Borsada dikkat etmeniz gerekenler!

Hisse senedi almak demek, bir şirkete ortak olmak demek. (Kumar, oyun, heyecan değil!)

Uzmana danışmak ve yönlendirme almak şart. Hisse senedi uzmanları var. Bankalar da, aracı kurumlar da sizleri bekliyorlar.

Birikiminizin sadece bir bölümünü hisseye yatırın. Bu, bir iki sene ihtiyacınız olmayacak bir miktar olmalı. Hisse fiyatı bir sebeple düştüğü zaman satmak zorunda kalmayın.

Özellikle siz! Ufak ufak başlayın, öğrenin. Miktarı zamanla artırırsınız. Örneğin 10.000 lira birikiminiz var, 200 lira ile başlayabilirsiniz. (Aslında 15- 20 liraya bile hisse var.)

Koskoca bir şirkete ortak oluyorsunuz, öyle hemen bir iki günde değişim beklemeyin. Hisse senetleri uzun dönemde kazandırıyor. Ünlü yatırımcı Buffett der ki: “Al ve tut, tut, tut. Sanki hiç satmayacakmış gibi al.”

Hisse senedi riskli bir yatırım aracıdır. Fiyatı iki katına çıkabileceği gibi yarıya da düşebilir. Her gün tansiyon ölçer gibi bakmayın. Hissenin iniş çıkışı çok doğal bir olay.

Aile, eş-dost, arkadaş, internet siteleri tavsiyeleri ile almayın. Şirketi araştırın, bilgi sahibi olun. Bir de, bazen size “al” diyen, şimdi “sat” demeyi unutabiliyor. 

“Kısa zamanda paran iki katına çıkacak”, “Yarın çok geç olur” gibi sözlere inanmayın. Bu söylentilerin kaynağını araştırın. Şirketçe yapılan açıklamalara veya yasal kanallara dayanmıyorsa, inanmayın.

Warren Buffett’ın tavsiyesine kulak asın. “Ben bir hisse senedini almadan önce bir müddet izliyorum, yani adeta flört ediyorum, o sırada da harıl harıl araştırıyorum şirketi.”

Herkes alırken almayın, herkes satarken satmayın. Unutmayın, uzun dönem için ortak oluyorsunuz.

Dolandırıcı, ortada gerçek bir bilgi yokken belli bir hisse senedini, göstermelik alır ve satar, böylece fiyat istediği yönde iner, çıkar. Örneğin, ellerinde olan bir hisse senedi ile ilgili yalan söylentiler yayarak fiyatının yükselmesini sağlarlar. Bu söylentilerin etkisi ile bireysel küçük yatırımcılar hisse senedine para yatırır. Artan alımlarla fiyatlar yükselir. Fiyatlar iyice yükseldiğinde, dolandırıcı elindeki hisse senetlerini satarak para kazanır (haksız kazanç). Bu arada dolandırıcının bu ani ve toptan satışıyla fiyatlar inişe geçer. Bütün bunlardan habersiz küçük yatırımcı, fiyatlar yükselme trendine devam edecek diye bekler dururken büyük zarara uğrayabilir. 

İşte bu milyon dolarlık bir soru. Hisse senedinde risk yüksek ama getiri de çok yüksek. Mutlaka bir uzmana danışmak, iyi bir ev ödevi ve sabır gerekiyor.

- Temel analiz; bilanço, kâr/zarar durumu, satışlar nasıl? Kârı esas faaliyet kârı mı? Yoksa bir seferlik olan bir arsa satışı mı var? İş modeli nasıl, uzun süreli kârlılık var mı? Üst yönetim nasıl, güvenilir mi? Şirket temettü veriyor mu? (Temettü, kâr payı demek.)

- Teknik analiz; yabancı payı nasıl, kimler alıyor, kimler satıyor? Şirketin en düşük, en yüksek hisse fiyatı ne olmuş?

Hisse Senedini Nereden Almak Lazım?
Çevrenize bakın, en çok hangi sektör, hangi mağaza iş yapıyor, sizin beklentiniz nedir? Zamana yayarak, belirlediğiniz şirketlerin hisse senedine yatırım yapabilirsiniz.

- İnceleyin. Hisse senedi yatırımı yapmadan önce aracı kurumların araştırma raporları, şirketlerin yatırımcı ilişkileri bölümlerine ve kurumların internet sitelerine bakın.