Kültür-Sanat

Kültür harcamaları bu yıl yüzde 88 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılına ilişkin Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistikleri'ni duyurdu. Bu verilere göre, kültür harcamalarında geçen yıl kıyasla %88,1'lik bir artış yaşandı. Genel devlet kültür harcamalarının toplamdaki payı ise %59,9 olarak belirlendi.

2022'de genel devlet kültür harcamaları bir önceki yıla göre %115,0 artarak 89 milyar 658 milyon 436 bin TL'ye ulaştı. Bu harcamaların %70,0'u merkezi devlet bütçesinden gerçekleşti. Mimarlık alanı genel devlet kültür harcamalarında en yüksek paya sahip oldu, bu alandaki pay %17,5 olarak belirlendi.

Hanehalklarının kültür harcamalarında ise diğer kültür hizmetleri %23,5, televizyon ve ekipmanı %18,6 ve veri işlem ekipmanları %17,8'lik paya sahipti. Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin faktör maliyetiyle katma değeri %100,9 artarak 55 milyar 761 milyon 289 bin TL oldu. Bu katma değerin %22,1'i kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, %13,8'i sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri, %11,9'u ise mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında üretildi.

En yüksek harcama televizyon ve ekipmanların

Hanehalklarının kültür harcamalarında televizyon ve ekipmanı harcamalarının payı en büyük oldu ve toplam harcamanın yaklaşık %19,0'ını oluşturdu. Sinema, tiyatro ve konser harcamaları ise toplam harcamanın %2,7'sini kapsadı. Kitap harcamaları 7 milyar TL'ye ulaşırken, gazete ve dergi harcamaları 254 milyon TL oldu. Kırtasiye ve çizim malzemelerine yapılan harcama ise 5,8 milyar TL oldu.

Kültürel mal ihracatı bir önceki yıla göre %105,2 artarak 178 milyar 596 milyon 215 bin TL'ye yükselirken, kültürel mal ithalatı %110,9 artarak 79 milyar 774 milyon 071 bin TL'ye ulaştı. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı %4,2, kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı ise %1,3 oldu.

Kültürel istihdam 2022'de bir önceki yıla göre %6,2 artarak 682 bin kişi oldu. İstihdamda yer alanların %61,0'u 30-54 yaş aralığındayken, %29,2'si 15-29 yaş aralığındaydı. Kültürel istihdamda yükseköğretim mezunlarının payı %38,3, lise altı eğitimlilerin %35,9, lise ve dengi meslek okulu mezunlarının ise %25,8 oldu.

Kültürel istihdamda yer alanların %60,6'sı ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken, %39,4'ü işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Haftalık ortalama normal çalışma süresi 38,7 saat olarak belirlendi.

Mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların kültürel istihdam içindeki payı %9,5, sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetlerinde çalışanların payı %5,3, sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetlerinde çalışanların payı ise %4,1 oldu.