Çocuklara para eğitimi hangi yaşta, nasıl verilmeli?

Para nedir?
Çocukların tüm alışkanlıkları bu yaşlarda başlıyor.
* Çalışıyorum, para kazanıyorum.” gibi somut örneklerle paranın ne olduğu anlatılmalı.
* Çocuklara bir şeyi almak için beklemesi gerektiği söylenmeli ve uygulamalı gösterilmeli.

Uygulama: “Bu oyuncağı alamayız çünkü paramız yok.” Hiçbir yaşta denilmemeli çünkü bu paramız olunca alacağız anlamına gelir. “Planımızda yok.” Veya “Bunun için biriktirmeliyiz.” denebilir. Ve hakikaten biriktirip, gidip alınabilir.

Uygulama: 3 yaşından beri oğlumla ‘oyuncak alma’ günümüz var... Alışveriş merkezine giderken, o gün oyuncak alma günü değilse, isterse ağlasın sızlasın oyuncak almıyorum. 1-2 ağlamadan sonra alışıyorlar zaten.

Çocuğa para vererek ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılanması sağlanmalı.
* Para hedeflerimiz için bir araç. Çocuklar parayı amaç olarak algılamamalı. Satın almak istediği hedefleri olmalı.
* Çocuk hedefi için plan yapmalı ve yavaş yavaş biriktirmeli. Hedefinin resmini birikim kumbarasına yapıştırabilir.
* Çocuğunuza haftalık olarak harçlık vermelisiniz. Kendi parasına sahip olarak, birey olmasına destek olun.
* Harçlık miktarını aile değerleriniz, sosyal çevreniz ve geliriniz belirler. Ne az, ne çok... Düzenli ve sürekli olması önemli.
* Çocuğunuz size para ile ilgili birşeyler soruyorsa, bu paragöz olduğu anlamına gelmez sadece meraklı olduğunu gösterir.

Uygulama: Alışverişe çıkınca eline 100 lira verip 4-5 kişilik akşam yemeğini organize etmesini isteyin. Süpermarkette dönsün dursun, durumu çözsün. Kasiyere parayı o ödesin. Paranın üstünü o alsın. Fişi kontrol etsin.

Büyük hedefim var!
Çocuğunuz büyüdükçe para ile ilgili sorumluluğu artmalı.
* Çocuğunuzun uzun dönemli bir hedef seçmesine yardımcı olun. Yaz tatili için yeni bir bisiklet mesela...
* Çocuğunuza banka hesabı açın. Hedefi için birikim yapmasını sağlayın.
* Cesaretlendirin. Haftada beş lira biriktiriyorsa, siz de beş lira verin ve destek olun.
* Birlikte akıllı alışveriş yapın. İstek mi ihtiyaç mı ayrımı yapmasını öğrensin.
* Paylaşmanın ne olduğunu anlatın. Bir el alıyor, bir el veriyor. İhtiyacı olanlarla paylaşmasını sağlayın. Bir vakfı ziyaret edebilirsiniz.
* Harçlığını aylık olarak vermeye başlayın.

Paramı yönetiyorum!
Ergenlik çağı başladı. Giyinmek, süslenmek, gezmek gerek. Çocuğunuzun artık para ile ilişkisi gelişmeli.
* Para sonsuz değil. Kaynaklar kısıtlı. Bütçe yapmayı öğretin. Harçlığına göre harcama yapmasını öğrenmesini sağlayın.
* Çocuğunuza banka kartı verebilirsiniz. Harcamalarını kontrol etmesini ve düzenli ödeme alışkanlığı edinmesini sağlayabilirsiniz.
* Yatırımlar hakkında bilgi verin. Birikimini değerlendirebileceğini bilmesini sağlayın. Hisse ile tanıştırın. Bu yaşta çocuk yatırım kavramlarını öğrenebilir.

Uygulama: Çocuğunuza öğrendiği her yatırım kelimesi ile ilgili beş lira verebilirsiniz.

Uygulama: Çocuğunuzun odasına bir pano asın ve oraya kendine rol model aldığı kişilerin resimlerini, hikayelerini, dergi-gazete küpürlerini koysun. Neden rol model olarak o kişiyi seçtiğini konuşun. Onun gibi olmak istiyorsa burada paranın sadece oralara ulaşmada bir araç olduğunu hatırlatın.