İnternet gizliliği için 10 ipucu
İnternette attığımız her adım takip altında. Nüfus bilgilerimiz, adresimiz, telefonumuz, aile üyelerimizin bilgileri, kötü niyetli gözlerin takibi altında. Uygulamalar hem konumumuzu hem de kameralarımızı kullanıyor. Bu denli tehditle sarılmışken, dijital yaşamı nasıl gerçekten özel kılabiliriz?
1. SOSYAL GİZLİLİK AYARLARINI KONTROL EDİN
Sosyal hesaplarınız varsa, bu ağlarda sizin hakkınızda pek çok
bilgi bulunur ve bunun ne kadarının varsayılan olarak internetteki
herkes tarafından görülebildiğine şaşırabilirsiniz. Bu nedenle
gizlilik ayarlarınızı kontrol etmelisiniz. Hangi bilgileri tamamen
yabancılarla, arkadaşlarınızla veya hatta sizden başka kimseyle
paylaşmak istediğinize karar vererek, sosyal ağ hesabınızın
gizlilik ayarlarını değiştirebilirsiniz.
2. ÖZEL BİLGİLER İÇİN GENEL DEPOLARI KULLANMAYIN
Aşırı paylaşım, sosyal ağlarla sınırlı değildir. Özel verilerinizi saklamak için bilgi paylaşımı amaçlı çevrimiçi hizmetleri kullanmayın. Örneğin, Google Dokümanlar bir şifre listesi depolamak için ideal bir yer değildir ve şifreli bir arşivde tutulmadıkça Dropbox pasaport taramalarınız için en iyi yer değildir. Özel verilerinizi depolamak için paylaşmaya yönelik hizmetleri kullanmayın.
3. KAÇINMA TAKİBİ
Bir web sitesini ziyaret ettiğinizde, tarayıcınız sizinle ve gezinme geçmişinizle ilgili birçok şeyi ifşa eder. Pazarlamacılar bu bilgileri profilinizi oluşturmak ve reklamlarla sizi hedeflemek için kullanır. Gizli mod, bu tür izlemeyi gerçekten engelleyemez. Bunun için özel araçlar kullanmanız gerekir.
4. ANA E-POSTA ADRESİNİZİ VE TELEFON NUMARANIZI GİZLİ TUTUN
E-posta adresinizi ve telefon numaranızı paylaştığınızda tonlarca spam ve yüzlerce otomatik aramadan kurtulmanız zor. Bu bilgileri internet hizmetleri ve çevrimiçi mağazalarla paylaşmaktan kaçınamasanız bile, sosyal ağlarda rastgele kişilerle paylaşmayın. Ek bir e-posta hesabı oluşturarak çevrimiçi alışverişlerde kullanabilirsiniz.
5. MESAJLAŞMA UYGULAMALARINI UÇTAN UCA ŞİFRELEME İLE KULLANIN
Modern mesajlaşma uygulamalarının çoğu şifreleme kullanır, ancak çoğu durumda aktarım sırasında şifreleme dedikleri şey budur , mesajların şifresi sağlayıcı tarafında çözülür ve sunucularında depolanır. Ya birisi bu sunucuları hacklerse? Bu riski almayın (uçtan uca şifrelemeyi seçin) bu şekilde, mesajlaşma servis sağlayıcısı bile konuşmalarınızı göremez.
6. GÜVENLİ ŞİFRELER KULLANIN
Özel bilgilerinizi korumak için zayıf parolalar kullanmak, bu bilgileri yoldan geçenlere haykırmak kadar iyidir. Kullandığınız tüm hizmetler için uzun ve benzersiz parolaları ezberlemek neredeyse imkansızdır, ancak bir parola yöneticisi ile yalnızca bir ana parolayı ezberleyebilirsiniz. Her yerde uzun (12 karakter ve üzeri) parolalar kullanın; her hizmet için farklı bir parola kullanın.
7. MOBİL UYGULAMALAR VE TARAYICI UZANTILARI İÇİN İZİNLERİ İNCELEYİN
Mobil uygulamalar, cihaz depolama alanındaki kişilere veya dosyalara erişmeleri ve kamerayı, mikrofonu, coğrafi konumu vb. kullanmaları için onlara izin vermenizi ister. Bazıları bu izinler olmadan gerçekten çalışamaz, ancak bazıları bu bilgileri pazarlama (ve daha kötüsü) için profilinizi çıkarmak için kullanır. Neyse ki, hangi uygulamalara hangi izinlerin verildiğini kontrol etmek nispeten kolaydır. Aynısı, talihsiz casusluk eğilimlerine de sahip olan tarayıcı uzantıları için de geçerlidir.
8. TELEFONUNUZU VE BİLGİSAYARINIZI ŞİFRELER VEYA PAROLALARLA KORUYUN
Bilgisayarlarımız ve telefonlarımız gizli tutmayı tercih ettiğimiz birçok veriyi depolar, bu yüzden onları şifrelerle koruyun. Bu parolaların karmaşık ve benzersiz olması gerekmez, ancak rastgele insanları dışarıda tutmaları gerekir. Mobil cihazlarda biraz daha iyisini yapın. Dört haneli ve ekran kilidi desenleri yerine altı haneli PIN'ler veya gerçek şifreler oluşturun. Biyometrik kimlik doğrulamayı destekleyen cihazlar için (parmak izi okuma veya yüz tanıma kilidi) genellikle sorun yoktur, ancak bu teknolojilerin sınırlamaları olduğunu unutmayın. Telefonlarınızı, tabletlerinizi ve bilgisayarlarınızı kilitlemek için şifreler veya biyometrik kimlik doğrulama kullanın.
9. KİLİT EKRANI BİLDİRİMLERİNİ DEVRE DIŞI BIRAKIN
Telefonunuzu uzun süreli güvenli bir parolayla koruyun. Bildirimleri ise kilit ekranında bırakmayın. Kilit ekranı bildirimlerini devre dışı bırakın veya hassas bilgileri kilit ekranından gizleyin.
10. Wİ-Fİ AĞLARINDA GİZLİ KALIN
Genel Wi-Fi ağları genellikle trafiği şifrelemez ve bu aynı ağdaki herhangi birinin trafiğinizi gözetlemeye çalışabileceği anlamına gelir. Herkese açık Wi-Fi üzerinden oturum açma bilgileri, parolalar, kredi kartı verileri vb. gibi hassas verileri iletmekten kaçının ve verilerinizi şifrelemek ve meraklı gözlerden korumak için bir VPN kullanın. Mümkünse halka açık Wi-Fi kullanmaktan kaçının.
Artan yiyecek çöpe değil Gıda Bankası'na...Dünyada 828 milyon insan, açlık ve kıtlıkla mücadele ederken diğer yanda gıda israfı, akıl almaz boyutta. İsraftan kurtularak hem açlığı azaltabilir hem de dünyanın geleceğini koruyabiliriz. Gıda Kurtarma Derneği Başkanı Berat İnci, Paradurumu.com editörü Fatma Seçkin’e yapılabilecekleri anlattı.