Euro, dolar, altın fiyatları nasıl belirleniyor?

Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google News'te Paradurumu'na abone olun

Paradurumu'na Google News'te abone olun

Abone Ol

Günümüzün en değerli madenlerinden biri olan altın, güç ve zenginliğin en belirgin faktörlerinden olduğu için insanlar tarafından oldukça önemli bir yatırım aracı olarak görülür. Hatta çoğu zaman “güvenli liman” olarak adlandırılır altın. Uzun dönemli saklanabilmesi ve kolayca paraya dönüştürülmesi açısında bu şekilde tanımlanan altının fiyatının nasıl belirlendiğini ve nelerin etkili olduğunu gelin birlikte inceleyelim.

ALTIN FİYATINI KİM BELİRLER?

Altının fiyatları nasıl belirlenir sorusunun cevabından önce altının fiyatını kim belirler sorusuna yanıt vermeliyiz. Öncelikle şunu çok iyi açıklamak gerekir ki altın fiyatları yerel olarak değil, tüm dünyada belirlenir. Çünkü altın tüm dünyada işlem görür. Hatta altın uyumaz diyebiliriz. Çünkü altın piyasası her ülkede farklı saatlerde işlem görür. Türkiye’de işlem bittiğinde İngiltere’de, İngiltere’de işlem bittiğinde Amerika’da açılır. Daha sonra Uzakdoğu’da açılır. Altın piyasası 24 saat hareket halindedir. O nedenle altın fiyatını tüm dünyadaki ekonomik hareketler belirler. Tabii bunda en büyük pay güçlü devletlerindir. ABD ise bu devletlerin başında gelir. Onların verdikleri kararlar, attıkları adımlar altının fiyatını belirleyen faktörlerin başında gelir. Fakat altının fiyatının belirlenmesi sadece güçlü devletlerin ekonomileri ile sınırlı değildir.

Peki, altına yatırım yaparken nelere dikkat edeceğinizi biliyor musunuz?

ALTIN FİYATINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Peki, nedir altının fiyatlarını etkileyen faktörler? Tabii ki en önemli faktör arz ve taleptir. Kısaca anlatmak gerekirse talebin fazla olduğu noktada altın fiyatı da doğru orantılı bir şekilde artacaktır. Fakat sadece fiyatları etkileyen faktörleri arz ve talebe bağlamak yanlış bir çıkarım olur. Çünkü altın piyasasını etkileyen faktörler; küresel jeopolitik riskler, küresel enflasyon, nakit akışı ve küresel reel faiz oranlarıdır.

Her birini kısaca şöyle açıklayabiliriz:

Altın, nerede olursanız olun, hangi ülkede nakde çevirmek isterseniz isteyin dünyanın her yerinde aynıdır. Ülkeye göre değer kaybetmeden dönüştürülebilecek en güvenli yatırımdır. Fakat küresel jeopolitik riskler arttıkça altının fiyatı da yükselecektir, çünkü o dönemlerde yatırımcılar döviz piyasasına güvenemez ve altına talebi arttırır. Bu da altın fiyatlarının artmasına sebep olur.

Enflasyonun yüksek olduğu ekonomilerde ise paranın alım gücü düşer. Örneğin; 5 TL’ye bir dondurma alırken, enflasyonun yükselmesi nedeniyle aynı dondurmayı 7 TL’ye almak zorunda kalırsınız. Bu dondurmanın fiyatının arttığını değil, paranın değer kaybettiğini gösterir. Enflasyonun arttığı paranın değerinin azaldığı dönemlerde paranın değerini korumak için altına talep artar. Küresel enflasyonda da bu durum aynen geçerlidir.

Nakit akışı ile altın fiyatları da doğru orantılıdır. Nakit akışı arttıkça alım gücü artar ve altına olan talep fazlalaşır. Böylece altının fiyatı artar. Çünkü altın miktarı değişmeyecek fakat daha fazla talep olduğu için fiyatı artacaktır. Tam tersi durumlarda da altının fiyatı düşecektir.

Reel Faiz Oranlarının düşüş göstermesi durumunda yatırımcılar altını elde tutmanın maliyetinin az olacağını bildikleri için altını tercih ederler. Yine talebin artması altının fiyatının yükselmesine neden olur.

DOLAR VE EURO FİYATLARI NASIL BELİRLENİYOR?

Dolar ve Euro gibi yabancı ülkelerin para birimlerini temsil eden belgelerin tamamına döviz adı verilir. Tıpkı altında olduğu gibi döviz fiyatları da arz ve talebe bağlıdır.

Ülkelerin döviz kurları ise o ülkede bulunan döviz miktarına bağlıdır. Örneğin bir ülkede yeteri kadar dolar yoksa ve şirketlerin ya da vatandaşın dolar ihtiyacı karşılanamıyorsa o ülkenin cari açığı var demektir. Cari açık olduğu sürece de Dolar fiyatı da Euro fiyatı da yükselecektir. İç piyasadaki döviz ihtiyacı karşılanmadığında döviz değer kazanır, değer kazandıkça da fiyatı artar.

Tabii sadece arz ve talebe bağlı değişim göstermez döviz piyasası. Siyasetin de etkisi vardır. Özellikle ülkelerde yaşanan siyasi gerilimler borsanın eksi değer görecek şekilde olumsuz etkilenmesine sebep olur ve bu durum döviz fiyatlarının artmasına sebep olur. 

Altın Düşer mi? Yükselir mi? 

Altın, yatırımcılar arasında güvenli bir liman olarak kabul edilir ve birçok yatırım aracı listesinde ilk sıralarda yer alır. Ancak, altın fiyatlarındaki değişimlerin yönü her zaman belirsizdir. Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Eryılmaz'a göre, bugün altın fiyatları gram başına 1235 liradan işlem görüyor. Geçen haftaya kıyasla, özellikle cuma gününden itibaren fiyatlarda bir geri çekilme görülmüş. Bu durum, yatırımcıların altın fiyatlarındaki dalgalanmaları yakından takip etmeleri gerektiğini gösteriyor.

Altın Neden Yükseliyor? 

Gedik Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı'ya göre, altın fiyatları bugün 1689 dolara kadar yükselerek 2012 yılından bu yana en yüksek seviyesine yaklaştı. Küresel piyasalarda risk almak istememe eğilimi nedeniyle yaşanan bu artış, altının dolar bazında sene başına göre yüzde 11 değer kazanmasına neden oldu. Önceki iki hafta boyunca Çin'de koronavirüs vakalarının azalması piyasalarda sevinç yarattı, ancak geçen haftanın sonundan itibaren diğer ülkelerdeki hızlı artışın yarattığı endişeler nedeniyle piyasaların havası değişti.

İş başvurusunda ‘yalancı’ çıktık!Küresel ekonomik krizin olumsuz etkisini yoğun hissettirdiği günümüzde bir çok çalışan maaş memnuniyetsizliğinden dolayı yeni iş arayışına giriyor. Görüşme sırasında adaylar işi alabilmek için sık sık yalana başvuruyor. Ne kadar yalan söylenebilir derseniz…