Bayram için tüyolar! Özlem Denizmen yazdı...

Kurban Bayramı’na çok az kaldı. Herkese sağlık, sevgi ve para huzuru dilerim. Önümüzde uzun bir tatil var, gelin para konularını halledelim ki bayramı doya doya ailemizle, sevgi ve esenlik içinde geçirelim.

PLANIN HAZIR MI?

Bayramda evde mi olacaksın yoksa tatile, memlekete büyükleri ziyarete mi gideceksin? Nerede olursan ol önceden takribi bir bütçe belirle. Örneğin; ‘3 bin TL’den fazla harcamayacağım’ gibi.

LİMİTİNE UY

‘Nasılsa öderim’ diyerek kredi kartlarına yüklenme. Ödeyecek olan yine sensin.

SON DAKİKACI: Kurban kesecek misin? Son ana mı bırakıyorsun?

NEŞELİ BÜTÇE

Adı üstünde bayram. Bütçesi de şenlikli olsun tabii ama tek şart var; ayaklar yorgandan çıkmasın. Bayram harçlığı, kıyafetler, ulaşım, mutfak bütçesi, konaklama, beklenmedik harcamalar… Bu kalemlere ne kadar ayırabileceğini yaz.

İSTEK Mİ İHTİYAÇ MI?

Bayramda da bir şey satın almadan önce 10 saniye düşün. Sen benim için istek misin yoksa ihtiyaç mı? Senin için borçlanacak mıyım? Borçlanmaya değer mi? Dürüstçe cevap ver. Apar topar bütçene uygun olmayan şeyleri almak zorunda kalma.

HARCAMALARINI YAZ

NE ALIRSAN NOT ET: Bayram dönüşü bak, planladığın bütçeye sadık kalıp kalmadığını gör.

ÜŞENME: Şehir dışına çıkacaksan ‘Yanımda bu kadar eşya taşıyamam, gidince oradan alırım’ diyerek kendine gereksiz harcama kalemleri oluşturma.

HEDİYE FONU: Gittiğin her yerden çevrene hediye almak zorunda değilsin. Magnet, fincan, süs derken bütçede yer kalmıyor.

BAYRAMIN GÜZELLİĞİ: Bayram demek, tatil demek değil. Önemli olan bayram hissini sevdiklerinizle birlikte yaşamak.

ÇOCUKLARA HARÇLIK: Biz büyüklerimizden nasıl gördüysek çocuklarımıza da bayram coşkusunu hissettirelim, harçlık verip onları mutlu edelim.

KONUŞMAYIN!: Bayramda para konuşmayın. Öncesi veya sonrası, her ne ise halledersiniz. Biraz güç toplayalım.

KREDİN HAZIR!

Lütfen bayram telaşıyla krediye yüklenme. Telefonuna gelen ‘Bayram kredin hazır, seni bekliyor’ mesajına sevinip ‘Lazım olur, alayım’ deme. Bu para bedava verilmiyor. Bankaların işi bu. Nasıl beyaz eşya mağazaları buzdolabı satıyorsa, bankalar da para satıyor. İradeni satın almak için boşuna faiz ödeme.

ÇEKERKEN DİKKAT

1- Eğer ailede borç varsa birbirinizi suçlamayın. Beraberce çözüme odaklanın.
2- Bayram kredisi alırken iyice düşün. Gerçekten bu krediyi almaya ihtiyacın var mı?
3- Önceden hesapla, sana ne kadar para lazım? Net ol, ihtiyacından fazla kredi çekme.
4- Bankaları karşılaştır. Krediyi hakikaten en uygun faiz oranıyla mı çekiyorsun? Masraf, komisyon ne kadar?
5- Bütçene uygun miktarda aylık ödemesi olan kredi ödüyorsan, gerçekten ihtiyacın varsa ve geri ödeyebileceksen çekmeyi düşünebilirsin.
6- Başka tüketici kredisi ödüyorsan, yaşam.

GELECEK BAYRAMA HAZIRLAN

Bayramı kredi alarak geçiriyorsan bu sana bir gösterge olsun. Bir sonraki yıl için şimdiden bir kenarda biriktirmeye ve yatırım yaparak enflasyon karşısında korumaya başla.

ACİL PARA LAZIM OLURSA

Diyelim ki bayramda aniden nakit ihtiyacın oldu. Karttan nakit avans çekeceksin. Bu parayı kısa sürede geri ödemeyeceksen çekme. Nakit avans işlemlerinde çekim tarihinden ödeme yapılana kadar günlük faiz işler. İyi düşün, son karar senin.

TATİLE GİDEMİYORUZ

SORU: Çocuğuma ‘Bayramda tatile gideriz’ diye söz vermiştim ama işlerim pek istediğim gibi gitmedi. Tatil epey maliyetli olacağı için gidemeyeceğiz. Hâlâ söylemedim bu durumu. Nasıl anlatmalıyım? Haluk

CEVAP: ‘Paramız yok’ diyerek çocuğunu endişelendirme. Ancak değişen şartlar nedeniyle tatilin şu anki planlarınızda olmadığını söyleyebilirsin. Ailece yaşadığınız yerde bütçenize uygun samimi etkinlikler yapın. Sohbet edin, oyun oynayın ve bu güzel zamanı keyifli geçirin. Finansal hayatınız yoluna girdiği zaman ailece tatilinizi planlayın. Hangi mevsimde tatil yaparsanız yapın fark etmez, bütçe yapmak şart. Ulaşım, konaklama, yeme, içme, aktiviteler…