Motorlu taşıtlar ÖTV'sinde rekor! Hedefin iki katından fazla toplandı
2023 yılında elde edilen vergi gelirinin onda biri, motorlu taşıtlardan alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tarafından karşılandı. Motorlu taşıtlar ÖTV'si hedefin iki katına çıktı. Bu durum, 2023'ün tarihinde bir rekora işaret ediyor.
Euronews'un haberine göre, yıl başındaki hedef 203 milyar lira
idi ve bu hedefin iki katından fazla vergi, 2023'te motorlu
taşıtlardan alınan ÖTV ile toplandı.
Motorlu taşıtlardan alınan ÖTV, lira bazında 2022'ye göre yüzde
164 arttı. Dolar kuru artışına rağmen, son bir yılda motorlu
taşıtlardan alınan ÖTV yüzde 84 artış gösterdi.
Türkiye, Avrupa'da ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyeleri arasında sıfır kilometre araç satışlarında en çok vergi alan ülke konumunda. Avrupa'da euro bazında araç fiyatlarının en yüksek olduğu ülke Türkiye. 2022'de, 27 Avrupa Birliği ülkesinde 100 euro karşılığı satın alınan bir aracın Türkiye fiyatı 144 euro oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, 2023'te motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'nin toplam vergi gelirleri içindeki payı rekor seviyede. Motorlu taşıtlar ÖTV geliri 2023 yılında 441,2 milyar TL olmuştur; bu miktar 2022'de 167,1 milyar lira idi.
Dolar bazında 2023, rekor bir yıl oldu. TCMB'nin yıllık kur ortalamasına göre hesaplandığında, 2023 yılında motorlu taşıtlardan alınan ÖTV 18,6 milyar dolar olmuştur; bu miktar 2022'de 10,1 milyar dolar.
ÖTV geliri beş yılda yüzde 417 artış gösterdi
Motorlu taşıtlardan alınan ÖTV geliri 2000'li yılların başında 2 milyar doların altında seyrederken, 2015'te 6 milyar doları aşmış, 2019'da ise 2,4 milyar dolara geriledi. Ancak sonrasında hızla artış göstermiş, dolar bazında son 4 yılda yüzde 675 arttı. 2018-2023 arasındaki beş yılda ise ÖTV geliri yüzde 417 artış gösterdi.
Toplam vergi gelirleri içinde motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'nin oranı da önemli. Bu oran, 2000 yılından 2020'ye kadar hiçbir zaman yüzde 5'i geçmedi. Ancak 2020'de yüzde 5'i aşarak, 2022'de yüzde 7,1'e çıkıp, 2023'te yüzde 9,8'e yükseldi. Bu, hükümetin 2019 yılında topladığı 100 liralık verginin 2 lirasının motorlu taşıtlardan alınan ÖTV'den geldiği anlamına geliyor. 2023'te ise bu oran tüm zamanların rekoru olan yüzde 9,8'e ulaşarak, şu ana kadar tahsil edilen her 100 lira verginin 9 lira 80 kuruşunun motorlu taşıtlar ÖTV'sinden kaynaklandığını gösterdi. Üstelik, bu miktar KDV dahil değil.