Ekonomide alış/veriş dengesi

Gelin, alışverişin ekonomiyi gerçekte nasıl canlı tuttuğuna Zengin Müşteri Paradoksu hikayesiyle bakalım.

Dağların yamacına kurulu, şirin mi şirin, küçük bir kasaba varmış. Kasabalılar birbirlerini iyi tanır, pek severmiş, ama hepsinin de birbirine borcu varmış.
Kasabanın bir de hiç iş yapmayan küçük bir oteli varmış. Pek tabii, otel sahibi de diğer kasabalılara borçluymuş.
Bir gün Amerikalı bir turist kasabayı ziyarete gelmiş ve etrafı dolaştıktan sonra otele varmış. Otel sahibi onu güleryüzle karşılayıp kendisine odaları gezdirmeyi teklif etmiş ve bir miktar da depozito istemiş. Elbette oteli beğenmediği takdirde depozitoyu misafirine geri ödemek kaydıyla.
Amerikalı turist depozitoyu ödemiş ve otel sahibiyle odaları gezmeye koyulmuşlar.
Otel sahibi, misafirinden aldığı depozitonun aylardır maaşını ödeyemediği mutfak şefine olan borcuyla aynı miktarda olduğunu fark etmiş ve hemen şefe gecikmiş ödemesini yapmış.
Eline para geçtiğine oldukça sevinen şef, vakit kaybetmeden aldığı tüm parayla bakkala olan borcunu kapatmaya gitmiş.
Bakkal, eski müşterilerinden olan şefin ona ödeme yapmasına çok sevinmiş. Gelin görün ki bakkalın da hasta karısını tedavi eden kasaba doktoruna borcu varmış. Doktora karşı daha fazla mahcup olmak istemediğinden şefin ona verdiği tüm parayı hemen gidip doktora vermiş.
Kasabanın doktoru iyi kalpli biriydi ve komşuları ona hizmetlerinin karşılığını ödeyemese de o kasabalıları iyileştirmeye devam ediyordu. Ama onun da birlikte çalıştığı hemşireye borcu vardı. Doktor, kendisine ödenen bu parayı olduğu gibi hemşireye vermiş.
Hemşire kasabaya yeni gelmişti ve yaşayacağı ev tamir edilene kadar otelde kalıyordu. Velhasılıkelam onun da otel sahibine borcu vardı ve eline geçen bu parayı otel sahibine verdi.
Böylece Amerikalı misafirinden alıp mutfak şefine ödediği paranın tamamı otel sahibine geri dönmüş oldu, ama hikaye daha bitmedi. Tüm bunlar olurken Amerikalı turist odaları gezmiş ve beğenmemiş, dolayısıyla otel sahibi ona depozitosunu geri ödemiş.
Bu hikaye, para el değiştirirken insanların hayatlarını nasıl etkilediğine değiniyor. Yatırımın yanı sıra alış ve veriş ekonomiyi canlı tutan yegane faktörler.

Yorumlar