Sağlık

Çocuklarda ekran süresi ne kadar olmalı?

Dijital ekranlar çocuklarımızın hem hayatlarının hem de eğitimlerinin bir parçası haline geldi. Peki çocuklarda ekran süresi ne kadar olmalı?

Artan ekran süresi ile birlikte, çocukların açık alanlarda geçirdikleri zamanın azalmasının onları miyopinin başlaması ve ilerlemesi açısından risk altına soktuğunu söyleyen Göz Hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Özge Yabaş Kızıloğlu, artan ekran süresinin aynı zamanda dijital göz yorgunluğundan, şaşılığa kadar birçok sorun için zemin hazırladığına dikkat çekti. 

 Katarakt, glokom, retina hastalıkları gibi ciddi göz sorunlarını beraberinde getirebilen bir kırma kusuru olan miyopinin görülme oranının son 30 yılda çocuklarda çarpıcı bir şekilde arttığına dikkat çeken Doç. Dr. Kızıloğlu, şu bilgileri verdi:

“Ekranlara uzun süre kesintisiz şekilde bakmak aynı zamanda göz kuruluğuna sebep olarak batma, yanma, gözleri ovalama ihtiyacı gibi şikayetler ortaya çıkartabilir. Gözleri ovalamak ise astigmatın ortaya çıkmasına veya ilerlemesine neden olabilir. Bununla birlikte, özellikle akıllı telefon ve tablet gibi elde tutulan dijital ekranlara çok yakın (20-40 cm) mesafeden bakıldığı için, miyopi riskinde artış söz konusudur. Artan ekran zamanının miyopinin erken başlamasına neden olabileceği de bildirilmiştir. 

“ÇOCUKLAR GÖZ KIRPMAYI UNUTUYOR”

Bazı çalışmalarda çocuklarda ekran süresinin uzaması ile içe şaşılık gelişimi arasında bir ilişki olabilir. Artan ekran süreleri ile beraber görülen bir diğer durum da göz kuruluğudur. Göz kırpmak göz yüzeyinin nemlenmesine yardımcı olan koruyucu bir refleksimizdir. Ekrana uzun süre dikkatli bir şekilde bakıldığında göz kırpmak “unutulabilir”, bu da göz yüzeyini koruyan gözyaşı tabakasının buharlaşmasına ve göz yüzeyinin kurumasına neden olur. Yapılan çalışmalarda özellikle dijital oyunlar oynanırken konsantrasyonun artmasıyla göz kırpma sayısında azalma ve göz kırpmanın tam yapılmadığı gösterilmiştir.

Bu nedenle çocukların ekran süresinin kesinlikle sınırlandırılması gerekiyor. Genellikle önerilen sınırlar şu şekildedir: 2 yaş altında: Aile üyeleri ve arkadaşlarla görüntülü görüşmeler dışında ekran kullanımı sıfır olmalı. 2-5 yaş aralığındaki çocuklarda günde en fazla 1 saat ve 5-17 yaş arasında da ödev dışında günde en fazla 2 saat olmalı.”

ÇOCUK GÖZ SAĞLIĞI İÇİN BUNLARI YAPIN

“Ebeveynler günde en az 1-2 saat açık havada vakit geçirmeyi teşvik etmeli, çünkü doğal ışığa maruz kalmak göz gelişimine fayda sağlar. Bilimsel çalışmalar, açık havada geçirilen zamanın miyopiye karşı koruma sağladığını göstermektedir. Ayrıca ebeveynler, çocuklarının gün içerisinde belli bir süre ekranlardan uzak kalacağı “ekransız” dönemler oluşturmalı. Ekran kullanımına sık sık ara vermek, toplam belirlenen ekran süresini bölerek kullanmak gerekir. Dijital ekranları kullanırken sık sık göz kırpmak da oldukça önemli olduğu için çocuklara bu hatırlatılmalıdır. Bilgisayar ekranı ile aramızdaki mesafe kol boyumuz kadar ve ekranın göze göre konumu biraz daha aşağıda olmalıdır. Eğer çocuk gözlük kullanılıyorsa, camlarının antirefle kaplamalı olması yansıma ve kamaşmayı önleyerek göz yorgunluğunu azaltır. Göz kuruluğu belirtileri varlığında yapay gözyaşı damlaları kullanılabilir.”

Kişisel bilgilerinizin çalınmasını nasıl önlersiniz?Verilerinizin kötü niyetli kişilerin eline geçmesinin maliyeti nedir? Kişisel bilgilerinizin yanlış ellerde kullanılmasını önlemek için neler yapabilirsiniz?