Türkiye’de bankalar kredi için başvuran kadınlardan erkek kefil istiyor

Türkiye'deki bankaların kadınlardan kefil talebinde bulunma oranı, erkeklerden yüzde 26 daha fazla olduğu Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) araştırmasıyla belgelendi. BRD'nin Baş Ekonomisti J. Michelle Brock, genç banka görevlilerinin, 45 yaş ve üzeri meslektaşlarına kıyasla kadınlardan daha fazla kefil talep ettiğini belirtti.

Bir EBRD incelemesinde, Türkiye'deki bankaların kredi başvurularında kadın ve erkek girişimciler arasında ayrımcılık yaptığına dair kanıtlar bulundu.

Kredi başvurusunda kadınlar neden mağdur?

J. Michelle Brock ve Ralph De Haas imzalı raporda, Türkiye'deki kadın ve erkek girişimcilerin kredi onayı alma oranlarının eşit olduğu, ancak kadınlardan kefil talebinin erkeklerden yüzde 26 daha fazla olduğu vurgulandı.

Ekonomiye yansıyan ayrımcılığın sonuçları

334 Türk banka görevlisiyle yapılan bu çalışmada, cinsiyet temelli ayrımcılığın özellikle erkek hakimiyetindeki sektörlere başvuran kadınları etkilediği görüldü. Ayrıca, genç banka personelinin, daha yaşlı meslektaşlarına göre kadınlardan daha sık kefil talep ettiği ortaya çıktı.

Kadın girişimcilerden baba ya da erkek kardeş kefilliği isteniyor

Aynı yeteneklere sahip iki işletmeci aynı miktarda kredi istediğinde, kadınlardan kefil talebinin erkeklerden yüzde 26 daha yüksek olduğu tespit edildi. Araştırma, kadın girişimcilerden genellikle babalarının veya erkek kardeşlerinin kefil olmasını talep edildiğini ve bu durumun kadın işletmeciler için ekonomik bir yük oluşturduğunu belirtiyor.

Kefil bulamayan kadınlar projelerin askıya alıyor!

Eğer bir kadın işletmeci kefil bulamazsa, projeyi askıya almak veya kadınların daha baskın olduğu başka bir sektöre yönlendirilmek zorunda kaldığı gözlemlendi.

'Genç bankacılar kadınlara kredi verirken daha ihtiyatlı'

Genç bankacıların, deneyimli meslektaşlarına nazaran kadınlardan daha fazla kefil istemesinin nedeni, EBRD Baş Ekonomisti J. Michelle Brock tarafından şu şekilde ifade edildi: "Gençlerin daha hoşgörülü olmasını bekleriz, ancak kariyerin başlarında, bankanın kredi verdiği alanlarla ilgili çok şey öğrenmeniz gerektiği gerçeği vardır. Eksik bilgiyle, potansiyel riskleri değerlendirirken, erkek hakimiyetindeki sektörlere alışkın olmadıkları için temkinli davranmaları olasıdır."

Ayrımcılığın önlenmesine yönelik 3 strateji belirlendi

Araştırmada, kadın girişimcilerin maruz kaldığı ayrımcılığın önlenmesi amacıyla 3 stratejinin uygulanması öneriliyor. Bunlardan ilki, kredi temin etmede görevli genç banka çalışanlarının bulunduğu gruplara daha kıdemli çalışanların eklenmesi.

Başarılı kadın girişimcilerin öncülüğü

İkinci olarak, örtük önyargıların gerçek dünyadaki etkisini hafifletmeye yönelik stratejilerin izlenmesi tavsiye ediliyor. Örneğin, bankaların kadınlara kefilsiz kredi vermek için şube düzeyinde hedefler belirlemesi ve bu hedefi karşılayamayan şubelerin sorumlu tutması gibi. Ya da, başarılı kadın girişimcilerin bankaların iç iletişim ve eğitim programlarına entegre edilmesi öneriliyor.

Algoritmik karar verme yöntemi

Üçüncü olarak, banka kredilendirmelerinin tamamen algoritmik karar verme yöntemi ile değiştirilebileceği öneriliyor. Ancak, raporda algoritmik kredi puanlamasının, örtük önyargılara eğilimli sektörlerde yüz yüze ayrımcılığı azaltabilirken, kredi verme açısından sosyal gruplar arasındaki eşitsizlikleri azaltmada başarısız olabileceği belirtiliyor.

Sonuç olarak, dünya genelinde kadın girişimcilerin erkek girişimcilere göre bankalardan daha az borçlandığı düşünüldüğünde, bu araştırma ile Türkiye’de de kadın girişimcilerin üretken kapasitesini yeterince kullanmasını engelleyen kredi kısıtlamalarıyla karşılaştıkları savunuluyor.