FED faiz kararı nedir, neden piyasaları etkiler?

ABD Merkez Bankası FED’in faiz politikası, dünya finansal piyasaları için en önemli faktörler içinde yer alıyor. Bankaların ve finansal kurumların, borç verme ya da mevduat süreçlerinde referans aldığı faiz seviyesi olan FED faizi, yılda 8 kere yapılan toplantılarla belirleniyor.

Peki FED faiz kararı nedir, nasıl alınıyor ve faizin düşmesi, indirilmesi durumunda finansal piyasa nasıl etkileniyor?

FED faiz kararı neden önemli?

Faiz, bankaların müşterilerine sunduğu kredilerde ya da müşterilerin mevduat hesaplarında uygulanan borçlanma oranıdır. Dünyada tüm merkez bankaları belli aralıklarla faiz seviyesini açıklar ve ilgili ülkedeki bankalar da, kredi ve mevduat faizi oranında bu kararları referans alır. FED’in faiz kararı ise, ABD’nin dünya ekonomisindeki yerinden kaynaklı olarak oldukça önemli.

FED faiz kararları, ABD doları bazlı kredileri ve mevduatları yakından ilgilendirdiği için, hem dünya borsalarında hem de ekonomilerinde yakından takip ediliyor. Faizin artması ya da azalması, piyasanın kredi musluklarını kısma ya da açması anlamına geldiği için kritik.

ABD dolarının dünyada kabul görmüş rezerv para birimi olması, bunun yanında ABD’nin dünyanın en büyük ekonomisi olması FED’in faiz kararını tüm ülkeler için önemli kılıyor. Türkiye’nin dış borcu, ithalat ve ihracatının da çok büyük bir kısmının ABD dolarına endeksli olması, FED kararlarını Türkiye için önemli kılıyor. ABD dolarındaki bir düşüş ya da yükseliş, borç seviyesini Türk lirası cinsinden artırdığı gibi doğalgaz ya da petrol gibi kaynakların da artışını sağlıyor.

FED piyasaları nasıl etkiliyor? Faiz artarsa ya da azalırsa ne olur?

ABD Merkez Bankası, faiz oranını piyasa koşullarına göre belirliyor. Varlıkların fiyatındaki değişimler, enflasyon ya da ilgili faktörler faiz seviyesinin belirlenmesinde çok önemli. Piyasadaki likid varlıkların kontrol edilmesi faiz ile mümkün olduğu için, FED kritik bir konuma sahip. Faizin çok fazla düşmesi ya da çok fazla yükselmesi, ekonomiyi canlandırıcı ya da durdurucu etkiler yapabilir. Peki bu nasıl oluyor?

Faiz oranı, hem borçlanma hem de mevduat yatırımında önemlidir. Borçlanma faizi üzerinden bir örnek vermek gerekirse, yıllık faizin yüzde 10 olduğu ülkede 100 TL olan bir borcun maliyeti 115 TL’dir. Bu faiz oranının yüzde 25 olması, aynı borcun maliyetini 125 TL yapacaktır. Faiz oranının artması, borç almayı pahalı hale getirdiği için insanların daha az borçlanmasına ve harcamalarını azaltmasına neden olur. Bu durum şirketlerin gelirini düşürürken, yeni yatırımları ve dolaylı olarak büyümeyi zayıflatan bir durum olarak gösterilebilir.

Faiz oranının düşmesi, kredi oranlarını düşürdüğü için paraya ulaşma maliyetini düşürür. Faiz yıllık yüzde 15 iken, 100 liralık bir kredinin yıllık maliyeti 115 TL’dir. Faiz oranının yüzde 5’e düşmesi durumunda, 100 liralık bir kredinin yıllık maliyeti 105 TL olur. Böyle bir durum paraya daha kolay ulaşmayı sağladığı için insanların daha rahat kredi çekmesine ve harcama yapmasına neden olur. Bu süreçte şirketler gelirini artırdığı için, yapılan yeni yatırımların da artması beklenir.

Kısacası, faizin artması ya da azalması ekonomi üzerinde en önemli belirleyicilerden biri. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD’nin merkez bankası FED’in faiz kararı ise hem en önemli referans, hem de ABD dolarına yön vermesi nedeniyle tüm ülkeler için kritik bir karar.

Yorumlar
Kalan Karakter 800