Sosyal medya finansal okuryazarlığı nasıl etkiliyor? Akademisyenler açıkladı

Sermaye piyasalarında çeşitli yatırım araçlarına olan ilgi giderek artıyor ve bu artışla birlikte finansal okuryazarlık alanındaki çabalar da hız kazanıyor. Bu bağlamda, sivil toplum kuruluşlarının çabalarının yanı sıra, finansal okuryazarlığın geliştirilmesine yönelik çalışmalar, 2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda da yer buldu.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında gerçekleştirilen şubat ayı Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısında, sermaye piyasalarının derinliğini ve etkinliğini artırarak kaynakların daha verimli alanlara yönlendirilmesi amacıyla finansal okuryazarlık çalışmalarının devam ettiği belirtildi. Toplantı sonrasında yapılan açıklamada, bu çabaların bireysel tasarrufların daha etkili bir şekilde kullanılması ve makro düzeyde tasarruf oranlarının artırılmasına yönelik olduğu vurgulandı.

Yatırımcı sayısı arttı

Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Halil Ekşi, finansal okuryazarlığın sağlanabilmesi için ileri düzeyde finansal bilgiye sahip olmanın zorunlu olmadığını belirtti. Ekşi, serbest piyasa ekonomisinin yaygınlaşması ve sermaye piyasalarına sunulan enstrümanların çeşitlenmesinin, finansal farkındalığın artmasına katkı sağladığını ifade ederek, özellikle son yıllarda bireysel yatırımcıların varlıklarını borsa ve kripto paralarda değerlendirdiğini söyledi.

Ekşi, bu durumun finansal okuryazar olmayı gerekli kıldığına dikkati çekerek "Finansal piyasalarda ürün çeşitliliğinin artması, ekonomik değişimler ve nüfusun artması yatırımcı sayısının yükselmesine sebep olmuştur ancak sadece yatırımcı sayısının çoğalması değil aynı zamanda nitelikli ve bilgili yatırımcının artması gereklidir." açıklamasında bulundu.

 Ekşi, gençlerin sadece üçte birinin finansal bilgiye sahip olduğunu aktardı. Ekşi, son yıllarda sosyal medyanın gençlerin kararları üzerinde etkili olabildiğini ve bunun riskleri artırdığı değerlendirmesinde bulunarak, şunları kaydetti:

"Gençlerin yatırım kararı alırken sosyal medyanın etkisi altında kaldığı, kişi veya kişilerin tutumlarına göre karar verdiği açıktır ancak sırf moda veya bir trend olarak finansal okuryazarlığa sahip olmayan kişilerin yatırım kararı almaları, alınan kararların riskli olabileceğini göstermektedir. Sadece sosyal medyaya bakarak yatırım kararı almak veya finansal bilgi öğrenmeye çalışmak doğru değildir."

Türkiye için de finansal okuryazarlığın gelişmesinin önemli olduğunu vurgulayan Ekşi, gelişmiş bir finansal okuryazarlığın o ülkenin ekonomik politikalarının istikrarlı ve başarılı şekilde uygulanmasına olumlu yansıdığının altını çizdi. Ekşi, bu anlamda finans dersleri, üniversitede çeşitli konferans ve etkinliklerle gençlerin finansal okuryazarlığını artırmaya çalıştıklarını belirtti.

Sosyal medya finansal okuryazarlığı destekliyor

Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi Bankacılık ve Finans Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Dr. Nigar Taşpınar ise sermaye piyasalarına artan ilgiye paralel bir şekilde finansal okuryazarlığın artmadığını ifade etti.

Taşpınar, bireylerin geleceğe dair güvensizlik, belirsizlik ve kaygı gibi psikolojik faktörlerden etkilenmelerinin, finansal okuryazarlık seviyesinin katılımcı sayısıyla aynı doğrultuda artış göstermemesinin temel sebepleri olduğunu söyledi.

Sosyal medyanın, finansal okuryazarlık üzerindeki etkilerinin çok yönlü olduğunu belirten Taşpınar, bu alandaki platformların, çevrim içi eğitim imkanlarına erişim sağlamasıyla finansal okuryazarlığı desteklediğine dikkati çekti.

Taşpınar, ayrıca sosyal medyanın olumsuz etkilerine yönelik ise "Sosyal medya platformları, yatırımcıları spekülatif davranışlara itebilir. Popüler trendlere katılma arzusu, bilinçli yatırım kararlarının yerine spekülatif eğilimlere yol açabilir. Bu tavsiyelerin güvenilirliği konusunda dikkatli olunmalı. Herkesin finansal uzman olmadığı unutulmamalıdır." sözlerini kullandı.