İçindeki Kaşifi Uyandır

Belki risk de aldırıyor ama bizi kozamızın dışına çıkarıyor, bilincimizi uyandırıyor. Zaten bütün amaç da bu değil mi? Merak yoksa, otomatik pilottayız. Merak kediyi öldürür derler ama bence asıl kozamızda kalmak ruhlarımızı öldürüyor.

Dolu dolu yaşamanın sırrı

‘Merak? Dolu dolu bir hayatın eksik parcası’ kitabının yazarı Psikolog Kashdan’a göre hepimiz daha meraklı ve keşifçi insanlar haline gelerek hayatımıza renk ve mutluluk katabiliriz. Peki bunu nasıl yaparız? Öncelikle risk almaya ve bunun beraberinde getirdiği belirsizliklere karşı hazır olmalı. Yani güvenlik alanımızdan çıkacağız. İkinci olarak da dünyamızı kontrol etme isteğimizden vazgeçmemiz gerekiyor. Ellerimizde tutmaya çalışırken dolandığımız, tutsağı haline geldiğimiz ipleri gevşetmemiz düşme korkumuzu artırabilir ama bizi özgürleştireceği de kesin. Ancak bu şekilde hayatın tadını çıkaran, sürekli öğrenen ve gelişen meraklı kaşiflere dönüşebiliriz.

Kashdan'dan bazı taktikler:

1)  Günlük hayatınızdaki küçük detayları fark edin,

2)    İnsanlarla konuşurken, tepkiselliğinizi ve yargılarınızı bir kenara bırakıp, karşınızdakini gerçekten duyun,

3)    Hayatın akışını kontrol etmeye çalışmaktan vazgeçin,

4)  Karşınıza çıkan görüntüleri, sesleri, kokuları fark edin.

Bu önerilere aslında anda olmak, anı yaşamak da deniyor. Bu beynimizin geçmişe ve geleceğe gitmesine izin vermeden, tüm duyularımız şimdide ve uyanık bir şekilde yaşamak, sorular sormak ve herşeyi anlamaya çalışmak demek. Tıpku oyuncu, meraklı kediler gibi.

Merak en iyi öğretmen

Bir konu hakkında ne kadar merak duyuyorsak o konu hakkında o kadar kolay öğreniyoruz. Ama bununla kalmıyor. California Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre merakın getirdiği başka avantajlar da var.

Çalışmada katılımcılara ilgi alanları soruluyor ve buna göre bilgiler verilirken, bir yandan başka şeyler de gösteriliyor. Sonra da hafıza testi yapılıyor.

Çalışmanın 3 önemli bulgusu var:

1)    Katılımcılar merak duydukları konularla ilgili bilgileri daha kolay öğreniyorlar.

2)    Meraklı oldukları konularla ilgili bilgi alırken, kendilerine gösterilen diğer şeyleri de daha kolay öğreniyorlar.

3)    Bu esnada hafızaları da daha iyi çalışıyor.

Merak ve beyin

Tüm bunlar nasıl oluyor? Merak duyan beyin farklı bir moda giriyor. Tıpkı motivasyon/ödül ve dopamin salgılama döngüsünde olduğu gibi bilgileri taşıyan nöronlar harekete geçiyor. Ayrıca hafızalama merkezi hipokampüsün aktivitesi de artıyor. Sonuç, o sırada beyin sadece merak duyduğu şeyleri değil her şeyi öğrenmeye ve hafızalamaya açık oluyor.

İnovasyonun ve başarının anahtarı

Ülkelerin ekonomik başarısı, iş hayatında başarı artık hep inovasyona bağlanıyor. İnovasyonun başlangıcı ise merak etmek ve soru sormak. Einstein kendisini tanımlarken “Özel bir yeteneğim yok sadece tutkuyla meraklıyım” diyor. Google’ın CEO’su şirketi cevaplarla değil sorularla yönettiklerini söylüyor. Çocuklarınızın ezberleyerek aldıkları notların peşine düşmek yerine, soru soran bireyler olarak yetişmelerini destekleyin. Ama en çok kendi içinizdeki meraklı çocuğu yeniden uyandırabilmenizi dilerim.

Sevgiyle kalın.
CEYDA TÜMEN