İlk bankamatik nasıl ortaya çıktı?

Para, para, para... Napolyon’un bu ünlü sözüyle hayatımızda yerini sağlamlaştıran, Lidyalıların bulduğu ve bugünün dünyasını şekillendiren en önemli araçlardan biri. Birlikte para hakkında bir yolculuğa çıkalım ve paranın dününü bugününü inceleyelim.

1 5 Paranın Tarihi

Paranın tarihini araştırmaya başladığınızda öncelikle darp kelimesi ile karşılaşacaksınız. Tarihteki ilk para darp yöntemiyle basıldı. Bu nedenle şu an var olan para basma yerlerine verilen isim de darphane. Peki darp yöntemi nedir? M.Ö. 7. yüzyılda Anadolu’da bir uygarlık olan Lidyalılar, bir kalıp üstüne konan madeni pula hareketli bir üst kalıp yerleştirmişler. Bu kalıba da çekiç ile vurarak darp yöntemiyle tarihin ilk parasını basmışlar. Büyük darphaneye geçişte ise Osmanlı’nın payı var. Tarihin ilk büyük darphanesi Fatih Sultan Mehmet zamanında İstanbul’da kuruldu.

İlk paranın icadından sonra paranın zaferler için anı olarak basıldığı bir dönem başladı. Eski Yunan’da Perslere karşı kazanılan zaferin anısına M.Ö. 479 yılında ilk hatıra parası basıldı.

2 5 İlk Banknot Ne Zaman Basıldı?

İlk kağıt para aslında senet olarak ortaya çıktı. Sonrasında bu senetler kağıt paralara dönüştü. Kayıtlara göre Milattan Sonra 6. yüzyılda Çin’de ilk olarak basılan bu paralar 1279 yılına kadar geçerliliğini korudu. Avrupa kıtasında ise ilk olarak 1661 yılında İsveç’te basılmıştır. 1690 yılında Massachusetts hükümeti de kağıt para bastırarak Amerika kıtasında ilk banknotun çıkmasını sağlamıştır.

3 5 Kredi Kartı Nasıl Ortaya Çıktı?

Paranın gelişimiyle birlikte kredi kartı da ortaya çıktı. Hamilton Credit Corporation Başkanı Frank McNamara, dostlarıyla yemeğe çıktığında yanında para olmadığını fark ediyor ve mahcubiyet yaşıyor. Bu mahcubiyet sonrası ilk iş olarak para olmayan durumlarda da paranın yerini alabilecek olan kredi kartı ortaya çıkıyor. Kalın bir kartondan olan bu kredi kartının arkasında New York’ta bulunan 14 restoranın adı yazıyordu. Kredi kartının bir de yıllık ücreti vardı. Tam 3 dolar.

4 5 İlk Bankamatik Nasıl Ortaya Çıktı?

Bankacılığın önemli ülkelerinden biri olan İngiltere ilk bankaya da ev sahipliği yaptı. İskoç mucit John Shepherd-Barron, Barclay’s isimli banka için 1967’de Kuzey Londra’da dünyanın ilk gerçek ATM’sini inşa etti. İlham alınan şey ise oldukça garip. İlk ATM çikolata otomatlarından ilham alınarak yapılmıştı.

5 5 Dünyada Kullanılan Para Birimleri