Elektronik para nedir, nasıl alınır?

Sanal para veya dijital para olarak da nitelendirilen elektronik para, fiziki olarak elle tutulamayan ama satın alma gücü ve karşılığı olan paralara verilen addır.

HER TÜRLÜ PARASAL DEĞER

Elektronik paranın Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nda yer alan literatür tanımı ise; “ihraç eden kuruluş tarafından kabul edilen fon karşılığı ihraç edilen, elektronik olarak saklanan, ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılan ve elektronik para ihraç eden kuruluş dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından da ödeme aracı olarak kabul edilen parasal değerdir” şeklindedir.

Kanada Merkez Bankası da e-parayı, tablet, bilgisayar, çeşitli kartlar, cep telefonu gibi teknolojik cihazlarda saklanabilecek her türlü parasal değer olarak tanımlamıştır.

ELEKTRONİK PARA NASIL ALINIR?

Elektronik paralar, dijital cüzdan ya da hesaplarda muhafaza edilebilir. Bazı elektronik paralar her türlü alışverişte kullanılabilirken, bazıları ise yalnızca belirli platformlarda geçerlidir. Örneğin; yalnızca belirli bir oyun ya da sosyal medya platformunda kullanılabilen elektronik para türleri vardır. Elektronik para ile kripto para aynı şey değildir.

E-Para, en yaygın olarak elektronik bankacılık sistemlerinde kullanılır. İngilizce tabiriyle Fiat Money (İtibari Para) ile değiş tokuş edilebilir ve bu özelliği ile de kripto para birimlerinden kendini ayırmaktadır. Elektronik ödeme süreçlerini yöneten şirketler ise, bu para biriminin, itibari para birimine dönüştürülmesine olanak tanıyarak, yapılan işlemden belirli bir oranda kar elde ederler.

ELEKTRONİK PARANIN ÖZELLİKLERİ NEDİR?

Elektronik paranın en önemli fonksiyonu değişim aracı olmasıdır. Bir malın satın alınması yahut ödeme yapılması amacıyla değişim aracı olarak kullanılabilir. Bu noktada fiziki parayla aynı özellikleri taşır.

‍Bir diğer fonksiyonu ise değer ölçüsü olmasıdır. Elektronik para da kağıt paraya benzer şekilde mal ve hizmetler adına ortak bir değer ölçüsü sağlayabilir.

‍Elektronik para aynı zamanda yatırım ve tasarruf aracıdır. Tıpkı fiziki para gibi, elektronik para da bir değer deposu olarak gösterilebilir. Onu fiziki paradan ayıran şey ise, parayı aracı kurumlar aracılığıyla çekene kadar elektronik olarak saklanmasıdır.

‍E-Para aynı zamanda, ertelenmiş ödeme aracı olarak, yani ileri bir tarihte geri ödeme için kredi sağlama aracı olarak kullanılabilir.

‍Elektronik para, altın veya gümüş gibi eritilebilen ya da gram üzerinden değer taşıyan bir unsur değildir. Her bir elektronik/ sanal para, bu döviz cinsini geliştiren ve hayata geçiren kişiler tarafından kontrol altında tutulmaktadır. Elektronik para, kanun veya devlet kapsamında genel geçerliliği bulunan bir değişim aracı değildir.

ELEKTRONİK PARA İLE KRİPTO PARA FARKLI MI?

Elektronik para, sanal ortamda geçerliliği olan para birimlerinin tamamını kapsar. Yani, kripto para, elektronik para kavramının bir alt başlığı olarak değerlendirilebilir. Tüm kripto para çeşitleri, dijital ortamda yaratıldığı ve kullanıldığı için elektronik para olarak değerlendirilir; ancak tüm elektronik para birimleri kripto para değildir. Elektronik para ve kripto para arasındaki farklar şöyledir:

Kripto paralar, merkezi bir otorite tarafından kontrol edilmez. Elektronik paraların arkasında merkezi yapılar vardır. Elektronik paralar, bu parayı piyasaya sokan ve geliştiren kurumlar tarafından denetlenir.

Elektronik paralar ile yapılan işlemler gizli tutulamaz, geleneksek para transferinde olduğu gibi kimlik bilgileri paylaşılır. Kripto para işlemlerinde ise kimlik bilgilerine ve bu bilgilerin banka ya da resmî kurumlar gibi merkezi yapılarla paylaşılmasına gerek yoktur.

Kripto paralar, tüm dünyada son dönemde popüler olan ve çok az ülke tarafından tanınan ya da düzenleme yapılan para birimleridir. Elektronik paralar hakkında ise birçok ülkede yasal düzenleme yapılmıştır ve yapılmaya devam edilir.

Kripto para piyasasının temelini oluşturan blok zinciri (blockchain) sistemi, teknolojik altyapısı sebebiyle oldukça güvenilir ve şeffaftır. Elektronik paralar ile yapılan işlemler ise siber tehditlere karşı çok daha savunmasızdır.

Elektronik para birimlerinin değerleri özellikle istikrarlı ekonomilerde çok değişmez. Ancak, kripto paraların değerleri daha değişkendir. Çünkü kripto para piyasası henüz tam olarak gelişmiş bir piyasa değildir ve resmi otorite tarafından desteklenmez.

CBDC NEDİR?

Ülkelerin merkez bankaları tarafından hayata geçirilen dijital paralar CBDC (Central Bank Digital Currency) olarak adlandırılır. Özellikle kripto para piyasasının büyümesiyle birçok ülke merkez bankası resmi para birimlerini dijital ortama taşıma kararı aldı. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası da "Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu" oluşturarak çalışmalarına başladı.

Bu yetenekleri mutlaka geliştirin!Ne iş yapıyorsunuz? İş mi arıyorsunuz? İster çalışıyor olun, isterseniz iş arıyor olun bu yetenek setinizi geliştirmeye çalışın.

Etiketler elektronik para

Yorumlar