Harcama yapmadan mutlaka deneyin
"Değer", hayati öneme sahip ve derin bir anlam taşıyan bir kavramdır. Değerlerimizi besleyerek anlamlı bir yaşam sürdürebiliriz. Para kazanırken, harcarken, yatırım yaparken veya borçlanırken, her zaman 'değer' perspektifinden bakmamız önemlidir.
Değerler
İnsan bir bina ise, sahip olduğu temel değerler de onu taşıyan,
ayakta tutan kolonlardır. Sürdürdüğümüz hayat değerlerimize uyum
ile beslenir. Değerlerinizin ne olduğunu bilince hem karar vermek
zor değildir hem de özellikle finansal hayatınızı (harcamalar,
yatırım, yardımlaşma) buna uygun yönetebilirsiniz.
Harcamalar
Araştırmalar gösteriyor ki, insan harcamalarını temel değerleri üzerine yapınca tatmin oluyor. (Tabii ki ayaklar yorgandan çıkmayacak, bütçe dengesi her zaman önemli.) ÖRNEK: Temel değeri ‘yardım’ olan bir kişinin yapacağı bağış, zekat verme miktarı yüksek olur.
Herkes farklı
Temel değeri ‘sağlık’ olan birinin organik beslenmeye, spor salonu üyeliğine, detoks merkezine para harcaması; aile temel değeri yüksek olan birinin tüm ekstra harcamalarının aile ile ilgili olması; bilgiye saygı temel değeri yüksek birinin eğitim, öğrenme, özel ders için harcaması normaldir.
Eşler arası uyum
Temel değerlerin eşler arasında uyumlu olması da çok önemlidir. Yoksa para harcama konusunda sorun çıkar.
Çocuklar
‘Oğlum/kızım bu harcaman bizim planımızda yok, çünkü değerlerimize uygun değil’ diyebilirsiniz.
Pişmanlık
Kart ekstreninize bakın. Pişmanlık hissettiğiniz harcamalarınız var ise, bu değerlerinize uygun harcamadığınızı gösterir. ‘Değer bulma egzersizi’ sizin için gerçekten nelerin önemli olduğunu ortaya çıkaracak.
Maliyet hesabı
Bir şey satın alırken sizin için maliyetini hesaplayın. Bunun için; aylık kazancınızı çalışma saatinize bölün. O ürün için kaç saat/gün çalışarak para kazandığınızı hesaplayın. Bakalım değiyor mu?
Sahip olunca çok mutlu, sahip olmayınca da çok mutsuz olduğunuz, en önemli şeyler ne? Bunlar üzerinde düşünüp, sizin için en önemli ve en olmazsa olmaz 5 TEMEL DEĞER seçin.
Dürüst olun
Bunun doğrusu yanlışı yok. Not: ‘Aaa ama ben bunların hepsiyim’ demek de olmaz. ‘Her şey’ hiç kimse için ‘en önemli’ olamaz. Kendinize karşı dürüst olun. Hayatınızda aşağıdakilerden hangisi en olmazsa olmaz 5 değeriniz?
ÖRNEK LİSTE:
Adalet, denge, sağlık, aile, dürüstlük.
Şefkat, anlam, eğlence, sevgi, aşk.
Güç, tevazu, uyumluluk, güven, tutarlılık.
Başarı, güzellik, tutku, bilgiye saygı, mutluluk.
Yaratıcılık, coşku, özgürlük, zenginlik, fayda.
Yardım, risk, huzur, kültür, anlam.
İş yerine değer kat
Sabah işe gitmek, işyerine değer katmak demek değildir. Herkes çalışır ama kimisi direkt veya dolaylı olarak işyerine para kazandırır. Siz de işyerinize para kazandırın. Kattığınız değer açık seçik ortada olsun. Hatta bunu patronla konuşun.
ÖRNEK: Satış elemanı, öyle güler yüzlüdür ki müşteriler onunla sohbet eder, alışverişini keyifle tamamlar, dükkandan mutlu ayrılır ve yine gelirler. Kalfanın, iletişimi güçlüdür, müşterilerle arası iyidir. Bu, işyerinin satışlarını artırır.
BORÇLANIRKEN SORUN
Değeri artacak mı?
EV: Doğru yer, doğru zaman ve fiyatta alınan evin değeri artar.
TATİL: Anı biriktirirsiniz ama maddi olarak değeri artmaz. Borçlanmaya değmez.
NEDEN OLUŞTUĞU BİLİNMEYEN KREDİ KARTI BORCU: Değeri artmaz, üstüne bir de faiz yükü biner.
BORÇLANARAK ALDIĞINIZ ŞEY BAŞKASI İÇİN DE DEĞERLİ Mİ?
İleride satabilir misiniz?
YATIRIM YAPARKEN SORUN
Borç stresi yaşamaya değer mi?
Yatırım yaparken alacağınızı düşündüğünüz getiri, aldığınız riske değer mi?
Aldığınız risk yaşadığınız finansal huzursuzluğa değer mi?
Bu yatırım hayatınıza değer katıyor mu?
HARCARKEN SORUN
Değecek mi?
Bunu satın almak size ne kazandıracak, ne kaybettirecek?
Satın alma sebebiniz sadece anlık mutluluk mu? Yoksa gerçekten size getirisi olacak mı?
Hayat kalitenizde bir değişim olacak mı?
Hayatınızdan kaç saat götürecek?