Aranıza Para Girmesin! - 17.01.2013

Eşinizle para konusunu nasıl konuşursunuz? Sakın içinize atıp çekingen davranmayın. Tecrübelerinizi, gelirinizi, hedeflerinizi açık konuşun. Eğer bir gelecek planladıysanız veya hayatınızı ortak yaşıyorsanız, para da aşk kadar önemli. İşte evlilikte para yönetiminin altın kuralları

İster evli olun ister sevgili, parayı konuşmak kolay değil. Oysa çiftler, her konuda olduğu gibi para konusunda da birbirlerine açık ve net olmalı. Nişanlılık veya sevgililikte değil de evlilikte geliyor asıl problemler. Çoğu zaman saklayıveriyoruz para konusuyla ilgili endişelerimizi, kaygılarımızı. Evli çiftlerin para konusunu tabu olmaktan çıkarıp çok rahat konuşması gerekir. Evlilik ve para ile ilgili beş tane tavsiyem olacak. Burada doğru ya da yanlış yok, tercihler var. Ama genelinde baktığımız zaman yapılan bazı yanlışlar var ki onları biz bu beş tavsiye ile bertaraf edebiliriz. İşte evli çiftlere vereceğim 5 tavsiye:

1) Finansal elbiselerinizi çıkartın:
Birbirinize samimi olun, bu ilk ve temel kural. Herkesin bir para geçmişi ve karakteri var. Öncelikle para karakterinizi tanıyın. Geçmişinizde yaşadıklarınızı eşinizle açıkça paylaşın. Sizin için paranın, borcun ve birikimin ne anlama geldiğini eşinizle samimiyetle konuşabilirsiniz.

2) Ortak finansal hedefler:
Ortak hedefleri olan evlilikler daha sağlıklı ve uzun sürüyor. Eşinizle oturun ve neler istediğinizi konuşun. Yani finansal hedefler belirleyin. Buna göre; kısa, orta ve uzun dönemli ortak hedefler belirleyin. Örneğin; borçları kapatmak, ev almak, araba almak, çocukları üniversitede okutabilmek, emeklilikte kimseye muhtaç olmamak. Bu hedefleri liste halinde yazın. Ortak hedef olunca birlik ve beraberlik olur.

3) İletişim:
Para konusunu konuşamıyoruz. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının geçen yıl 7 bin hanede yaptığı bir araştırmaya göre; temel konu parasızlık ve geçim sıkıntısı değil, eşlerin para konusunda iletişim kuramaması. Eşler arasında para tabu olmamalı, eşler bu konuda rahatlıkla konuşabilmeli. Ayda bir bütçe toplantısı yapın. Sadece faturaları değil, diğer harcama ihtiyaçlarını da konuşun.

4) Gizli borç:
Gizli borç stres verir ve bir şekilde ortaya çıkar. Aldatmanın bir türü olur, yani finansal aldatma sayılır. O nedenle eşinizden habersiz borç alıp vermeyin.

5) Kendi hayatınızı yaşayın:
Bütçenize göre yaşayın. Eşe dosta iyi görünmek için borçlanmayın, zengin muhite taşınıp masrafları artırmayın. Daha iyi bir hayat yaşadığınızı göstermek için bütçenizi aşan harcamalar yapmayın. Nasıl hayat ortaksa para konularında da kenetlenmek gerek.

Erkek 'Aşkı', Kadın 'Parayı' Tercih Ediyor
Zengin kız fakir erkek hikayeleri eski Türk filmlerinde kalmış. Çünkü artık her kesimden her yaştan kadın ağırlıklı olarak, 'Önce para sonra aşk' diyor. Erkeklere göre ise 'Önce aşk geliyor'. Yani, günümüzde kadınlar daha maddiyatçı, erkekler ise sanki hayata kadınlardan daha romantik bakıyor. Bir araştırma yapılmış. Özellikle 40'lı yaşlardaki erkeklerin yüzde 61'i aşkı tercih ediyorlarmış. Yine bir araştırmaya göre; 20li yaşlardaki kadınların erkeklerden mal varlığı beklentisi çok yüksek oluyor. 30lu yaşlarda bu yarıya düşüyor. 40lı yaşlarda yine yükseliyor.

Aynı araştırmaya göre; 'aşkı' tercih eden 40lı yaşlardaki erkekler de kendi parasını kazanan kadınları tercih ediyor.

'Aşk Parayı Getirir'
Ben de bu konuyu oyuncu sunucu Zuhal Topal ve POSTA Gazetesi'nin yazı işleri müdürü, 'Aşk Doktoru' Mehmet Coşkundeniz ile konuştum. 'Aşk Doktoru' "Aşk mı, para mı?" sorusuna, "Tabii ki aşk" diye cevap verdi ve şöyle devam etti: "Para aşkı getirmez ama aşk parayı getirir." Hemen sordum 'Aşk Doktoru'na, "Sizin evde para konusu geçiyor mu?" diye. İşte cevabı:

"Tabii ki para konusu geçiyor. 'Aşk Doktoru'yum diye bulutların üstünde değilim, hayatın gerçekleri var. İkiz kızlarımız var, evin ve bizim masraflarımız var. Bazen eşime, 'Bu ay biraz sıkışacağız, bazı şeyleri kısar mısın?' diyorum. Bu aşkımızı ve ilişkimizi zedelemiyor. Tam tersine birbirimize açık davrandığımız için birbirimize değer verdiğimizi gösteriyoruz. Her konuyu konuşmak gerekiyor. Eşler arasında hiçbir konuda gizli saklı olmamalı. Parayla ilgili her şey rahatça konuşulmalı. Aslında para konusunu eş olmadan önce konuşmaya başlamalı çiftler. Nişanlılık döneminde, parayla ilgili düşüncelerini samimiyetle konuşup kazançlarını ve masrafları açıkça ortaya koyup ona göre evlilik hayatını planlamalı. Nişanlılık döneminde yapılan en büyük hata, düğünde takılacak altınlara güvenerek borç altına girmek oluyor. "

'Eşler Gerçekçi Olmalı'
Oyuncu ve sunucu Zuhal Topal da para konusunda eşlerin gerçekçi olması gerektiğinin altını çiziyor. "Devir değişti, roller değişti" diyen Topal, kadınların ekonomik özgürlükle birlikte daha çok erkekleştiğinden yakınarak, "Kadının ekonomik özgürlüğünün olması, iş hayatında yer alması çok güzel ve gerekli bir şey. Ama ben bazen eski zamanları çok özlüyorum. Hatta yaşamadığım, bana anlatılan o günlerdeki kadınlar gibi para konusunu düşünmeden yaşamak isterdim. Günümüzde kadının ekonomik özgürlüğünün olması, bazen yanlış hareketlere yol açıyor. Kadın en ufak sorunda çözmek yerine 'Nasıl olsa kazanıyorum, alır çantamı giderim' diye düşünüyor ve bu nedenle de boşanmalarda çok artış oluyor."

Kimin Sözü Geçmeli?
Burada Aşk Doktoru ile ortak görüşümüz şu: Erkeğin para kazanması evdeki huzuru sağlar. Kimin ne kazandığının önemi yok ama erkeğin bir tık fazla kazanması daha iyi olur. Bu, evdeki huzurun sağlanması için önemli. Ama kadın, 'Ben paradan anlamam' dememeli, öğrenmeli. Bütçe ve harcamalar konusunda söz hakkı eşit olmalı.

Kredi İle Araba Almak!
Soru: Krediyle araba almak istiyorum. Gelirim 1500 lira, eşimin 600 lira. 5 bin lira da birikmiş paramız var. Borcumuz yok, aylık gider 1300 lira. 22 bin lira değerinde arabam var, geri kalanını kredi çekerek 40 bin liraya ikinci el araba almak istiyorum.
Cevap: Kredi çektiğiniz zaman aylık ödemeler gelirinizin dörtte birini geçmemeli. 15 bin liralık kredi çekerseniz 3 yıllık vadeyle yaklaşık ayda 500 lira ödeyerek krediyle araba alabilirsiniz. Ama unutmayın kaskosu, araç muayenesi, benzini, otoparkı... Esas masraflar aldıktan sonra başlıyor arabayı.

Oynaya Oynaya Finansal Okuryazarlık Eğitimi
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile Eğitim programı'nın ilk iş ortaklığı protokolü Bakan Fatma Şahin ve TEB Genel Müdürü Varol Civil'in katılımıyla imzalandı.

Türkiye Ekonomi Bankası (TEB) çok güzel bir projeye imza attı: Aile Akademisi... Bu proje kapsamında, TEB şubelerini okula, çalışanlarını da aile danışmanına çeviriyor. Aile Akademisi kapsamında aileler, gelir-gider dengesini daha iyi kuracak. Projede çocuklar da unutulmamış. Çocuklara yönelik TEB Junior projesinde çocuklar oyunlar aracılığıyla para biriktirmeyi öğrenecek. Proje, bu yılın sonuna kadar 20 bini aşkın aile bireyine ulaşmayı hedefliyor. TEB Genel Müdürü Varol Civil, projedeki yaklaşımı 'samimi bankacılık' olarak özetliyor. Biz de 'Bravo' diyoruz ve destekliyoruz. Diğer şirketlerden de benzer finansal okuryazarlık projeleri bekliyoruz.