Depreme dayanıklı bina nasıl anlaşılır?
Deprem sonrası, yeni konut kiralayacak ya da satın alacaklar için artık en önemi kriter; binanın depreme dayanıklı olup olmadığı. Peki bu nasıl anlaşılır? Depreme dayanıklı ev nasıl belli olur, binanın depreme dayanıklılık özellikleri nelerdir?
Zemin Etüdü Araştırılmalı
Bir yapının depreme dayanıklı olup olmadığını anlamak için ilk
dikkat edilmesi gereken bölge; zemin. Eğer kiralayacağınız ya da
satın alacağınız konut deprem yönetmeliği
sonrasında yapılmışsa zemin etüdünün yapılıp yapılmadığını mutlaka
sorgulamalısınız. Zeminde sıvılaşma riskinin bulunup bulunmadığı
yapıların depreme dayanıklılığı açısından hayati öneme sahip. Bina
yapılırken zemin etüdü yapılıp, proje zemin şartlarına uygun olarak
hazırlanmış mı sorusunun yanıtını öğrenmek gerekiyor. Konut
yapılacak alanda zeminin sağlam olması gerekiyor. Eğer zeminde
riskler sözkonusuysa zeminin iyileştirilmesi gerekiyor. Zemin
sağlam değilse fore kazık, enjeksiyon veya galeri boşluklarının
doldurulması gibi iyileştirmeler yapılmış mı.. Bunların müteahhite
ya da satıcıya sorulması, ilgili raporların kontrol edilmesi
depreme dayanıklı bir binada yaamak için hayati öneme sahip. Öte
yandan deniz seviyesinden daha uzak ve daha yüksek yerler, diğer
bölgelere göre daha sağlam zeminlere sahiptir.
Fay hattına uzaklık
Evim depreme dayanıklı mı diye merak ediyorsanız, aktif fay
hatlarının geçtiği bölgeleri kontrol ederek evinizin fay hattına
olan uzaklığını öğrenmeniz oldukça önemli. Fay hattının üzerine
inşa edilen bir yapının deprem yönetmeliğine uygun yapılsa da
yıkılması ya da ağır hasar görerek kullanılamaz hale gelmesi
muhtemeldir. MTA'nın güncel diri fay haritası ve AFAD
uygulamasından yaşamak istediğiniz evin konumuna göre arama
yapabilirsiniz.
Projeye uygun tasarlanmış mı?
İyi bir bina tasarımı, binanın sağlamlığı için önemlidir. Binanın tasarımı, binanın ağırlığının doğru bir şekilde dağıtılmasını sağlamalıdır. Ayrıca, bina tasarımı, yangın ve deprem gibi olaylara karşı dayanıklı olacak şekilde yapılmalıdır. Yaşamak istediğiniz konutun projeye uygun yapılıp yapılmadığını incelemek tasarıma yönelik önemli ipuçları verecektir. Eğer binada projeye aykırı olarak eklemeler yapılmış, fazla kat çıkılmışsa binanın statiği ve dayanım ölçütleri de değişmiş demektir.
Temeli kontrol edin
Bir binanın sağlamlığı temelinde başlar. Binanın temeli, binanın ağırlığını taşıyabilecek kadar güçlü olmalıdır. Temellerin doğru şekilde inşa edilmesi, bina yapısını güçlendirir ve binanın depreme dayanıklılığını artırır. Yaşamak istediğiniz binanın temel kolon ve kirişlerinde gözle tarama yapabilir, bir inşaat mühendisinden yardım alarak binın temelini inceletebilirsiniz. Eğer kolonlarda demirler gözüküyor ve korozyon varsa çürüme başlamıştır. Bu aşamadan sonra karot alınarak binanın sağlamlığına yönelik inceleme yapılası gerekir.
Ticari Alanlarda Müdahale Var mı?
Ayrıca, eğer binanın giriş katlarında ticari alanlar varsa, mevcut bir yapıda zemin kat kolonlarının kontrol edilmesi önemli bir detaydır. Kolonlarda olası bir çatlak durumunu ve alanın verimli kullanılması gibi bir düşünceyle kolonların kesilme ihtimalini gözden geçirmek amacıyla binanın temelinde inceleme yapmak şarttır.
Hasar Raporu
Halihazırda inşa edilmiş olan bir yapıdan bahsediyorsak ve bu yapı yakın zamanda bir deprem tehlikesi geçirmişse, söz konusu yapı için deprem hasar raporu almak elzemdir. Bu rapor, binanın ne durumda olduğu, bakıma ihtiyacı olup olmadığı ve elbette ilerde yıkılma riski taşıyıp taşımadığı gibi soruları yanıtlamak açısından gereklidir. Yetkili merciler tarafından yapılan incelemeler ve testler, içinde yaşanılan evlerin ve diğer alanların güvenli olup olmadığına dair önemli sonuçlar ortaya koymaktadır. Betonun 7 ve 28 günlük mukavemet sonuçlarıistenen değerleri karşılayıp karşıladığı kontrol edilmeli. Bunlar yapıldıysa konutta güvenle yaşayabiliriz.
Düzenli Bakım ve Su Yalıtımı
Bir binanın sağlamlığı, düzenli bakımı ile korunur. Binanın bakımı, binanın sağlamlığını ve dayanıklılığını korumak için önemlidir. Düzenli bakım, binanın yapısal sorunlarını erken tespit etmeye yardımcı olur ve bu sorunların daha büyük sorunlara dönüşmesini önler. Binaların su ile ilişkisi de korozyona uğramaları açısından önemlidir. Binanın zemininin sık sık su alması temelde çürümeye neden olacağından su yalıtımının kontrol edilmesi önemlidir.
Oturduğunuz bina riskli mi?Deprem kuşağındaki Türkiye’de her geçen gün bilinç artsa da önlemler istenilen seviyede değil. Oturduğunuz evin depreme karşı dayanıklı olup olmadığını biliyor musunuz? İşte öğrenmenin yolları...