Kültür-Sanat

Antoni Gaudi

Katalan kültürünün ve uluslararası mimarinin seçkin ve sıra dışı figürlerinden olan Antoni Gaudi şehir planlaması ve çevre düzenlemesi üzerine çalışmalarında bulundu. Kendine has duyulara hitap eden bir dil geliştirdi.

Henüz 24 yaşında iken tasarım ve teknik ressamlık konularında çalışmalar yapmaya başladı hocası Leandre Serrallach için.

Profesyonel kariyerinin çoğunu The Expiatory Church of  La Sagrada Familia (La Sagrada Família= kutsal aile, Expiatory Church= Keşif Kilisesi) inşa ederek geçirdi.

(Resmi sitesinde kilise yerine bazilika –The Basilica - olarak kullanılmıştır, bazı yazılarda katedral olarak geçmektedir: https://sagradafamilia.org )

Kilise yıllar geçtikçe şehrin ve ülkenin en evrensel kimlik göstergelerinden biri haline gelmiştir. Her yıl milyonlarca insan tarafından ziyaret edilmektedir. Hala pek çok mimari ve dini içerikleri incelenmekte olup tam bir keşif kilisesidir…

Mimarlık diploması ile, 1878 yılında, yani 26 yaşında Barselona Şehir Konseyi kendini şehrin kentsel ekipmanlarının bir parçası olarak sokak lambalarını tasarlamakla görevlendirdi.      

Şehir ve La Sagrada Familia https://sagradafamilia.org

En güzel ve büyük fırsat kapısını 1883 yılında çaldı. Zamanının en güçlü sanayicisi Eusebi Güell, gelecekteki patronu ve ana müşterisi, ona ilk büyük işini verdi. Güell malikanesindeki pavyonların inşası ve hemen ardından Barselona’nın en ünlü caddesi La Rambla’nın hemen dışında,  Old Town bölgesinde Palau Güell.  (Avrupa’da Art Nouveau tarzının öncü yapılarından biridir. Binanın inşası, Eüsebio Güell’in talimatıyla 1885 yılında başlayarak 1890 yılında bitti. Bina Güell’in hem ailesi için bir malikane hem de kendisinin sosyal yaşamı için kullandığı bir alan olarak değerlendirildi. )

Ölümüne yakın günlerde sadece Sagrada Familia’da çalıştı. 1925 yılında evini tesislerdeki binaya taşıdı. Yaşlığında çok az uyumlu ve giyiminde fazla özen göstermeyen bir adamdı. Öyle ki geçirdiği kazada yerde yatarken onu tanıyan kimse olmadı.

Gaudi gazetecilerle temasa geçmez ve kameralardan hep kaçınırdı, o nedenle pek az fotoğrafı bulunur.

Haziran 1926’da hayatını 74 yaşında iken kaybeden Gaudi belki de daha uzun yıllar hayatta olabilecekti eğer o tramvay içinde olmasa idi. Hayatının son 43 yılını geçirdiği Sagrada Familia’nın mahzenine gömüldü.

Fotoğraf: Gönül Denizmen

Antoni Gaudi’nin 1883 yılında devraldığı La Sagrada Familia kilisesini ne yazık ki tamamlandığını göremeden hayata veda etti.

Halk arasında ‘bitmeyen kilise’ olarak bilinen La Sagrada Familia'nın tahminen 2030 yılında bitirilmesi bekleniyor. Hemen hemen 150 yıllık bir hikaye, o nedenle keşif kilisesi de deniyor sanırım, hala keşfedilecek yerleri de olduğundan. (Başlangıç 1882 bugün, yani 2020 itibari ile 138 yıllık)

Bu uzun süreçte inşaat birçok kez kesintiye uğruyor. 1926'da Gaudi'nin ölümünden sonra fon bulunamadığı ve iç savaşın çıkması nedeniyle inşaat yavaşlamaya başlıyor. II. Dünya Savaşı'nın da patlak vermesi inşaata ikinci darbeyi vuruyor.

Dahası, mimarın orijinal çizimleri ve modelleri büyük hasar görüyor ve bundan sonra proje geriye kalan planların yorumlanması biçiminde sürüyor. Yapım öyle uzun sürüyor ki henüz inşaatı tamamlanmadan yapının ilk inşa edilen parçaları restore edilmek zorunda kalıyor. Tarihte yapımı tamamlanmadan restore edilen tek yapıdır.

Park Güell

Haziran 2015’de Barselona gezimiz esnasında Gaudi Evlerine götür bizi dediğimizde taksi şoförüne kendimizi Park Güell’de bulmuştuk. O gün çok sıcaktı ve Park çok kalabalıktı, bir de içeri girebilmek için yaklaşık iki saat dışarda oyalanmak zorunda kaldık. Zira verdikleri giriş biletine ne zaman girebileceğine belirten saat aralığı basıyorlar ancak öyle girebiliyorsun, çıkarken de biletini sorguluyorlar.

Barselona, Park Güell, 29.06.2015 fotoğraf Gönül Denizmen.

Şehrin en popüler gezilesi yerlerinden biri olan park, panoramik manzaralı terası ve etkili, sıra dışı eşsiz  mimari eserleri ile Barselona’nın simgelerinden biridir...

Park Güell La Sagrada Familia Vakfı’na ait olan Gaudi Evi Müzesi (Gaudi House Museum) şu anda Barselona Şehir Meclisi tarafından yönetilen halka açık bir park olan PARK GÜELL’in bir parçasını oluşturmaktadır. 

İspanya 1969 yılında Park Güell’i Ulusal Kültür mirası olarak ilan ederken, UNESCO’da parkı 1984 yılında dünya mirası listesine ekledi.

İçinde yaşadığımız şu Pandemi günlerde hiçbir gezi hayali, hedefi planlaması yapılamıyor ama bir gün yolunuz düşerse Gaudi evlerini, müzesini ve bitmeyen La Sagrada Familia eserlerini görmenizi öneririm.

Fethi Denizmen

21.08.2020

Heybeliada

Kaynakça;

-       Kendi gözlem ve edindiğim bilgiler

-       https://www.eyeonspain.com/blogs/bestofspain/10375/Antoni-Gaudi---a-brief-history.aspx

-       https://amp.onedio.com/haber/bitmeyen-kilisenin-hikayesi-la-sagrada-familia-829980