Okuduğunuzu daha iyi anlamanın 7 yolu

Özellikle yetişkinlerle yaptığımız sohbetlerde sıkça karşılaştığım bir soru ve sorun bu. Yetişkinler ya da çocuklar okudukları sayfayı hatırlamıyorlarsa genellikle temel sorun odaklanma oluyor. Gözler satır üzerinde hareket etmeye devam ediyor ancak zihin farklı konular düşünüyor, belki hayal kuruyor belki o gün karşılaştığı bir şeyi düşünüyor. Ne olursa olsun kişilerde o anda yapılan ‘okuma eyleminde’ olma, an’da olabilme, yaptığı işe kendini verebilme diye özetleyebileceğimiz becerinin gelişmesi gerekiyor.

Öncelikle okunan metnin anlaşılmasını zorlaştıran şeyler neler ona bir bakalım:

Okuduğunuz metinde;

·      Bilinmeyen çok kelime olması

·      Uzun ve karmaşık cümle yapısı içermesi

·      Size göre sıkıcı bir konu olması ya da daha önce alışık olduklarınızdan farklı bir üslubunun olması

·      Baskısının yazı boyutlarının küçük olması, uzun paragraflar içermesi

·      Okuma amacınıza uygun içerik bulunmaması

Ya da sizin yorgun olmanız, okuma motivasyonunuzun düşük olması metni neden okuduğunuzun yani okuma hedefinizin net olmaması gibi sebepler anlamayı zorlaştıran etkenler arasında sayılabilir.

Öncelikle neden okumak istiyorsunuz, aradığınız bir tarih var ve onu bulmak için mi okuyorsunuz? Yoksa roman karakterini analiz etmek için mi? Bir konu hakkında araştırma yapmak için mi? Neden okuyorsunuz? Sorun kendinize. Bu kitaptan beklentim ne? Ne öğrenmek, nasıl kazanımlar elde etmek istiyorum? Bu kitabı okuduğumda hayatıma nasıl bir katkı sağlayacak? Eğer okuyacağınız kitaptan sağlayacağınız fayda sizin için önemliyse genellikle odaklanma sorunu yaşanmıyor.

Okuma hızınız da anlamayı etkileyen faktörler arasında. Derinlemesine araştırma yapmak istediğiniz bir kitap okuyorsanız sık sık aldığınız notlar ve düşünme sürelerinizle okuma hızınızın düşük olması çok normaldir ve beklenen bir şeydir. Eğer böyle bir kitabı hızlı okumaya çalışırsanız anlayamama sorunu ile karşılaşırsınız.

Okuduğunuz kitaptaki bir bilgi sizin için önemli ve onun olduğu sayfayı arıyorsanız, kitabın tamamını okumanıza gerek yok. Sayfalarda hızlıca göz gezdirip anahtar kelime taraması yapabilirsiniz. Bu tarz tarama şeklinde yapılan okumalarda elinizde kalem bulunması sizlerin yararına

Okuduğunuz konuda ya da ana temada olan filmleri izlerseniz okuduklarınızın akılda kalıcılığını artırırsınız. Aynı şekilde internetten araştırma da yapabilirsiniz. Tüm bu okuma dışı etkinliklerde sahip olduğunuz bilginiz artar ve okuduğunuz konudaki anlamanız derinleşir.

Okuma yaparken;

başlık,

alt başlık,

tanımlar,

tarihler,

isimler,

bilimsel araştırmalar,

koyu yazılmış kelimeler,

italik yazılmış olan kelimeler,

tırnak işaretine alınan kelimelere özellikle dikkat edilmesi gerekir.

Kelime dağarcığınızı artırın. Kelime dağarcığınız geliştiğinde anlama becerisi de artar. Ne kadar çok kelime bilirseniz, okuma materyalinde karşılaştığınızda o kadar kısa sürede kelimeye anlam verirsiniz. Kelime bilgisinin iyi olması okuma, anlama ve düşünce kalitesini iyileştirir.

Kendinize özetleyin. Okuduklarınızı zihninizde canlandırın. Yazar size ne anlatmaya çalışıyor? Okuduğunuz yazının bir kimliği olsaydı neye benzerdi? Okuduğunuz metinde yazar sizi hangi kelimeleri kullanarak hangi düşünceye yöneltmek istiyor? Eğer bu süreçlerin farkında olursanız okuduklarınızdan hem daha çok kazanım elde eder hem de daha mutlu okuma yaparsınız.