Zorunlu Bireysel Emeklilik Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Zorunlu BES Nedir?

Adı üzerinde; Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi çalışanın rızası olmaksızın işverenler aracılığı ile sisteme dahil olunan bir sistem.

1 Ocak 2017 tarihi ile yürürlüğe giren, 45 yaşın altındaki her T.C. vatandaşı çalışanını kapsayan ve işverenler aracılığı ile çalışanın maaşından kesilecek belli bir tutar ile otomatik olarak Bireysel Emeklilik Sistemine dahil olmaktır.

Bu sisteme dahil olmanın avantajı, devlet bir kereye mahsus olmak üzere 1000 TL destek verecektir. Sistemde en az 10 yıl kalırsanız ve birikiminizi maaş olarak almaya karar verirseniz ise devlet toplam birikimin %5’i kadar bir katkı daha verecek.

Zorunlu BES Kimleri Kapsar?

Kısaca açıklamak gerekirse 1972 yılından sonra doğmuşsanız ve T.C vatandaşı iseniz zorunlu BES sizi kapsıyor demektir. “Ben özel sektör çalışanıyım, kesin beni kapsamaz.” diye düşünmeyin çünkü bu yasa hem kamu hem de özel sektör içinde zorunlu.

Zorunlu BES şartlarını merak ediyorsanız sizi böyle alalım. 

“Zorunlu BES’e Katılmak Zorunda Mıyım?”

Evet! Katılmak zorundasınız ama sonsuza kadar kalmak zorunda değilsiniz. Sisteme dahil edildikten iki ay içinde sistemden cayma hakkınız bulunuyor. Kısaca giriş zorunlu ama çıkış serbest! Fakat sistemden 3 yıl içinde çıkarsanız, daha sonra tekrar dahil olsanız bile kesinlikle devlet katkısı olan 1000 TL’yi alamıyorsunuz. Daha ayrıntılı bilgi için “Otomatik BES iptali nasıl yapılır?” adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.  

Zorunlu BES’ten çıktığınızda 10 iş günü içinde maaşınızdan kesilen katkı payı size iade edilecektir.

Maaşlardan Ne Kadar Kesinti Olacak?

“Birikim yapamıyorum aslında o yüzden benim için daha maaşımı almadan böyle bir kesinti olması harika ama ne kadar kesilecek maaşım?” sorusunun kafanızı kurcaladığını biliyoruz. İşte cevap; zorunlu BES için maaşınızdan sadece %3 oranında bir kesinti olacak.

Örneğin; 2500 TL maaşınız varsa 75 TL, 3000 TL maaşınız varsa 90 TL, 4500 maaşınız varsa 135 TL kesinti olacak.

BES’e Ara Vermek Mümkün Mü?

Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi’nde eğer katkı payı ödemesine ara vermek isterseniz 3 ayı geçmemek şartı ile ara verebilirsiniz. Böylece mali sıkıntıda olduğunuz dönemde 3 aylık bir ara ile mali durumunuzu düzeltmek için süre kazanabilirsiniz. Eğer sıkıntınız devam ediyorsa 3 ayda bir yenilemek şartı ile talebinizi yenilemeniz gerekir.

Daha detaylı bilgi için burayı tıklayın. 

Zorunlu BES ile Normal BES Arasındaki Farklar Nelerdir?

BES düzenlemesinde de zorunlu BES’te de teşvik amaçlı %25 devlet katkı payı oranı var. “Peki, neden zorunlu BES’e katılayım?” diyorsanız işte cevap: zorunlu BES’i normal BES'ten ayıran şey, bir kereye mahsus 1000 TL’lik ilave devlet katkısıdır.

Sistemden 3-6 yıl arasında ayrılırsanız birikimin %15’ini, 6-10 yıl arasında ayrılırsanız %35’ini, 10 yılı tamamlarsanız ise %60’ını alabilirsiniz. 10 yıldan daha fazla kalırsanız 1000 TL’nin tamamına ek %5’lik bir devlet katkısı daha kazanırsınız. 3 yıldan önce ayrılırsanız ise devlet katkı payını kaybedersiniz.

Mevcut Bireysel Emeklilik Varsa Ne Yapılır?

Daha önce Bireysel Emeklilik Sistemi’ne kendi katılımınız gerçekleştirmişseniz ve şirketiniz tarafından 2. bir BES’e kayıtlı olmak zorunda değilsiniz. Yine 2 ay içinde Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi’nden ayrılabilirsiniz. Fakat devlet katkı payını kaybetmek istemiyorsanız hem otomatik katılımda kalabilir hem de mevcut BES’inizi devam ettirebilirsiniz.

“Emeklilik Planımı Kendim Seçebilir Miyim?”

Bu sorunun cevabı ne yazık ki hayır. Zorunlu BES’te kendiniz değil, şirketinizin seçtiği emeklilik planına dahil olursunuz.

“Çalıştığım Şirket Sisteme Ne Zaman Dahil Olacak?”

Eğer hala çalıştığınız şirket tarafından zorunlu BES’e giriş yapılmadıysa sizin şirketiniz 10-50 kişi çalışanı olan bir şirkettir. Sizin için Bireysel Emeklilik 01.07.2018 tarihinden itibaren zorunlu olacak.

“Hayır, çalıştığım şirkette 50’den daha fazla çalışan var!” diyorsanız 01.01.2018 tarihinden itibaren sisteme dahil olmuşsunuzdur, araştırmanızda fayda var.

Şirketlerin çalışan sayısına göre sisteme dahil olma tarihleri aşağıdaki gibidir.

• Çalışan sayısı 1000 ve üzerinde olan işyerlerinde; 01.01.2017 tarihinden itibaren,
• Çalışan sayısı 250 ve üzerinde olan işyerlerinde; 01.04.2017 tarihinden itibaren,
• Çalışan sayısı 100 ve üzerinde olan işyerlerinde; 01.07.2017 tarihinden itibaren,
• Çalışan sayısı 50 ve üzerinde ancak 100’den az olan işyerlerinde; 01.01.2018 tarihinden itibaren sisteme dahil olmuştur.
• Çalışan sayısı 10 ve üzerinde ancak 50’den az olan işyerlerinde; 01.07.2018 tarihinden itibaren,
• Çalışan sayısı 5 ve üzerinde ancak 10’dan az olan işyerlerinde; 01.01.2019 tarihinden itibaren, otomatik olarak BES planına dahil olacaklardır.

İş Değişikliğinde Önceki Kesintiler Yanar Mı?

Hayır, iş değişikliğinde otomatik olarak kazanmış olduğunuz birikim kesinlikle yanmaz. Önceden sisteme girilmiş olan tüm birikiminiz yeni çalıştığınız şirketin sunduğu emeklilik planına otomatik olarak aktarılır.

Önceden sisteme girmiş fakat ayrılmışsanız ise yeni iş yerinizde işvereniniz tarafından yeniden sisteme dahil edilirsiniz. Fakat özellikle belirtmek gerekir ki daha önce kendi isteğiniz ile sistemden çıkış yaptığınız için devlet katkısı olan 1000 TL’yi almaya artık hak kazanamazsınız. Dilerseniz yeni işvereninizin yaptırdığı Bireysel Emeklilik Sİstemi'nden de çıkış yapabilirsiniz.