Evini 11 Yıl Erken Alacak - 16.04.2015
Yusuf Taytan, eşi ve 11 yaşındaki oğulları Kayra... 15 yıl sonrasına bir ev alma hayalleri var. “Eşim ve ben çalışıyoruz fakat birikim yapamıyoruz” diye yazdılar. Evlerine gittim, planlamamızı yaptık. Artık ev alma hedefleri sadece 4 yıl uzaklıkta SORUN ● Ev peşinatı konusunda çok endişeliler. ● Gelir ve giderleri eşit, parayı nereden...
Yusuf Taytan, eşi ve 11 yaşındaki oğulları Kayra... 15 yıl sonrasına bir ev alma hayalleri var. “Eşim ve ben çalışıyoruz fakat birikim yapamıyoruz” diye yazdılar. Evlerine gittim, planlamamızı yaptık. Artık ev alma hedefleri sadece 4 yıl uzaklıkta
SORUN
● Ev peşinatı konusunda çok endişeliler.
● Gelir ve giderleri eşit, parayı nereden artıracaklar, bilmiyorlar.
● Hayal gibi geliyor her şey, bir yerden başlama cesaretleri yok.
● Daha 2 ay devam edecek ayda 800 lira ödedikleri borçları var.
HAYALLERİ
15 yıla kadar bir ev sahibi olmak istiyorlar. İstedikleri ev de öyle sitede, havuzlu falan değil. Bugünün fiyatları ile oturdukları bölgede 80 bin liralık evleri beğeniyorlar.
(“80 bin liraya ev mi olur?” demeyin, VAR).
ÇÖZÜM / Her Ay 600 Lira Biriktirip 4 Yıl Sonra Ev Alacaklar
Oturduk bütçe yaptık. Bütün giderleri tek tek ortaya çıkardık. 6000 lira borcu var Yusuf Taytan’ın. “Neden?” diye sordum. “Klasik banka borcu” dedi. İşsiz kaldığı dönemde ev kirasını ödeyemediği için ihtiyaç kredisi çekmiş. Her ay 800 lira ödüyor ve güzel haber, bu borç yakında bitiyor.
Kayınvalidenin Bereketi
Hemen yan binada oturan anne-babayı sık sık ziyaret ediyorlar. Hem aile bağları güçleniyor hem de yemek, eğitim gibi gider kalemlerinde avantajı net olarak görülüyor. Yusuf Beyler bu yöntemle gıdaya ayda sadece 300 lira harcıyorlar.
Önce `Karar`
Dünyada 7 milyar insanın yalnızca yüzde 2’si konfor alanından (her gün alıştığı düzen ve alışkanlıklardan) çıkabiliyor. Demek ki günlük rutinlerimizin dışına çıkmak, kendi sınırlarımıza meydan okumak bünyemizi zorluyor. Oturduğun yerden de hayat değişmiyor.
Parayı Konuşun
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın 7000 aile üzerinde yaptığı çalışmaya göre; parayla ilgili temel problemlerden biri de parayı konuşamamak. Bu, ailemizde de vardı. Hemen müdahale ettim. Para bu. Utanınca, sıkılınca, “Şimdi konuşmanın yeri değil” demekle konuşulmuyor. Çaylarımızı demledik ve hedeflerimiz için ortak kararlar aldık.
Lüks Saat mi?
“Bu biriktirme olayına ne kadar inanıyorsunuz, örneğin en son kendinize ne aldınız?” dedim. Yusuf Bey “Kendime en son 800 liralık bir saat aldım” demez mi? Hep beraber güldük. Eşi “Benim ısrarımla aldı” dedi hemen. Belli, birbirlerine sıkı sıkı bağlı bir çift ama “Nasıl biriktireceğiz peşinatı?” deyince... “Haklısınız” dediler.
Peşinat Biriktirme Formülü
Yusuf Bey’in aylık 800 liralık banka kredisi borcu Haziran’da bitiyor. Hazır ailede aylık ‘ödeme disiplini’ varken o disiplini kaybetmeyelim. Borç öder gibi peşinat biriktirelim. 600 lirayı her ay birikim hesabına koyalım. 2019 yılının başında yaklaşık 25 bin liraları olacak.
Aylık Ödemeler
100 bin liralık ev için 25 bin peşinatımız hazır. Kalan 75 bin lira için de kredi çekeceğiz. 10 yıl vadede aylık 1020 lira eder.
Devlet Eli
Devlet “Siz yeter ki ev alın, biz destek oluruz” diyor. Aileler eğer 3 yıl ev peşinatı için para biriktirirlerse, devlet o paranın yüzde 20 kadarını takviye yapıyor. Bu Taytan Ailesi’nin birikiminin 30 bin liraya çıkması demek. Kısaca, 70 bin liralık kredi onlara yetecek. 10 yıl vadede her ay 950 TL ödeyecekler.
Kredi Alışverişi
Bankalardan para almanın marketten alışveriş yapmaktan farkı ne? Nasıl marketler süt ve yumurta satıyorsa, bankalar da kredi satıyor. ‘Ben muhtaç mı oldum’ diye kendimizi kötü görmek yerine doğru zamanda doğru ürünü almak önemli. Marketten alışveriş de öyle değil mi zaten?
DİKKAT!
Ev kredisini 2 ay ödemediğinizde tehlike çanları çalmaya başlıyor. Tavsiyem, krediyi almadan önce 2 aylık ödemeyi kenarda acil durum parası için hazır tutmaları.
NE DEĞİŞTİRDİK?
Taytan Ailesi’nin ev sahibi olma hayalleri, rakamların arasından sıyrılıp adeta ete kemiğe büründü. Enflasyon, maaş artışı derken 3 yıl sonra gelir de değişir gider de... Önemli olan birikim alışkanlığını kazanabilmek. Gelecek yıl hangi borçları kapattılar, ev peşinatı için nasıl para biriktirdiler diye evlerini ziyaret edeceğim. Yeniden bir bütçe yapacağız. Artık 3 yıl sonra da yeni evlerine çay içmeye giderim.
■ Ev hayalini planladık, 11 yıl geriye aldık, hedefe dönüştürdük.
■ Ortak hedefler için ortak konuşmalar gerektiğini öğrendik.
■ Artık iyi borç-kötü borç ayrımı yapabiliyoruz.
Taytan Ailesi’nin ev sahibi olma hayalleri gerçeğe dönüştü.