Sizden Gelen Hikayeler

The Yawning Man

Yastığı görünce uykusu gelenlerden mi, yoksa gökten uyku yağsa benim kafama alarm düşer diyenlerden misin?

Okul çağlarında haziran sınavlarına bazen birlikte ders çalıştığım arkadaşım, sevgili İbo, ara verelim uyku bastırdı der demez daha  kafası yastığa varmadan uyumuş olurdu. 

Kafanı yastığa koyduğunda vicdanın rahatsa mışıl mışıl uyursun denir denmesine de, tam uykuya dalacakken aklına takılırsa o gün ofiste amirinin sana haksızca davrandığı. Dalmadan uykuya, o gün veremediğin cevapları kendi kafanda başlarsan kurgulamaya nasıl cevaplar verip mat edebildiğini amirini, derken bir de bakmışsın uyku gitmiş, tekrar dal dalabilirsen… Aklına hayatın akışında bin bir şeyden biri de takılabilir büyük olasılıkla, dalarsan düşüncelere kaçar mı uyku, kaçabilir tabii, sonra dön o yana dön bu yana tutmaz uyku.

Deniz taşımacılığı sektöründe isen, derin uykuda tatlı rüyalardasın, telefon sesi ile zar zor uyanmaya çalışırken karşında gemi kaptanı, “Karadeniz’den Boğaz’a yaklaşırken makine arızası oldu, girişte acil römorkör temini rica”, “Anlaşıldı kaptan, tamam”. Birkaç telefon yapıp ayarlarsın da merak da basmıştır sana, nedir arıza, büyük masraf çıkarır mı, şu bu derken aaa bi bakmışsın gün aydınlanıyor…

İngilizce sevdiğim bir kelime vardır, fall-falling- düşmek, fall in love dedin mi aşık olmak, falling asleep dedin mi  uykuya dalmak anlamı taşır. Gece yatma zamanı geldi, girdin yatağa birkaç dakika sonra uyumuş, deliksiz bir uyku çekmişsin, ohh ne güzeldir uyanması sabahleyin, uykunu almış, zinde, hele dışarıda güzel bir günün habercisi hava da varsa değme keyfine.

Herkesin öyle olduğu düşünülemez, zaten sık sık uyku sorunları ile karşılaşan insanları duyarız çevremizde ya da medyada izleriz verilen önerileri. Konu aslında çok karmaşık ve derin, en iyisi uzman hekimlere bırakalım uykuya dalma, uykusuzluk sorunları konusunu, zira her bireye farklı nedenleri için farklı öneriler verilebilir.

Genel anlamda, aklıma gelen ilk şey, yatağa girdin, belirli sürede otomatik kapanan seni iyi hissettirip uykuya daldıracak bir müzik dinlemeye ne dersin. Çocukken sana söylenen, senin de çocuklarına söylediğin ninniler vardır, belki o ninniler ile dalarsın uykuya. Komik gelebilir ama neden olmasın uykunu kaçıracak meseleleri halletmeye dalmadan kafan. 

İngiltere’de popüler bir ninni melodisi izlemiştim yarım asır önce “Yawning Man- esneyen adam” , dinle esne hoop dal uykuya…

İşte o melodi:

THE YAWNING MAN  


Bu melodiyi dinleyenler esnemeye başlıyor ve uykuya dalıyor. İyi uykular. 3,5 dk

Kanımca kişiye genelinde de, uykuya dalma gibi özelinde de etkileyen en önemli faktör kendi kendine kurguladığı ya olursa ya olmazsa varsayım düşünceler, belki de bilinç altının tetiklediği. Kaygı ve endişe, yani, sonucu belli değildir ama kişi olumsuz sonuçlanacağı inancını taşır ne hikmetse. 

Bir şekilde kişi geldiği noktada yatmaya giderken tak kafasında soru belirir, ya uyuyamazsam, yine uykusuz bir gecemi olacak, halbuki yatmadan önce yarın ile ilgili ne hesabın düşüncen varsa hallet kafanda, yattığında seni düşündürtmesin, öncesinde bırak o bir türlü bırakılamayan cep telefonunu, mavi ışığa maruz kalmanı sınırla, kapat izlediğin diziyi, filmi, düşün güzellikleri, umut doldur yaşam sevinci pompala içine, şartlar ne olursa olsun. Uyku ve uyanma saatleri için rutinini sürdür, yapabilirsen sakinleştirici nefes egzersizleri yap.

Her doğan gün yeni güzellikler getirecektir.

Uyku kaygısı ya da uykuya dalma kaygısı diyor literatür, kaygı işte, endişe, yani varsayım senaryo. Her durumda, uykuya dalma kaygısı odak noktası haline geldiğinde, hem uykusuzluk hem kaygı devam etmesi olasılığı muhtemeldir.  

Denir ki, yatakta uyumadan ne kadar çok yatarsan, beynin yatağı uyku yeri olarak değil, kaygı ve uykusuzluğun hüküm sürdüğü bir yer olarak görmeye şartlanır. O zaman ilgili doktorlarca, uykuya dalamadın ya da gecenin bir vakti uyandın tekrar uyuyamıyorsun, durmadan dönüp durmak yerine yataktan çıkman öneriliyor. (Bu ve benzeri konularda doktorunuza danışmanızı öneririm naçizane.)

Koltukta, kanepede, özellikle TV seyrederken, uykuya dalmak keyiflidir de, kalkarsın yatağa geçersin gözlerin tavana dikili kalabilir. Beyin bu ne yaparsan onu kaydediyor, uzanmışsın kanepede, gözlerin kapanıyor, dalıyorsun, sık tekrarlanınca, beyin rahat bir yer buldum ben dalayım uykuya diyebiliyor…

Gece karanlık, uykuda isen, harika, zira vücudun biyolojik saatini koruyup, doğal ritmini ayarlayan, sağlığa olumlu etkileri olan, melotonin hormonu ancak gece uyuduğun saatlerde ve karanlıkta salgılıyor. Uykusuz saatlerinde ise stres hormonu salgısı, kanda şeker ve insülin hormonu düzeyindeki artışları olabilmektedir.

İyi ve kaliteli uykunun ne kadar sağlımıza yararlı olduğu izahtan vareste olup, uykuya dalma kaygısını ve uykusuzluk halini kronik yaşayanlardansanız uyku konusuna da hakim bir nöroloji uzmanı hekime danışmanızın yararı olabilir.

İyi uykular, sağlıklı günler. 

Uyku getirecek iki dakikalık bir lullaby yani ninni

Dandini dandini dastana danalar girmiş bostana ninnisinden farklı

2 Ağustos 2022

Heybeliada    

The Yawning Man (Esneyen Adam)

https://www.wellandgood.com/sleep-anxiety/

https://www.wederm.com/2022/03/08/sleep-and-skin-the-benefits-of-beauty-sleep/

https://health.clevelandclinic.org/if-you-fall-asleep-instantly-is-that-a-good-thing-2/

https://www.healthline.com/

https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-brain-body-connection/202207/understanding-the-connection-between-sleep-and-mental-health