İşte rakamlarla Türkiye'de kadın olmak

Bugün ‘8 Mart Dünya Kadınlar Günü’. Türkiye’nin 32 milyon 383 bin kişilik çalışma yaşındaki kadın nüfusunun sadece 11 milyon 79 bini işgücüne dahil. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 4 Mart’ta yayımladığı ‘İstatistiklerle Kadın’ raporunda ilginç veriler yer aldı.

NÜFUSUN YÜZDE 49.9'U KADIN

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre; 2021 yılında, kadın nüfus 42 milyon 252 bin 172 kişi (yüzde 49.9), erkek nüfus 42 milyon 428 bin 101 (yüzde 50.1) kişi oldu. Kadınlar ile erkekler arasındaki bu oransal denge, kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle 60 ve daha yukarı yaş grubundan itibaren kadınların lehine değişti. Kadın nüfusun oranı, 60-74 yaş grubunda yüzde 52.3 iken 90 ve üzeri yaş grubunda yüzde 73.2 oldu.

EĞİTİM DÜZEYİNE GÖRE KADINLARIN ORANI

En az bir eğitim düzeyini tamamlayanların oranı cinsiyete göre incelendiğinde; 2008’de; kadınlarda yüzde 72.6, erkeklerde yüzde 89.8 olan bu oran, 2020’de ise sırasıyla yüzde 87.7 ve yüzde 98.1 oldu. En az üniversite mezunu olan 25 ve daha yukarı yaştakilerde; 2008 yılında kadınların oranı yüzde 7.6, erkeklerin oranı yüzde 12.1 iken bu oran 2020 yılında kadınlarda yüzde 19.9, erkeklerde ise yüzde 24.4 oldu.

KADINLARIN İSTİHDAM ORANI AZ

Hane halkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; 2020 yılında, Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranı yüzde 42.8 olup bu oran kadınlarda yüzde 26.3, erkeklerde ise yüzde 59.8 oldu. En yüksek kadın istihdam oranı; yüzde 34.7 ile Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane bölgesinde iken en yüksek erkek istihdam oranı; yüzde 67.9 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde gerçekleşti. En düşük istihdam oranı ise kadınlarda yüzde 12.6, erkeklerde yüzde 40.4 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde oldu.

Hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; eğitim durumuna göre işgücüne katılım oranı incelendiğinde; 2020 yılında kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 12.4, lise altı eğitimli kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 24.1, lise mezunu kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 29.9, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 37.0 iken yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 65.6 oldu.

KADIN BÜYÜKELÇİ ORANI

Dışişleri Bakanlığı verilerine göre; kadın büyükelçi oranı 2011 yılında yüzde 11.9 iken bu oran 2021 yılında yüzde 26.5 oldu. Erkek büyükelçi oranı ise 2011 yılında yüzde 88.1 iken 2021 yılında yüzde 73.5 oldu. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) verilerine göre; 2021 yıl sonu itibarıyla 582 milletvekili içerisinde kadın milletvekili sayısının 101, erkek milletvekili sayısının ise 481 olduğu görüldü. Meclis’e giren kadın milletvekili oranı, 2007 yılında yüzde 9.1 iken bu oran 2021 yılında yüzde 17.4 oldu.

KADIN PROFESÖR ORANI

Yükseköğretim istatistiklerine göre; yükseköğretimde görevli profesörler içinde kadın profesör oranı 2010-2011 öğretim yılında yüzde 27.6 iken 2020-2021 öğretim yılında yüzde 32.4 oldu. Doçent kadrosunda görev yapan kadın oranı yüzde 40.1, öğretim görevlisi kadrosunda görev yapan kadın oranı ise yüzde 50.6 oldu. Hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; şirketlerde üst düzey ve orta kademe yönetici pozisyonundaki kadın oranı 2012 yılında yüzde 14.4 iken 2020 yılında yüzde 19.3 oldu.

Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre; 2021 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerin İnternet kullanım oranı yüzde 82.6 oldu. Bu oran, kadınlarda yüzde 77.5 iken erkeklerde yüzde 87.7 oldu.

İNTERNETTEN ALIŞVERİŞ YAPAN KADINLARIN ORANI

Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre; internet üzerinden kişisel kullanım amacıyla mal veya hizmet siparişi veren ya da satın alan 16-74 yaş grubundaki bireylerin oranı, 2020 yılı Nisan ayı ile 2021 yılı Mart ayını kapsayan on iki aylık dönemde yüzde 44.3 oldu. Cinsiyete göre internet üzerinden mal veya hizmet siparişi verme ya da satın alma oranı, kadınlarda yüzde 40.3 iken erkeklerde yüzde 48.3 oldu.

Dünya Emekçi Kadınlar Günü nasıl ortaya çıktı?