Kaybettirmeyen Yatırımlar: Vadeli Mevduat!!
Vadeli mevduat nedir, nasıl işler, vade seçimi nasıl olmalı ve tüm bilmeniz gerekenler...
Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google News'te Paradurumu'na abone olun
Paradurumu'na Google News'te abone olun
Abone OlHerkesin parasının bir bölümü vadeli mevduatta durmalı. Ne kadar olması gerektiği görecelidir. Kişinin yaşına, risk toleransına, medeni durumuna ve birçok şeye göre değişir.
Ama vadeli mevduat herkesin bilmesi gereken bir para değerlendirme çeşidi. Bir tek önemli konu, biz Türkiye’de çok seviyoruz, genelde tüm paramızı burada tutuyoruz. Bu da değişmeli tabii.
Vadeli mevduat nedir?
Elinizdeki nakit parayı bankaya yatırıp, bir süre sonra anapara + faiz olarak geri almaktır. Yani paranızı bankada kilitliyorsunuz, bir dönem sonra size sabit bir getiri veriyor. Bu yazının yayınlandığı tarihte mevduata stopaj oranı yüzde 15 iken önümüzdeki zamanlarda daha uzun vadeli mevduatlarda stopajın düşürülmesi planlanıyor.
Nasıl İşler?
Banka sizden borç alıyor ve faiziyle geri ödüyor gibi düşünebilirsiniz. Banka sizden topladığı bu paraları, ihtiyacı olanlara ‘kredi’ şeklinde borç veriyor. Geçen yedi yaşındaki oğluma banka hesabı açtık, bu olaya biraz ters baktı, “Anne bu haksızlık… Neden benim biriktirdiğim 26’yı banka başkalarına kredi olarak veriyor?” dedi. Ben de ona bankacılık sisteminin önemini anlattım. Bankalar olmasaydı, ekonomimiz kalkınamazdı. Bankacılık sistemi gelişmemiş ülkelerde gelişemezler.
Mevduat faizi: Elinizdeki paranın büyüklüğüne, parayı bankada tutacağın süreye (vade), o günkü piyasa koşullarına göre banka size bir faiz oranı belirler. Bankalarda mevduat faiz oranı değişkendir, bu bankaların sizlerden ne kadar şiddetle para toplamak istediğine göre dönem dönem değişir.
Vade ne olmalı?
Genelde vade en az bir ay, en fazla bir yıldır. Vade uzadıkça verilen faiz artar. Siz bankaya ne kadar uzun süre için borç verirseniz, o da bunu size ödediği faize yansıtır. Eğer faizlerin artacağını düşünüyorsanız, uzun dönem yerine paranızı aylık olarak bağlamanızda fayda var. Vadeyi kendi ihtiyaçlarınıza göre, hem faiz beklentinize hem de ne zaman paraya ihtiyacınız olacağına bakarak belirleyebilirsiniz.
Mevduat Seçimi: Mevduatların da çeşitleri var. İhtiyaçlarınıza paralel seçim yapmanız mümkün. Mevduat tutarına vadeden önce ihtiyaç duymanız halinde, para çekildiğinde hesabın vadesini bozmayan vadeli mevduatlar da var. Bunları bankanıza danışın.
Getiri sabit: Vade sonuna kadar piyasadaki faiz hareketlerinden etkilenmez, sabit getiri sağlar. Yani, dünyada ne olursa olsun banka size dönem sonunda ana paranızı + anlaştığınız faizi verir.
Yüzde 15 vergi masrafı var: Vadeli mevduattan elde ettiğiniz getiri yani faiz, vergiye tabidir. Bunun adına ‘stopaj’ deniyor.
Net getiriye bakın: Size bankaların verdiği mevduat faizi oranı genelde brüt açıklanır (stopaj düşülmeden önceki oran). Diyelim brüt yıllık getiri yüzde 6, demek sizin elinize geçecek net yıllık getiri yüzde 6 x 0. 85 = 5. 1 Net faiz = brüt faiz oranı x 0. 850
Getiriler yıllık: Diyelim 1000 TL’yi senelik yüzde 5.1 net faizle bir aylığına mevduata yatırdınız. Bir ay sonra vade dolunca elinize 51 TL geçmez, 4.1 TL geçer.
Çünkü; Faiz getirisi = Anapara x faiz oranı x gün sayısı/36500. Yani örneğimizde, 1000 x 5. 1 x 30/36500 = 4.1 (Söz veriyorum bu yapacağımız en fazla matematik, o kadar da kötü değil değil mi?)
Önceden çekerseniz: Yatırdığınız parayı vadesinden önce çe- kerseniz faiz işletimi yapılamaz. Diyelim vadenin dolmasına bir gün var ve acil paraya ihtiyacınız oldu, parayı çekmek istediniz. Koyduğunuz parayı alırsınız ama tüm getiriden de feragat etmiş olursunuz. O yüzden vadeye karar verirken nakit ihtiyacınızı göz önünde bulundurun. Tavsiyem, mevduata para koyuyorsanız, iki parçaya bölebilirsiniz.
Devlet güvencesi:Devlet güvencesi: Her bankada kişi başı 100 bin’e kadar devlet güvencesi var. Örneğin: A ve B bankalarında 100’er mevduatın var diyelim, 200 bin paranız devlet güvencesinde demektir. Türkiye’de bizler paramızın büyük bir bölümünü vadeli mevduatta değerlendiriyoruz. Bu değişmeli. Çünkü risk almadan getiri YOK!
Warren Buffett'in yatırım yaptığı hisse senetleri haberimize tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Monay mobil uygulamasını indirerek finansal farkındalığınızı geliştirme yolculuğunuzda kendinize yol arkadaşı edinebilirsiniz. Monay içerisinde barındırdığı yapay zekası ve "Para biriktirme", "Harcama zaaflarınızı kontrol etme", "Yatırım yapma" gibi konularda sohbet tabanlı, etkileşimli yolculukları ile seni bilinçlendirir. Ön ödemeli Monay Kart'ın nakit iade (cashback) özelliğiyle harcarken kazanabilirsiniz.