Duygusal zekası yüksek kişilerin 5 kuralı

Bunlar zor ve hızlı kurallar değil; daha çok ilkeler gibi düşünebilirsiniz. Bu ilkeleri işte ve evde, içinde olmak istemediğiniz durumlara düşmemek için kullanabilirsiniz. Karmaşık, zor durumlar içinde olduğunuzda, bu kurallar bir çıkış yolu bulmanıza yardımcı olabilir.

Davranışınızı yönlendirmek için bunları kullanın ve duygularınızı hatta başkalarının duygularını daha iyi anlayabileceğinizi ve yönetebileceğinizi göreceksiniz.

Psikolojide ironik süreç teorisi (beyaz ayı), belirli düşünceleri bastırmaya çalıştığınızda, genellikle onların sıklığını artıracağınızı söyler. Bu konsept adını Rus yazar Dostoyevski'nin beyaz bir kutup ayısı düşünmemeye çalışırsanız aklınıza sadece bu kadar geleceğini öneren bir makalesinden alıyor.

Beyaz ayılarınızı engellemek için mavi yunusa ihtiyacınız var. Mavi bir yunus, onun yerine geçecek bir düşüncedir, aklınıza beyaz ayı gelirse hemen odağınızı değiştirebileceğiniz bir şeydir.

Beyaz ayınızı, bir sunum yapmanız veya topluluk önünde konuşmanız gerektiğinde hissettiğiniz ‘gerginleşme’ diye düşünürseniz, zihinsel olarak kendinize şunu söyleyerek onu mavi bir yunusla değiştirebilirsiniz "Çok heyecanlıyım. Harika gidiyorum."

Potansiyel bir negatifi, pozitife dönüştürmüş olursunuz. 

Garip sessizlik kuralı basittir. Zor bir soruyla karşılaştığınızda, cevaplamak yerine durup nasıl cevaplamak istediğinizi derinlemesine düşünürsünüz.

Ama bu kısa bir duraklama değil. Bir yanıt vermeden önce beş, 10, hatta 15 saniye (veya daha uzun) düşünebilirsiniz. Bunu yapmaya alışkın değilseniz ilk başta çok garip hissedeceksiniz. Bu kural, eleştirel düşünmenin harika bir aracıdır. 

Zorlayıcı bir soruyla karşılaştığınızda veya baskı altında kaldığınızda, duygularınızın kontrolünü kaybetmek ve gerçekten söylemek istemediğiniz bir şey söylemeniz ihtimaller arasındadır. Ama cevap vermeden önce biraz duraklamayı alışkanlık haline getirdiğinizde, durumu kontrol altına alırsınız. Kendinize bir şeyler düşünmek için zaman verirsiniz. Güveninizi artırırsınız ve ne demek istediğinizi ve ne demek istediğinizi söylediğinizden daha emin olursunuz. Elon Musk ve Steve Jobs'un garip sessizlik kuralını uyguladığı biliniyor.

Proje yönetimi terimlerinde ‘kapsam’, bir işin ne içerdiğinin ayrıntılarını ve onu tamamlamak için gereken zaman ve çaba miktarını tanımlamak için kullanılır. Tahmin edebileceğiniz gibi, ister karmaşık bir proje üzerinde ister küçük bir dizi görev üzerinde çalışıyor olun kapsamı tanımlamak son derece önemlidir.

Kapsamı doğru tanımladığınızda stresiniz azalır ve konunun daha sorunsuz ilerlemesine yardımcı olursunuz.

Jeff Bezos, çalışanlarının ‘kapsamı tanımlamayı’ öğrenmesini ister. Bunu yapmak, Bezos'un geçmişte hissedarlara yazdığı bir mektupta açıkladığı gibi, önce "iyi" bir sonucun nasıl göründüğünü kabul etmeyi gerektirir. Ardından, bu sonuca ulaşmak için ne kadar çalışma gerektireceğini anlamalı ve gerçekçi beklentilere sahip olmalısınız. Çünkü birçok işin tamamlanması çoğu insanın hayal ettiğinden daha fazla zaman alır.

Bezos, "Kendiniz veya bir ekibin parçası olarak yüksek standartlara ulaşmak için, bir şeyin ne kadar zor olacağına dair gerçekçi beklentiler oluşturmanız gerekir." diyor.

Hiç kimse kritik geri bildirim almaktan hoşlanmaz. Ama hepimizin buna ihtiyacı var, bu öğrenmenin ve büyümenin en iyi yollarından biri.

Eleştirel geri bildirimleri yeni bulunmuş bir elmas gibi düşünebilirsiniz. Çıplak gözle çirkin gelebilir ama kesip cilaladıktan sonra değeri anlaşılır. Eleştiri de böyledir, başta çirkindir. Ama çoğu zaman, o çirkinlik bilgiyle, emekle değerlenir. Gelişmenize, başkalarının işinizi nasıl algıladığını daha iyi anlamanıza yardımcı olur ve gerekirse uyum sağlamanıza sağlar.

Kendinizi (düşüncelerinizi ve duygularınızı) yeniden düşünün. Öncelikli hedeflerinizi, değerlerinizi ve temel ilkelerinizi yeniden gözden geçirmek için zaman ayırın hatta bunları yazın ve ardından düşünce ve duygularınızı odaklamaya için kullanın. 

Sosyal medya, aile, iş yaşamı, arkadaşlar… Bize nasıl düşünmemiz veya ne yapmamız gerektiğini söyleyen çok fazla ses var. Ancak sizin için önemli olan, bunları yeniden değerlendirmek ve gereken zamanı ayırmak.

Duygusal zeka ömür boyu süren bir yolculuktur ve başlamak için asla geç değildir.