Konutta tapu yerine 'kullanım hakkı' önerisi
Satılık ve kiralık konutta fiyat artışları devam ederken GAPAS sorunun çözümü için İngiltere'de uygulanan 'kullanım hakkı satışı' yöntemini önerdi.
İnşaat sektöründe yeni konut üretimi azalırken, satılık ve
kiralık konut fiyatları yükseliyor. Gayrimenkul Pazarlama ve Satış
Profesyonelleri Derneği (GAPAS) sorunun hızlıca çözümü için
İngiltere’de uygulanan ‘kullanım hakkı satışı’ yöntemini önerdi. Bu
modelde, kişiler sadece konutun yapı ömrü boyunca kullanım hakkını
satın alıyor. Arsa mülkiyeti yine hak sahibinde kalıyor. Müteahhit
sadece yaptığı konut bedelini ve kârını alıyor. Konutu alan kişiler
ise müteahhide konut bedelini ödedikten sonra, konutun yapı ömrü
kadar yapılan sözleşme kapsamında kira ödüyor. Kullanım hakkı alan
kişinin, binanın ömrü boyunca konutu çocuklarına miras
bırakabileceği kaydediliyor.
Turizm, maden ve tarımda kullanılıyor
Düzenlenen basın toplantısıyla konut üretimini ve fiyatını
düşürmesi beklenen yeni modeli tanıtan GAPAS Başkanı İsmail Özcan,
sistemin Türkiye’de turizm, madencilik ve tarım gibi alanlarda
kullanıldığını ifade ederek, perakende konut piyasasına da bu
modeli adapte etmek gerektiğini söyledi. Önerdikleri Yeni Mülkiyet
Sistemi’nin arsa maliyetini, konutun veya ticari ünitenin ilk
yatırım maliyetinden çıkardığını söyleyen Özcan, “Yeni mülkiyet
sistemiyle; arsanın mülkiyeti ilk sahibinde kalıyor, daire veya
dükkan alan, satış fiyatı olarak arsanın bedelini değil,
müteahhidin inşaat maliyetini ödüyor, arsa sahibine de uzun süreli
olarak kira ödüyor” dedi.
Bu sistemin, mevcut kanunlarda kısmen ‘intifa’ hakkı olarak tanımlanan hakkın satışına dayandığını ifade eden Özcan, bugün 1 milyon TL’ye satılan bir dairenin, uygulanacak yeni mülkiyet sistemiyle 500 bin-600 bin TL’ye satılabileceğini, arsa bedelinin ilk satın almada ödenmeyip, bunun yerine, arsa için aylık bir kira bedelinin arsa sahibine ödenebileceğini söyledi. Yeni mülkiyet sisteminde her kesimin kazançlı çıkacağını savunan Özcan, “Vatandaş fiyatı erişebilir bir konuta sahip oluyorken, müteahhit inşaat yapıp satıyor. Arsa sahibi arsayı elden çıkarmadan uzun vadeli getiriye kavuşuyor” dedi. Arsa sahibinin, binanın kullanım ömrü dolduğunda arsaya istediği başka bir gayrimenkulü yapabileceğini aktaran Özcan, “İsterse toplu para alıp fonlara projeyi kiralayabilir. Bu açıdan büyük avantaj sağlıyor” dedi.
Kamu öncü olabilir
Sistemin kamu içinde faydalı olacağı görüşünü dile getiren İsmail
Özcan, “Bugün kentsel dönüşüm önünde en büyük engel parçalı
mülkiyet yapısı ve artan maliyetler. Tek mülkiyeti olacağı için
sonrasında kamunun dönüşüm yapması da çok daha rahat olacak” dedi.
Özcan, özellikle büyük hazine arazilerini elinde bulunduran kamunun
TOKİ ve Emlak Konut eliyle bu sistemin hayata geçirilmesi
gerektiğine dikkat çekti.
"Çelik karkas uygulamaları artmalı"
Diğer taraftan gelecekte konut ihtiyacı olacak şehirlerde özel
sektörün inisiyatif alması, kooperatifl eşme uygulamalarının
artması, çelik karkas gibi inşaat sürecini kısaltan yapım
sistemlerinin tercih edilmesinin de önemine vurgu yapan İsmail
Özcan, “Yaşlı nüfus için büyük kentlerde tersine mortgage sistemi
uygulanarak onlara yazlık yerlerde veya memleketteki ikinci
konutların daha verimli kullanılmasını sağlayacak teşvikler de
sağlanabilir” dedi.
Anne-babalar dikkat! Dijital ebeveynlik için 7 öneriİnternette çocukları bekleyen tehlikeler konusunda farkındalık çok önemli. Çocukların sağlıklı gelişimi için tehlikeleri bilmek ve önlem almak gerekir. Çocukların ne izlediklerini, kiminle konuştukları takip edilmeli. İşte çocuğu korumak ve güvende kalmasını sağlamak için 7 öneri.