Neden hayatımıza sporu katmalıyız?

Para Durumu için yazan kalemim bu hafta sağlıklı yaşamak ve yaşadığımız hayatın içine sporu katmak için istek duyuyor.  Ramazan ayı geride kaldı ve bayram tatili ile 21 Haziran'ı devirdiğimiz için Kuzey yarımkürede yaz dönemi resmen başlıyor.  Çocukluğumdan beri yaz aylarını yeni başlangıçlara vesile olarak görürüm.  Çoğunluğun aksine benim için yeni yıl yılbaşında değil, 21 Haziran'da başlar.  Baharı yaşamak ve arkasından yaz günlerine ulaşmak her zaman çok keyifli olmuştur.  Zaman geçtikçe ve çoluk çocuğa karıştıktan sonra okulların kapanması da bu duygumu pekiştirdi.  Yaza adım atıyoruz ve bu yaz karmakarışık geçen bir senenin ardından hepimize çok iyi gelecektir.  Geriye dönüp baktığımda, son bir sene içinde yaşadıklarımız pişmiş tavuğun başına gelmemiştir.  Toplumsal bir travma hasarımız var.  Yaz dönemin biraz normalleşmek, biraz moral kazanmak ve en önemlisi umutlarımızı canlandırarak bir yeni enerjiyi mümkün kılmasını diliyorum.  Hayatta her şeyin başı "istek" ama unutmayın isteğin en yakın dostu "destek".  Yeni bir enerji için spordan destek almak bu yaz için harika bir başlangıç olabilir. 

Geçmiş yazılarımdan takip edeceğiniz üzere, hayat hikayelerim şu ana kulvarlarda ilerliyor.  Şu ana kadar bunlar;

•     Paylaşım ekonomisi üzerine yeni bir manifesto,

•     Bu düzene uyumlu olmak için sade ve basit bir yaşantının şifreleri,

•     Bu döneme katkı sağlayacağına inandığım yeni nesil eğitim tecrübeleri ve kariyer alternatifleri,

•     Finansal sağlık için bireysel finansal planlama ve yatırım önerileri.

Bugün yeni bir kulvar ekleyerek koşmaya başlıyoruz.  Bütün hikayeyi tamamlayıcı olarak gördüğüm bir alan;

•     Bedensel sağlık için spor ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları.

Biyolojik ömrümüzün her geçen gün ortalama 5 saat uzadığı bir 50 yılı yaşadık.  Gelecek dönem bu hızda devam edecek gibi duruyor.  Hatta daha da hızlanabilir.  Bu gerçeğe hazırlanmak için bireysel bir hareket planı hazırlamanızı şiddetle tavsiye ediyorum.  Bu planın bedensel boyutu benim için ayrı bir manifesto konusu oluyor.  Uzun yaşamak gerçeği ile yüzleşeceksek ve bunu finansal ve bedensel bir sıhhat ile yaşamak şansına sahipsek bundan daha keyifli ne olabilir?

Önceki yazımı, biyolojik yaşımdan 10 yaş atarak tamamlamıştım.  Bunu biraz da düzenli spor yapmak alışkanlığıma ve hareketli bir yaşantı tercihime borçluyum.  Spor ile sağlanan faydaları sıralamakla bitiremeyiz.  Hareket etmek müthiş bir enerji dinamosu.  Planlı beden hareketleri ise tam bir jeneratör.  Bilim ilerledikçe, spor için yapılan araştırmalar ve deneyler artıyor.  Çok sayıda araştırma raporları yayınlanıyor.  Bilim, sporun insan fizyolojisi, biyolojisi, psikolojisi ve nörolojik sağlığına katkılarını ispatlamış durumda.  Genel inanışların aksine, "az ve öz" hareketin insana katkısı hiç yapmamaktan kat ve kat daha fazla.  Çok spor yapmak daha çok fayda sağlamıyor.  Ancak, hiç spor yapmamak berbat bir durum.  Eğer elit bir atlet filan değilseniz (yada böyle bir hayaliniz yoksa) kıpraşan bir hayat yaşamaya başlamak yeterli bir başlangıç kabul ediliyor.  Öyle çıkıp bir maraton filan koşmaya çalışmanıza gerek yok aslında. 

Grenchen Reynolds, "The First 20 Minutes" (Icon Books, 2012) adlı kitabında daha iyi egzersiz yapmak, akıllı antremanlar planlanlamak ve daha uzun yaşamak için yapılmış bilimsel çalışmaları derlemiş durumda.  Tüm sporcuların mutlaka okumalarını tavsiye ediyorum.

•     20 dakika yürümek bile  hiç birşey yapmamaktan çok daha faydalı. 

•     Spor yoğunluğunu arttırmak planlı olmak ve deneyimli antrenörler desteğini kalmak koşuluyla daha da faydalı.

•     Spor herkes için kişisel bir tecrübe.  Genel bir doğrusu yok. 

•     Spor sadece bir hareket kültürü değil.  Sağlıklı bir beslenme ve uyku düzeni ile desteklenmesi faydasını arttırıyor. 

•     Yoğun egzersiz ile sağlanan beyin fonksiyonları mutlak bir mutluluk kaynağı. 

Dün sabah Belgrad Ormanı Neşet Suyu yürüyüş ve koşu parkurunun 6 kilometrelik mesafesinde hayatımın en hızlı tempoda koşusunu gerçekleştirdim.  Tabii bu bir günde olmadı.  Önceden planlanmış bir programa uyarak ve düzenli çalışmalar yaparak bugüne geldim.  Bu deneyimi yaşarken öğrendiğim en temel gerçek şu;

Spor yaparken "Bir hedefiniz olacak."

Maraton koşanlar için yarış tarihleri doğal hedefler haline geliyor.  Ancak, günlük spor için hedefler çok daha basit ve gerçekçi olabilir.  Örneğin, bugün iş çıkışında 30 dakika yürüyüş yapacağım ve 2 kilometre yürüyeceğim gibi.  Bu hedefler önceden mutlaka belirlenmeli ve uygulanmaya çalışılmalı.  Hedefsiz olmak başarılı bir spor rutini değil ve faydasının çok fazla olmadığını düşünüyorum.  Kişisel tecrübemde hedefler belirlemek ve bu hedefler uygun çalışmalar yapmak suretiyle ben bile maraton koşabilir duruma geldim.  Size maraton koşmanızı önermiyorum.  Hareketli bir yaşantıyı deneyimlemenizin faydalı olduğunu söylüyorum. 

Spor yapmak sadece bitiş çizgisine koşmak için değildir. 

Hedefimiz mutluluğa koşmaktır.  Eğer bizi bekleyen daha uzun bir yaşantı varsa, eklemlerinize ve kaslarınıza biraz hareket kazandırmak ileri yaşlarda şükredeceğimiz bir alışkanlık olacaktır.