Deprem anında hayatta kalmanın yolu!

Kahramanmaraş'ta hepimizi derinden yaralayan 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremlerin ardından deprem anında bilinçli olmanın önemi bir kez daha gözler önüne serildi. Uzmanların açıkladığı sarsıntı sırasında güvende kalmanızı sağlayacak yöntemleri  deprem öncesinde öğrenerek ve hazırlıklı olarak kendinizi yıkıcı durumlardan korumanız mümkün olabilir. Her alanın kendine özgü önlemleri bulunmasına karşın temelde yapmanız gereken üç adımı uygulamaktır.

• Çoğu durumda, depremi hissettiğiniz ilk anda bunları yaparsanız kendinizi koruyabilirsiniz:

• Deprem sizi devirmeden önce ellerinizin ve dizlerinizin üzerine çökün. Bu pozisyon sizi düşmekten korur ancak gerekirse yine de hareket etmenizi sağlar.

• Başınızı ve boynunuzu (ve mümkünse tüm vücudunuzu) korumak için sağlam bir masa veya sıranın altına geçip kapanın. Yakınlarda sığınak yoksa, bir iç duvarın yanına ya da üzerinize düşmeyecek alçak bir mobilyanın yanına çökün ve kollarınız ve ellerinizle başınızı ve boynunuzu kapatın.

• Sarsıntı durana kadar sığınağınıza (veya başınıza ve boynunuza) tutunun. Sarsıntı konumunu değiştirirse bile sığınağınızla birlikte hareket etmeye hazır olun.

• Bir deprem sırasında dışarı veya diğer odalara koşmayın. Olduğunuz yerde kalırsanız yaralanma olasılığınız azalır.

• Yaralanma ihtimalinizi azaltmak için aşağıdaki adımları izleyin:

• Mümkünse, sarsıntı şiddetlenmeden birkaç saniye önce camdan, asılı nesnelerden, kitaplıklardan, porselen dolaplardan veya düşebilecek diğer büyük mobilyalardan hızla uzaklaşın. Şömine ve bacalardan tuğlalar, aydınlatma armatürleri, duvar askıları, yüksek raflar ve kapıları açılabilen dolaplar gibi düşen nesnelere dikkat edin.

• Yakında varsa, başınızı ve yüzünüzü düşen molozlardan ve kırık camlardan korumak için bir şey alın.

• Mutfaktaysanız, ilk sallama belirtisinde hemen ocağı kapatın ve örtün.

• Yataktaysanız kapanın ve orada kalın, başınızı bir yastıkla koruyun. Olduğunuz yerde kalarak yaralanma olasılığınız daha düşüktür. Yerdeki kırık camlar, yerde yürürseniz veya yuvarlanırsanız yaralanmalara neden olabilir.

• Kapı eşiğinde durmayın. Bir masanın altında daha güvende olursunuz. Evlerde, kapılar evin diğer bölümlerinden daha güçlü değildir. Kapı girişleri sizi en olası yaralanma kaynağı olan düşen veya fırlayan cisimlerden korumaz. Depremle ilgili yaralanmaların ve ölümlerin çoğu, düşen veya patlayan nesnelerden (TV'ler, lambalar, cam veya kitaplıklar gibi) veya yere çarpmalardan kaynaklanır.

• Çok katlı bir binadaysanız, çökün, kapanın ve tutunun.

• Pencerelerden ve dış duvarlardan uzaklaşın.

• Binada kalın.                 

• Elektrikler kesilebilir ve yangın sistemleri devreye girebilir.                                                                                

• Bir alanda kaldıysanız, sakin olun. Yapının sert veya metal kısımlarına hafifçe vurarak birinin dikkatini çekmeye çalışın. Bunu yapmak, kurtarılma şansınızı artırabilir.

• Kalabalık bir yerdeyseniz, çökün, kapanın ve tutunun.

• Kapılardan çıkmak için acele etmeyin. Herkes aynı şekilde acele edecektir.

• Düşebilecek nesnelerin bulunduğu vitrin raflarından uzaklaşın.

• Yapabiliyorsanız, siper alın ve başınızı ve yüzünüzü düşen moloz ve camdan korumak için yastık gibi bir şeyler arayın.

• İçerideyseniz içeride, dışarıdaysanız dışarıda kalın.

• Binalardan, elektrik kablolarından ve yakıt, gaz hatlarından uzaklaşın. Düşen molozların en tehlikeli olduğunu alanlar, kapıların hemen dışı ve binaların dış duvarlarının yakınlarıdır.

• Ağaçlardan, telefon direklerinden ve binalardan uzakta açık bir alana gidin. Açıktayken çömelin ve sallanma durana kadar orada kalın.

• Bir binanın dış duvarlarının yakınındaki alan en tehlikeli yerdir. Pencereler, cepheler ve mimari detaylar genellikle binanın ilk çöken kısımlarıdır. Bu tehlikeli bölgeden uzak durun.

• Hareket halindeki bir araçtaysanız, olabildiğince çabuk ve güvenli bir şekilde durun.

• Arabanızı elektrik direklerinden, üstteki kablolardan ve alt veya üst geçitlerden uzağa, banket veya kaldırıma çekin.

• Arabada kalın ve park frenini çekin. Bir araba yayları üzerinde şiddetli bir şekilde sallanabilir, ancak araba sallanma durana kadar kalmak için iyi bir yerdir.

• Acil durum yayın bilgileri için radyoyu açın.                                                                                         

• Arabanın üzerine elektrik hattı düşerse, eğitimli bir kişi kabloyu alana kadar içeride kalın, çıkmaya çalışmayın.

Yeniden sürüşe başlamak güvenli olduğunda, kaldırımdaki kırılmalar, devrilmiş elektrik direkleri ve kabloları, yükselen su seviyeleri, düşen üst geçitler veya çöken köprüler gibi depremin yarattığı tehlikelere dikkat edin.

• Bir stadyumda veya tiyatro gibi kalabalık bir etkinlikteyseniz, koltuğunuzda kalın. Başınızı ve boynunuzu kollarınızla veya mümkün olan her şekilde koruyun.

• Sarsıntı bitene kadar alandan ayrılmayın.

• Artçı sarsıntılar sırasında düşebilecek eşyalara karşı dikkatli olarak dışarı çıkın.

• Kıyıya yakınsanız, çökün, kapanın ve sallantı bitene kadar tutunun.

• Şiddetli sarsıntı 20 saniye veya daha uzun sürerse, deprem nedeniyle bir tsunami oluşmuş olabileceğinden, derhal yüksek bir yere tahliye edin.

• Derhal deniz seviyesinden 3 kilometre içeri doğru ilerleyin veya deniz seviyesinden en az 30 metre yüksekteki bir karaya çıkın. Yetkililerin uyarmasını beklemeyin.