Kıdem ve ihbar tazminatı nasıl hesaplanır?
Milyonlarca çalışanın haklarından en önemlisi tazminattır. Kdem ve ihbar olmak üzere iki tür tazminat var. Kıdem ve ihbar tazminatı nedir? Nasıl hesaplanır? Tüm detaylar haberimizde...
1 YILDA KIDEM, 1 GÜNDE İHBAR
Milyonlarca çalışanın işten ayrılırken bazı hakları var.
Bunlardan en önemlisi ise tazminat. Çalışanlara verilebilen iki
tazminat türü bulunuyor. Biri kıdem diğeri ise ihbar tazminatı.
Kıdem için 1 yılın dolması gerekirken, ihbar tazminatı ise 1 gün
sigortalı çalışmayla elde edilebiliyor. İş akdinin feshedileceği
konusunda, karşı tarafı kanunda öngörülen süreler içinde
bilgilendirmeyen, bildirim süresi kadar ücret tutarında tazminat
ödemek zorunda. Bu tazminat, iş hayatında ihbar tazminatı olarak
biliniyor.
BİLDİRİM YAPILMALI
Bildirimden hem işveren hem de işçi sorumlu. En başta işveren işten çıkarmadan önce bunu işçisine zamanında söylemek zorunda. Bildirim, işçinin çalışma süresi 6 aydan kısaysa (1 gün dahi olsa) 2 hafta, 6 ay ile 1.5 yıl arasındaysa 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasındaysa 6 hafta, 3 yıldan fazla olursa 8 hafta önce yapılmalı. Belirtilen bu sürelere de ‘ihbar süresi’ deniliyor. İşveren ihbar süresi boyunca da işçiyi çalıştırmak zorunda.
ÖDEME PEŞİN YAPILIYOR
Eğer işveren çalışanını yasal süresinde bildirmeden hemen işten çıkarmak isterse, bu durumda işçisine belli tutarda bir ödeme yapmak durumunda kalıyor. Örneğin, işveren 3 yıldan fazla çalışan bir işçisine ‘seninle daha fazla devam etmek istemiyorum, çıkarıldın’ derse, uygulamadığı 8 haftalık ihbar süresinin ücretini ödüyor. Üstelik bu ödemenin ‘peşin’ yapılması gerekiyor. Bu paraya da ‘ihbar tazminatı’ deniyor. Çalışan 1 yıllık süreyi aştığı için ihbara ek olarak kıdemini de alıyor.
İŞÇİ DE SORUMLU
Eğer işçi işten ayrılacağını daha önceden işverenine söylemeden gitmeye kalkışırsa, işçinin de işverenine karşı yasal sorumlulukları devreye giriyor. Çünkü işverenin de aniden işten ayrılan çalışanı konusunda mağdur olmaması gerekiyor. Patronun, 1 yıllık işçisine istifa ettiği gün ‘yerine adam bulana kadar 4 hafta çalış’ deme hakkı var. İşçi çalışmazsa 4 haftalık ücreti işverenine ödemek zorunda. İstifa eden işçi, emeklilik ve haklı fesih gibi nedenler yoksa kıdem tazminatı alamıyor.
ÜCRETLERE GÖRE NE KADAR?
>> Asgari ücretle işe başlayan 1 gün çalışırsa 1.967 lira, 1 yıl çalışırsa 3 bin 934 lira 3 yıl çalışırsa 7 bin 868 lira ihbar tazminatı alır.
>> Aylık 7 bin lira brüt maaşla başlayana 1 gün çalışırsa 2 bin 751 lira, 1 yıl çalışırsa 5 bin 503 lira, 3 yıl çalışırsa 11 bin lira ihbar tazminatı alır.
>> Brüt 10 bin lira maaşla işe başlayana 1 gün çalışırsa 3 bin 931 lira, 1 yıl çalışırsa 7 bin 862 lira, 3 yıl çalışırsa 15 bin 724 lira ihbar tazminatı ödenir.
HESAPLAMA NASIL YAPILIYOR?
Brüt maaşı 6 bin TL olan ve 5 yıl çalışması bulunan işçiye 8 haftalık tazminat ödenir:
>> 6000/30 gün = 200 TL günlük
>> 200 x 7 gün = 1400 TL haftalık
>> 8 hafta x 1400 = 11 bin 200 TL brüt ihbar
tazminatı
>> Gelir Vergisi: 11 bin 200 x Yüzde 15 =
1680 TL
>> Damga Vergisi kesintisi: 11 bin 200
x binde 7.59 = 85 TL
>> 11 bin 200-(1680 + 85) = 9 bin 435 TL net
ihbar tazminatı ödenir.
Yeni bir kredi kartı alma zamanı geldi mi?Kredi kartları, ödül ve puan toplamak için harika fırsatlar sunar. Ancak yeni bir kredi kartı almadan önce düşünün, harcama alışkanlıklarınız, kredi kartı ekstre borcunuzu ödeme gibi konularda disiplinli misiniz?