Elektrikli otomobiller çevreci mi?
Fosil yakıtlarla çalışan arabalardan kaynaklı emisyon kirliliği iklim krizinin en önemli nedenlerinden. Peki 'Sıfır emisyon' sloganıyla pazarlanan elektrikli otomobiller gerçekten de çevreci mi?
Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google News'te Paradurumu'na abone olun
Paradurumu'na Google News'te abone olun
Abone OlUlaşım sektörü, atmosferde biriken karbon emisyonunun yaklaşık yüzde 20'sinden sorumlu. Bugün benzinli bir araca binerek 1 kilometre yol kat eden bir kişi, her 1 kilometrede 210 gram karbondioksit salınımına yol açıyor. Aynı mesafe, elektrikli bir otomobil ile kat edildiğinde ise 120 gram karbondioksit salınımı ortaya çıkıyor.
Karbon emisyonuna neden oluyor mu?
Peki elektrikli otomobil çevre dostu olarak adlandırılırken nasıl oluyor da karbon emisyonuna neden oluyor? Bu sorunun yanıtı elektriğin nasıl üretildiğiyle alakalı. Eğer elektrik doğalgaz çevrim santrali, kömür santrali gibi fosil yakıt tabanlı tesislerde üretiliyorsa, otomobillerin şarj edildiği elektrik de çevre kirliliğinden ve açığa çıkan karbon ayak izinden sorumlu oluyor.
Pil kirliliğe yol açıyor mu?
Ayrıca elektrikli otomobillerin karbon ayak izini artıran temel parça da şarj edilebilir büyük lityum-iyon piller. Elektrikli otomobil üretiminden kaynaklanan karbon emisyonunun yarısından, pil sorumlu. Pil üretiminde gerekli enerji ve kullanılan nadir elementler nedeniyle, elektrikli otomobillerin üretimi fosil yakıtla çalışan içten yanmalı motorlu araçlara göre yüzde 80 daha fazla karbon ayak izine neden oluyor. Mesela yapılan bir hesaplamaya göre, Tesla Model 3'te bulunan 80 kWh lityum-iyon pili yapmak 2,5 ila 16 ton karbondioksite mal oluyor. Bu derece yoğun pil üretimi nedeniyle de elektrikli aracın benzer bir gazla çalışan araba yapmaktan yaklaşık yüzde 80 daha fazla emisyon üretebileceği hesaplanmış.
Kullanıldıkça temizliyor mu?
Elektrikli otomobillerin çevre açısından sunduğu en önemli avantajı; fosil yakıtla çalışmadıkları için egzoz emisyonu saçmamaları. İnsan sağlığını da etkileyen kanserojen gazlar trafikteki en ciddi tehditlerden biriyken elektrikli otomobillerde bu gazların oluşmaması büyük bir yenilik. Diğer yandan elektrikli otomobilleri şarj etmek için kullanılan elektrik eğer rüzgar, güneş ya da hidroelektrik gibi yenilenebilir kaynaklardan sağlanıyorsa, elektrikli otomobilin emisyonu iyide iyice düşüyor. Avrupa Çevre Ajansı'na göre, elektrikli araçların sera gazı emisyonları, benzinli ve dizel arabaların emisyonlarından yaklaşık yüzde 17-30 daha düşük. Arabalar kullanıldıkça da sera gazı emisyonları azalıyor.
Ne kadar karbondioksit yayıyor?
En kötü enerji üretimi senaryosunda, Çin'de üretilen ve Polonya'da kullanılan akülü bir elektrikli otomobil, dizelden yüzde 22, benzinden yüzde 28 daha az karbondioksit yayıyor. En iyi senaryoda ise, İsveç'te üretilen ve İsveç'te kullanılan akülü bir elektrikli otomobil, dizelden yüzde 80 ve benzinden yüzde 81 daha az karbondioksit yayıyor.