Bebekler İçin Ek Gıda Listesi

İkinci torunum Elena Hanım anne sütüyle altıncı ayın sonuna geldiğinde, sadece bununla doyamayacağını ve hızlıca ek gıdaya geçilmesi gerektiğini anladık. Bunu bize oldukça net biçimde ifade etti.

Yanında hiçbir şey yemeden, yani onu tahrik etmemek için ayaküstü bir şeyler atıştırma işini evde geleneğe dönüştürmeden annesi ek gıdaya başlama kararını verdi. Haklı olarak. Lena sarı saçlı, pamuk gibi bir minnoş olsa da genetiğinin 'baskın' kısımları doğrudan benden geçti (maalesef). İştahlı, heyecanlı ve baskın bir karakter... Ufacık bir emzirme gecikmesinde ortalığı yıkan, doymayan ve annesini epeyce bayıltan miniş için annesine böyle derli toplu, bizde bulabileceği ürünlerle hazırlayabileceği bir "ek gıda listesi" yazmaya çalıştım. Bunu sizinle de paylaşmak istiyorum. 

Sabah Kahvaltısı 

Kahvaltı 1: Bazen tatlı bazen de tuzlu. Tıpkı bizim tercihlerimiz gibi. Yulaf ezmesini nadiren tercih edin. Fitik asidi yüksek ve kan değerlerine olumsuz etkisi olabilen bir ürün. 'Asla' demem, ama "arada bir" diyelim. 3 kaşık yarı sulandırılmış süt ile pişirilen yulaf ezmesine bir kaşık hurma ezmesi, bir kaşık da yıkanmış ve suda şişirilmiş çekirdeksiz kuru üzüm. Buna bir adet cevizin de dövülmüş içini, bir adet ergin ve çatalla ezilmiş kayısıyı (yoksa şeftali, elma vs.) karıştırın. Birkaç damla üzüm pekmezi de üzerinde gezdirin. Şahane kahvaltı. Sevecektir.  

Kahvaltı 2: Bir tane yumurtayı haşlayın. Beyazının yarısını Umka'ya (köpeğe) verin. Diğer yarısını da sarının tamamı ile ez. 2 tatlı kaşığı lor, 1 çay kaşığı pekmez ve 2 adet bebek bisküvisi ile karıştırın. Bebek bisküvisini pişmiş süt ile (daima yarı su ve yarı süt) ıslatıp ezerseniz daha doğru olur. İçine elma ya da armut gibi tatlı olmayan bir meyve rendeleyebilirsiniz. Bebek bisküvisi yerine, pişirilip soğutulmuş irmik de kullanabilirsiniz. Artık hangisini severse.  

Kahvaltı 3: Avokado, muz gibi tropik meyveleri kullanabilirsiniz. Ama özellikle muzu ithal kullanalım, ana vatanından geleni yedirin. Kivi alerjen olabilir, onu temkinli kullanın. Yarı süt ve yarı su ile pişmiş yulafa bu tropiklerden rendeleyebilirsiniz. Dövülmüş ceviz ve süt loru ekleyebilirsiniz. Böyle bin tane varyasyon yapabilirsiniz. Tropikleri kullandığınızda hep yarım çay kaşığı tarçın da ekleyin.

Kahvaltı 4: Gözü doysun. Lena pek iştahlı görünüyor, onu iyi doyurma işini sabahtan yapalım. 2 tane patatesi haşlayıp çatal ile ezelim ve bir yumurta kıralım, kocaman bir kaşık da süt loru... Bunu incecik kıydığınız (rondo yapın bence) pazı- ıspanak ya da maydanoz ile karıştırın. Bir kaşık kamut buğdayı ekleyin. İyice yoğurup kıvamına bakın. Ellerinizi ıslatıp bununla yassı köfteler yaparsınız. Tavaya bir parça tereyağını koyup alt- üst edin. Katya, gün boyu ılık ya da soğuk her şekilde yer sanırım. Yanında yoğurt yedirebilirsiniz. Yoğurda biraz kimyon eklerseniz gaz yapmaz.

Kahvaltı 5: Gece deliksiz uyuduysa sabah cidden aç uyanacaktır. Sağlam bir kahvaltı edebilir. Pancake yapalım. Yumurtayı kırıp sarısını ayırın, onu kullanacağız. Yarı sulandırılmış pişmiş süt ekleyin, bir çay bardağı miktar olarak uygun. Aldığı kadar iyi un (cıvıkça olmalı) Bir fiske karbonat ekleyelim, bir çorba kaşığı erimiş tereyağı, bir çorba da kaşığı dövülmüş ceviz. İçine ezilmiş muz, armut, rendelenmiş kayısı, ne isterseniz koyarsınız. Eliyle yerse daha iyi olur. Kendi kontrolünü öğrenir.

Kahvaltı 6: Mıhlama. Bizim Karadeniz Bölgesi'nin mutfağı acayip lezzetlidir. Tam Lena'nın ağzına layık. Bir çorba kaşığı tereyağı ile bir çorba kaşığı mısır ununu tavada güzelce çevirin, piştiğinin kokusunu alana kadar yanmadan devam edin. Sonra içine azıcık lor ekleyin, hemen bir karıştırın. Üzerine birazcık da sıcak su ekleyip devam edin. Ne zaman kapatmanız gerektiğini anlarsınız. Sonra ılıktan soğuğa getirin, yedirin. Kesin bayılacaktır. 

Kahvaltı 7: Babaannesinin favorisi yumurtalı ekmeği arada pişirebilirsiniz bence. Haftada 5 gün maksimum sağlıklı kahvaltı, bazen de Pazar kaçamağı gibi düşün. İyi bir ekmek son derece besleyicidir.

1 kaşık yoğurdu çırpın. İçine bir yumurta kırın. İsterseniz bir kaşık zeytinyağı, isterseniz de bir kaşık tereyağı kullanın. Minicik kesilmiş bizim ekmeklerden hangisini isterseniz bulayın. Alt- üst pişirin, bu tamamdır. Yanına bir kaşık lor muhakkak koyun, damağı şenlensin. Bana da bir video atın, ne olur…

Kahvaltı 8: Aksırmıyor- tıksırmıyorsa yumurtasını kıyma kavurup üzerine kırarak, yani kıymalı yumurta olarak verebilirsiniz. Kahvaltı edince dişlerini ekmek kabuğu ile kıtır pıtır kaşısın. Korkmayın, ama gözünüz üzerinde olsun. 

Kahvaltı 9: Krep bile yapılabilir, besleyici kamut unu kullan, çocuklar için en uygunu bu. 

1 yumurta sarısı, bir kaşık labne, 1 kaşık peynir altı suyu, 1 kaşık ev yoğurdu, 2 kaşık da un iyi bir ölçü. Karıştırıp mikserle. Tavaya fındık kadar tereyağı koyup pişirebilirsiniz alt- üst. Yerken labne sürebilirsin yine. Ya da biraz pekmez sürersiniz. Bunun bir de tarhanalı versiyonu var ama bence tarhanayı çorba yap. Krebi krep gibi yesin. 

Öğlen- akşam yemeklerine de birkaç seveceği şey buldum.

Orta boy havuç, orta boy patates, bir ufak kuru soğan, bir sarımsak. Bunları, buharlı makineniz varsa orada kolayca pişirebilirsiniz. Yoksa da haşlayın, ezin. İçine gerektiği kadar un, bir yumurta sarısı, rende taze kaşar, dil ya da lor karıştırın. Yanmaz- yapışmaz bir tavada yassı mücver gibi pişirin. Azıcık zeytinyağı veya tereyağı sürebilirsiniz tavaya. 

Patatesten de köfte yapabilirsiniz. 

Haşlanmış ezilmiş patates. 

Haşlanmış ezilmiş karnabahar, biraz da kavrulmuş kıyma. 

Biraz haşlanmış ve soğumuş irmik. Gerektiği kadar un. Maydanoz, kimyon. Hatta nane, ya da kekik. Sağlıklı doyurucu püre gibi yanında yoğurt ile yedirebilirsiniz. 

Gece yatmaya yakın onu doyuran ve midesini ısıtan, minişi de gevşeten birkaç mama önereyim. 

Çok severler, şehriye çorbası yapalım ona. Domates rendeleyebilirsiniz. Ya da bizim salçadan koyun ama çok çok az koyun. 

Bir kaşık kıymayı bir tatlı kaşığı tereyağı ile kavuralım. İçinde minicik doğranmış soğan ile sarımsak da olsun. Sonra bir kaşık rendelenmiş domates. Özlenince bir bardak kaynar su döküp pişirmeye devam. Şehriyesini dökün sonra. Pişsin. Altını kapatın. İyice şişer o, zaten dinlenir, lezzetlenir. Ilık iken bir kaşık yoğurt ile yedirirsiniz. Yoğurtta daima kimyon kullanalım gaz yapmasın. 

Yoğun kıvamlı, sebzeli irmik çorbası da yapabilirsiniz. 

·      2 kaşık irmik

·      1 kaşık un

·      Bir ufak kaşık tereyağı

·      Ufak bir patates

·      Ufak bir havuç

·      Buz kalıbı kadar et suyu

·      Gerektiği kadar su

Sevdiği, sert olmayan baharatlar ile unu ve irmiği tereyağında iyice kavurun. Üzerine sebzeleri ilave edip, devam edin. Et suyunu ve kaynar suyunu da ekleyin. Devam! Kıvamını alınca kapatın, bekleyin biraz koyulsun. Ilık iken bunu yedirin. Yoğurt (kimyonunu unutma) yesin yanında, yoğurt yakışır. Lena alıştıkça içine tatlı biber, kapya biber, nane filan da eklersiniz iyice artar çeşit. 

Gece uykusunun yemekleri bizim zamanımızda muhallebi tarzı idi. Şimdi bunu irmikli- muzlu yapın, daha iyi. Pirinç unu da asla kullanmaktan çekinmeyin. 

Mesela şöyle; Pirinci lapa olarak haşlayın. İstediğiniz, tercih ettiğiniz her çeşidi kullanabilirsiniz. Lapanızı rendelenmiş elma, armut ya da muz ile karıştırın. Pekmez gezdirin, yesin. Minicik tarçın eklemeyi unutmayın ama. Pirinç lapasını eğer isterseniz yoğurtla da karıştırıp yedirebilirsiniz. Pirinçten korkmayın, hiç çekinmeyin. Kıymalı, hafif sulu hatta domatesli kıymalı olarak da yapabilirsiniz, yemek olur. 

Yazdan bezelye dondurdun. Onları da havuç ve kuru soğan, hatta biraz patates ile haşlayın ve ezin. Kavrulmuş kıymayı da ekleyin. Yoğurt alın yanına. Minik minik yedirin. Yutkunmaya çiğnemeye alışsın. Bu da bir alternatif. 

Avokadoyu İpek çok sever. Ben ise hiç yemem. Elena eğer sevenlere çekmişse zaten fark etmişsinizdir. Çok güçlü bir gıda. Haşlanmış irmik ile avokado, kayısı, şeftali, elma, armut, muz... tatlı bir meyveyi karıştırın. Yıkanmış ve sıcak suda şişirilmiş kuru üzümleri de minicik doğrayıp karıştırın ve yedirin. Ara öğün. Ne zaman isterse verebileceğiniz bir şey bu. 

Daha 40'ın üzerinde başlık altında mama vs. yazmışım ama buradan yazıp bayıltmayayım. Bir yolunu bulacağım size, aktarmak için…

Lena'yı var olan bütün tat ve çeşitlere alışık büyütün. Tuzunu çıkararak minicik bir parça zeytin, akşamdan suya konmuş sabah yıkanmış- süzülmüş ezine peynir, rendelenmiş taze kaşar, minicik bir cızbız parçası filan bunlardan uzak tutmayın. Damak tadı gelişsin. Tek tip gıdaya takılıp onu yemem bunu yememcilerden olmasın buna dikkat. Enginar, karnabahar, bakliyatlar ve balığa da başlayalım. Bunları yiyişini, tuvaletini, cildini, bağırsaklarını takip edelim, bir bir ekleriz. Güzel yanaklarından öperim. Ablası Mavi gibi akıllı, canlı, iştahlı, neşeli ve mutlu olsun dilerim…

Ben bunları hazırlarken yazıya konu olacağını hiç düşünmemiştim. Katya kullanır eder, kıyıdan da olsa yardımım olur sanmıştım ama yarı yolda iken annesi bir video gönderdi. 7 aylık Lena kocaman bir salatalığı ağzına sokup kart- kurt ortasından kırıyor, elleri ile ağzına sokuyor filan. "Amanın" derken bir de foto, elinde sac yufkası, yarısını ağzına tıkmış ve tıktığı gibi de uyuyakalmış. Peluş hayvancık yerine kocaman bir sac ekmeği ile uyuyan bu zarif yavru için bu mama tarifleri ne kadar yeterli gelir bilmem. Eminönü Hamdi'den elinde acılı şiş, yanında şalgam suyu ile fotoğrafının gelmesi an meselesi sanıyorum. Allah iştahını bozmasın. Ağızlarının tadını da eksiltmesin. Miniklerin her birine bizim nesilde eksik kalan sağduyuyu, dostluğu ve ortak dünya bilincini versin. Ne diyeyim. Yolları bahtları açık olsun. 

Okullarında başarılar dilerim. Sağlıkla başlasın, sağlıkla bitsin bu sene... 

Bir sürü yeni şey var, ama... En hoşu, Cihangir dükkânı açıldı. Herkesin tarif ettiği gibi tarif edeyim, Mis Pizza'nın sokağında. Minik ama yeterli ve işlevsel. Her şey var. Biz çok sevdik bu renkli mahalleyi. Umarım mahalle de bizi sever. Hayırlı olsun diyelim.

Sevgiler, 

Pınar Kaftancıoğlu

Memlekette Üç DönümBen bu dönemde kendimi, ruhumu ve bütün endişelerimi rehabilite edebilmek için yüzümü farklı yönlere çevirdim. Asıl yanımız toprak. Çocuklarım ve şimdi torunlarım ile çiftliğin işleriyle, üretimiyle baş başayız.