelecekle ilgili gerçekçi olmayan tutumları yarardan çok zarar verme eğiliminde olabilir. İyimserlerin kendilerini risk altında görmemeleri sağlıklı davranışlar geliştirmelerini engelleyebilir. Zamanında önlem alınmayan sorunlar büyüyebilir ve kontrolden çıkabilir. Bu nedenle bazı durumlarda kötümserlik yararlı olabilir. Yapılan bir araştırmada kötümser eğilimleri yüksek olan hukuk öğrencileri, iyimser eğilimde olanlardan daha başarılı olmuşlardır. İyimserlik konusunda birbiriyle çelişen bulgular vardır. İyimserlerin hayatlarından memnun oldukları ve kendilerini iyi hissederek yaşadıkları muhakkaktır. Bu noktadan sonra önem kazanan, bu iyimserliğin tedbirsiz iyimserlik boyutuna geçmemesi ve bu kişilerin risklere karşı bağışıklıkları olduğuna inanmamalarıdır."

Mutluluk gelip geçicidir, ama iyimserlik, başka özelliklerle birleştiğinde hayat başarısına olumlu veya olumsuz etki eden bir zihniyettir. Sahip olduğu tedbirlilik ve iyimserlik düzeyi kişiye hayatta yarar ve imkânlar sunarken aynı zamanda zarar verir ve bazı imkânlardan yoksun bırakır. Bu nedenle siz de bu özelliklerinizi mutlak erdem saymayın, hangi durumda size zarar verdiğine veya fırsatlar kaçırmanıza neden olduğunu anlamaya çalışın. Çünkü insanı meslek hayatında zor durumda bırakan çok kere zayıf yönleri değil, güçlü olduğuna inandığı özelliklerini uygun olmayan zamanlarda, yerlerde ve dozlarda kullanmasıdır.

Toksik İyimserlik ve Pozitiflik

Toksik iyimserlik kişinin iyi hissetmek için kendi kendine uyguladığı baskı sonucunda gerçek duygularını göz ardı etmesi olarak tanımlanabilir.

Diyelim işinizi kaybettiniz veya kötü bir haber aldınız. Çevrenizdekiler “iyi tarafından bakın, her şeyde bir hayır vardır, olumlu kalın” gibi yorumlarla sizin üzüntünüzü hafifletmeye çalışırlar, ancak sizin yaşadıklarınızla ilgili söylemek isteyebileceğiniz her şeyi susturabilirler de. Çoğu zaman bu ifadeler iyi niyetlidir veya iyi bir yerden gelir, ancak kötü ifade edilir.

Diğer durumlarda insanlar ne söyleyeceklerini veya nasıl empati kuracaklarını bilemeyebilirler. Yine de toksik pozitifliğin zararlı olabileceğini bilmek önemlidir. Zorlu deneyimler ve zorluklar karşısında iyimser olmak mümkündür. Ancak travma geçiren insanların kendilerine olumlu kalmaları gerektiğinin söylenmesine ya da bu insanların olumlu bir bakış açısına sahip olamadıkları için yargılandıklarını hissetmelerine de gerek yoktur. Çok fazla pozitiflik zehirlidir, çünkü zor zamanlar geçiren insanlara zarar verebilir. Zehirli pozitiflikle karşı karşıya kalan insanlar, gerçek insani duyguları paylaşabilmek ve koşulsuz destek alabilmek yerine duygularının göz ardı edildiğini veya tamamen geçersiz kılındığını görürler.

Her zaman iyi olmanın gerçekçi olmadığını da kabul etmek gerekir. Biri kendini iyi hissetmiyorsa bunun tamamen kabul edilebilir olduğunu dikkate alın ve dinlemeye odaklanın.

Toksik ve toksik olmayan ifadelere örnekler

Toksik ifadeler:

Sadece pozitif kalın
Sadece iyi şeyler düşünün, hissedin
Daha kötüsü de olabilirdi
Yaşananların bir nedeni olmalı
Başarısızlık bir seçenek değildir

Toksik olmayan ifadeler:

Anlatın, sizi dinliyorum
Ne olursa olsun buradayım, yanınızdayım
Bu gerçekten zor olmalı
Bazen yaşamın akışında istenmeyen şeyler olabilir, nasıl yardımcı olabilirim
Başarısızlık da bazen hayatın bir parçasıdır, pes etmeyelim
Duygularınızı anlıyorum ve empati yapmaya çalışıyorum

Baktığında, düşündüğünde, hayatını anlamlandırdığında iyi tarafları görmek, iyimserlik ve pozitif olmak ruh ve beden sağlığı verirken gerçekleri ve hayatın realitesini de göz ardı etmemekte fayda vardır. Başkalarının yaşadıklarına da empati yapmak herkese iyi gelecektir. Hepimize, varsayımlı pesimist senaryodan, endişeden uzak duran, içi huzurlu, sevgi veren bir yaşam dileğiyle.

8 Mart Dünya Kadınlar Günümüz kutlu olsun!

16 Aralık 2024

Suadiye

Yorumlar

Ergül Güvenç

Iyi gunler diliyorum Fethi cok guzel bi anlatimdi tesekkurler ben sahsen iyimserimdir zorda olanlari dinlerim yardimci olurum herkesin tabiiki hayati gul bahcesinde gecmiyor illaki birseyler cikiyor ozamanlarda bile Allaha dualara siğınır kendimi motive etmeye guzel düsunmeye calisirim. simdilik benim fikirlerim bu iyi gunler diliyorum kadinlar günü kutlamanida aldim kabul ettim 👍😄❤🙏

Ekrem Ülkü

Çok güzel bir hatırlatma yapmışsın sevgili Fethi, her sözcüğüne katılıyorum. Teşekkürler

Çakmak Turgay

Topluma çok faydalı yazılar,inşallah okuyanı çok olur,eline sağlık.

Nihan Gökalp

Emeklerinize sağlık Fethi Bey. Yazınız çok doğru bir zamanda karşıma çıktı 🌸 Sizden öğreneceğimiz çok şey var.