Benzin mi mazot mu, hangisi daha ekonomik?

Motorin fiyatlarının yükselmesi ve Türkiye'deki rafinerilerin, mazot arzını karşılayacak oranda yeterli üretim yapamaması nedeniyle son dönemde mazot fiyatları benzin fiyatından 3-5 lira daha pahalı olmaya başladı. Tabii bu durum araçların yakıt giderlerindeki hesabın da değişmesine yol açtı. Geçmişte motorin fiyatı benzine oranla daha ucuzdu ve mazotlu araçlar benzinlilere kıyasla daha ekonomikti. Ancak motorin fiyatlarındaki artışla bu durum tersine döndü.

BENZİN VE MAZOT ARASINDAKİ FARKLAR NELER?

Benzin ve dizel farkı söz konusu olduğunda hem benzinin avantajları hem de dizelin avantajları olduğu söylenebilir. Bununla birlikte mazot ve benzin arasındaki temel benzerlik, her ikisinin de ham petrolden üretilmesidir. Temelde ham madde aynıdır.

Benzin, kısa sürede artan hızlar için ideal bir yakıttır ve performansı daha güçlüdür. Mazot ise sabit hızlarda daha verimli ve ekonomiktir. Yani taşımacılık gibi uzun mesafeli sürüşlerde sabit hız söz konusu olduğunda mazotun avantajı öne çıkar.

UZUN YOLDA TERCİH NE OLMALI?

İkisi de petrolden üretilmesine rağmen damıtılma sıcaklıkları yoğunluklarını değiştirir. Benzin daha hafiftir ve mazottan çok daha hızlı tutuşur. Mazot daha zor tutuşmakla birlikte hacim birimi olarak benzine nazaran daha fazla enerji sağlar. Böylece yük taşımak, uzun yol almak gibi performanslar için mazotlu motorlar; hızlı ivme ve süratle yol almak için ise benzinli motorlar geliştirilmiştir.

Dizel ile benzin farkı hakkında söylenebilecek en önemli şeylerden biri de benzinin mazota göre daha hızlı yanması ve tükenmesidir. Mazot daha yavaş ve uzun yanar dolayısıyla görece ekonomiktir. Konu motorların ağır iş yapmasına geldiğinde ise tercih mazotla çalışan büyük motorlu araçlardan yanadır. Örneğin yük taşımacılığının yüzde doksanı tamamen mazotlu araçlarla yapılır.

KÜRESEL PİYASALARDA BENZİN ARZI FAZLA

Küresel piyasalarda benzin arzının fazla olması fiyata da olumlu yansımaktadır. Özellikle Akdeniz havzasında benzin üretim kapasitesi yüksek rafinerilerin olması, benzin lehine fiyat dengesi sağlamaktadır. Mazot üretiminde ise, talep güçlükle karşılandığından Türkiye ve bölgesinde mazotta arz açığı yaşanabilir. Petrol rafinerisindeki işlemlerden sonra tank yukarıdan aşağıya propan, gaz yağı, benzin, motorin ve daha ağırları sıralamasıyla dolar. Bunu belirleyen ise özgül ağırlıklarıdır. Burada elde edilen benzin, mazotun yaklaşık iki katıdır. Benzinin arzının mazottan daha yüksek olmasının sebebi de budur. 

BENZİN Mİ MAZOT MU DAHA EKONOMİK?

Benzin motorin karşılaştırması yaparken tüketilecek yakıta ödenecek bedel de önemlidir. Günümüzde mazot fiyatı benzinden yaklaşık yüzde 20 daha yüksektir. Bu fark, yakıt giderine de yansıtıldığında avantaj benzin lehine gelmektedir. Tabii bu noktada önemli olan aracınızın ne kadar yakıt tükettiğidir. Şehir içinde 100 kilometrede ortalama 7 litre benzin tüketen bir araç için her 100 kilometrede 141 lira yakıt gideri (benzin fiyatı 20.20 TL'den hesaplanmıştır) oluşurken, yine 100 kilometrede 7 litre mazot tüketen bir aracın yakıt gideri ise 138,25TL olacaktır. Bu hesaplamaya göre benzin daha ekonomiktir. Ancak uzun mesafede mazotlu aracın daha az yakıt tüketimi oluşması halinde, aradaki yüzde 20'lik fark kapanabilir. Tabii yakıt gideri aracın bakımına, sürüş şekline, lastiklerin havasına, yük ve klima kullanımına göre de değişkenlik gösterir. 

Benzin ile mazot arasındaki farklar maddeler halinde aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Dizel araçlar sürüş menzili bakımından benzinli araçlara kıyasla daha üstündür.
• Dizel motorların torku benzinli araçlara kıyasla daha yüksektir. Ancak benzinli araçlar dizel araçlardan daha çeviktir.
• Dizel ile benzin arasındaki fark araçların ilk çalışmaları esnasında da göze çarpar. İlk çalıştırma esnasında benzinli araçlar, dizel motorlu araçlara kıyasla daha az ısınma gerektirir.
• Benzin motorin karşılaştırmasında ön plana çıkan detaylardan biri de bujidir. Dizel araçlarda buji yoktur. Bu yüzden buji bakımı gerektirmez.
• Dizel araçların elektrik aksamı benzinli araçlara kıyasla daha basittir.
• Benzinli araçlar kısa mesafeli yolculuklar için daha karlıdır. Fakat dizel araçlar özellikle şehirlerarası yolculuklarda daha fazla yakıt tasarrufu sağlar. Hem benzin tasarrufu hem de dizel araçlarda yakıt tasarrufu yapmanın yolları hakkındaki detayları ilgili blog yazılarımızda bulabilirsiniz.
• Çevre açısından da benzin dizel yakıt farkı bulunmaktadır. Dizel motorlu araçların daha fazla çevre dostu oldukları söylenebilir.
• Dizel motorlu araçlarda yangın meydana gelme olasılığı benzinli araçlara kıyasla daha düşüktür.
• Benzin ve motorin farkı genel olarak değerlendirildiğinde dizel araçlar benzinli araçlardan daha yüksek maliyetlidir.
• Benzinli araçların bakımı dizel araçlara kıyasla hem daha kolay hem de daha ekonomiktir.
• Dizel araçlar, benzinli araçlara nazaran çalışma sırasında daha yüksek ses çıkarır.
• Dizel motorlu araçlar benzinli araçlara kıyasla daha az değer kaybeder.
• Benzinin molekül zinciri, mazota kıyasla daha kısa olduğu için çalışma esnasında çok daha çabuk alev alır.
• Dizel yakıt olarak da tabir edilen mazot, benzinden daha ağır bir yakıt türüdür.
• Benzin dizel farkı araçların arıza yapma sıklıklarında da karşınıza çıkabilecek bir durumdur. Dizel motorlar genel olarak daha az arızalanır. Ancak dizel araca sahipseniz aracınızın bakımlarını zamanında yaptırmanız çok önemlidir.
• Dizel motorlar çok daha verimli motorlardır. Bu nedenle, az yakıt tüketerek çok daha fazla enerji açığa çıkarırlar.
• Benzin motorlu araçlar daha sessiz çalışır. Bu nedenle daha fazla tercih edilir.