Çocuklara Finansal Beceri Kazandırmanın Yolları
Çocuklara finansal beceri kazandırmak önemli bir konu. Uzmanlarımız “erken başlayın, sıkça konuşun ve öğretme fırsatları arayın” diyor. Bazı ebeveynler çocuklarıyla para konusunu konuşmaktan kaçınıyor. Ama bu eksiklik büyük risk taşıyor. Çocuklarınızla finansal konular hakkında konuşmak için pek çok yol var fakat uzmanlarımız en önemli şeyin...
Çocuklara finansal beceri kazandırmak önemli bir konu.
Uzmanlarımız “erken başlayın, sıkça konuşun ve öğretme fırsatları
arayın” diyor. Bazı ebeveynler çocuklarıyla para konusunu
konuşmaktan kaçınıyor. Ama bu eksiklik büyük risk taşıyor.
Çocuklarınızla finansal konular hakkında konuşmak için pek çok yol
var fakat uzmanlarımız en önemli şeyin erken başlamak ve sık
konuşmak olduğuna dikkat çekiyor. The Wall Street Journal konu
ile ilgili üç kişiyi email üzerinden tartışmaya davet etti. Bunlar
kişisel finans konusunda uzman isimler; Annamaria
Lusardi, Ted Beck ve Nathan
Dungan.
Öğretme Fırsatları Bulmak
WSJ: Çocuklara finansal becerileri öğretmek neden
önemlidir?
Mr. Beck: Hayatlarının bir noktasında çocukların
kendi finansal kararlar vermesi gerektiği zamanlar gelecek.
Finansal beceriler kazanmak daha iyi fırsatlar sunar ve
kullanılmamanıza karşı sizi korur.
Mr. Dungan: Gençlere finansal beceri kazandırmanın
en önemli avantajlarından biri, hayat standartlarını yukarı
çekmesidir. Finansal beceri öğretmek sadece birikim gibi şeyleri
öğretmez ayrıca paranın ilişkilerdeki önemini de öğretir.
WSJ: Öğrenilecek en önemli finansal beceriler
nelerdir?
Mr. Dungan: Aileleri çocuklarına deneyler
yaptırmaları konusunda teşvik ediyorum. Amaç belirli bölümlerde
para üzerinde karar vermelerini sağlamak. Bu güvenlerini
artıracaktır. Fakat unutmayın ki pek çok kez hata yapabilirler.
Kontrollü bir ortamda hata yapmaları çok daha iyi.
Ms. Lusardi: Ben en basitinden çocuklarınızla
parayı konuşun derim, her şey hakkında konuşuyoruz ama para
hakkında konuşmuyoruz.
WSJ: Onlarla nasıl konuşuruz? Ne
demeliyiz?
Mr. Beck: Öğretmenin en iyi yolu belirli
aralıklarla konuşmak ve ders vermeye çalışamamaktır. Öğretme
fırsatlarını kovalayın ve her zaman cevaplamaya istekli olun. Sizin
veya başkası tarafından finansal kararlar verildiğini görüyorsa ona
bu kararların ona göre doğru mu yanlış mı olduğunu sorun. Yansıtma
güçlü bir öğreti yoludur.
Ms.Lusardi: Çocuklar zaten para ile haşır neşir ve
bu yüzden kullanılabilecek pek çok durum yaşanıyor. Örneğin,
harçlık alıyor olabilirler, onlarla bu para hakkında konuşabiliriz.
Ebeveynler ayrıca kendi verdikleri kararlar hakkında da
konuşabilirler.
Mr. Dungan: Çocuklara cevabı açık sorular sormayı
severim. Örneğin bugüne kadar yaptığın en büyük finansal hata
neydi? Neden gençler paralarını bir yerle paylaşmasın?
WSJ: Çocuklara para ile ilgili söylenebilecek yanlış
şeyler var mıdır?
Ms.Lusardi: Pek çok potansiyel yanlış ders var ve
bu yüzden ben işi sadece ebeveynlere bırakma konusunda endişeler
taşıyorum.
Mr. Dungan: Ebeveynleri çocuklarıyla finansal
stresi paylaşırken dikkatli olmaları konusunda uyarıyorum. Çocuklar
stresi kaldırabilmek için ebeveynlerle aynı duygusal kapasiteye
sahip değil. Bir diğer hata ise çocuğun para konusunda mükemmel
olmasını beklemek.
Mr. Beck: Para konusunda yaşanan sıkıntılar
konusunda korku yaratmamaya ve birilerini suçlamamaya çalışın.
Çocuklar yaptığınız her şeyi tekrarlar.
WSJ: Çocuklara finansal becerileri hangi yaşta
öğretmeliyiz?
Mr.Beck: 1-3 yaş arası çocuklara paranın değişim,
ödünç almak ve birikim için olduğunu öğretmek harika bir yol. 8-10
yaş arası çocuklar paranın zaman değerini öğrenmeli. Gençlik öncesi
ve gençlik döneminde çocuğumuzun birtakım satışları yönetmesine
imkan verdik. Gençlere yarı zamanlı iş harika bir fırsat.
Mr. Dungan: “İstiyorum” demeye başladığı andan
itibaren, 4-5 yaşlarında birtakım becerilerin kazandırılması lazım.
Aileleri her zaman çocuklarıyla para hakkında konuşmuyorsa
geleceklerini yanlış şekillendirdikleri konusunda uyarıyorum.
WSJ: Çocuklarımızla hangi sıklıkla para hakkında
konuşmalıyız?
Ms.Lusardi: Mümkün olduğunca sık, çünkü tekrar
önemlidir.
Mr. Beck: Finansal becerileri öğretmek günlük
aktivitelerin içine gömülü olmalı. Finansal konular hakkında
konuşmak aynı sağlık hakkında konuşmak gibi yaşam biçimi
olmalı.
Mr.Dungan: Ben daha çok anı yakalama taraftarıyım.
Haftada birkaç kez 5 dakikalık dersler, aylar yıllar süren
derslerden daha değerli olabilir. Fiziksel dersler daha fazla
hafıza da kalır.
WSJ: Çocuklara finansal beceriler öğretme konusunda
okulların rolü nedir?
Mr.Beck: İdeal olarak, finansal beceri kazanmak
hem ailede hem de okulda kombine şekilde olmalıdır. Para yönetimi
bir hayat becerisi olarak okullarda verilmeli ama ailenin konuya
dahil olması da kritik bir önem taşıyor.
WSJ: Son olarak ailelere çocuklara finansal becerileri
öğretmek için hangi tüyoları verirsiniz?
Mr.Beck: Unutmayın, gözlerini korkutmamanız
lazım.
Mr.Dungan: Derse bağlı kalın ve uzun planlar
yapın. Bugün vereceğiniz ders, çocuğunuzun geleceği için büyük önem
taşıyor.
Mr.Lusardi: Konular alakalı olsun ki çocuklar bu
konulara önem versin.
Kaynak:
http://www.wsj.com/article_email/whats-the-best-way-to-teach-financial-skills-to-children-1456715769-lMyQjAxMTA2NTA2NDEwMzQ4Wj