TEFE, TÜFE Nedir?

Enflasyon ve kira artış oranlarının yeniden gündeme gelmesiyle birlikte TEFE ve TÜFE terimleriyle ilgili detaylar aratılmaya başlandı. TEFE, TÜFE nedir, arasında fark var mıdır ve nasıl hesaplanır? İşte tüm detaylar haberimizde…

Kiracılar ve ev sahipleri TÜİK tarafından açıklanan enflasyon rakamlarına odaklandı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) enflasyon rakamlarını açıklanmasının ardından Eylül ayı kira artış oranı da belli olmuş oldu. Geçtiğimiz yıl hazırlanan Orta Vadeli ekonomi Programı kapsamında, kira zamlarının Üretici Fiyat Endeksi değil Tüketici Fiyat Endeksi'ne göre planlanmasına karar verilmişti. Bu gelişmelerle birlikte TEFE ve TÜFE gündemdeki yerini aldı ve okuyucular tarafından merak edilmeye başlandı.

TEFE VE TÜFE NEDİR, NASIL HESAPLANIR?

TEFE, Toptan Eşya Fiyat Endeksi’nin kısa yazılışıdır. TEFE, yurt içinde üretilen mal gruplarından oluşturulan bir sepetin, üreticiden toptan satış noktasına uzanan zincirdeki fiyat değişimlerinin belirlenmesinde kullanılan ve Türkiye İstatistik Kurumu tarafından (TÜİK) hesaplanan endekstir.

TEFE, mamulün arz tarafındaki fiyat artışlarını gösteren maliyet enflasyonu endeksidir. TEFE hesaplamasında, mamülün yanı sıra hammadde ve yarı mamüllerin dahil de edildiği sepette bulunan mamullerin arz fiyatlarına, vergiler, toptancı marjları da dahil edilir.

TÜFE’nin açılımı Tüketici Fiyat Endeksi hesaplamaları olmaktadır. TÜFE, ülke genelinde yer alan tüketim mallarını kapsamaktadır. Gıda ürünlerinden ender olarak tüketilen mallara veya sosyal harcamalara kadar hemen hemen her konu TÜFE kapsamında değerlendirilmektedir.

Ek olarak TEFE ise ürünün daha hiç rafa gelmeden önceki fiyatları hesaplanmaktadır. TEFE’de yer alan genel artışlar kısa bir sürenin sonrasında TÜFE’de de bazı artışlar meydana getirir.

TEFE-TÜFE ARASINDAKİ FARK

Günümüzde TEFE kelimesi fiyat artışının arz yani maliyetleri cephesini göstermekte olup TÜFE ise fiyat artışının talep yönünü göstermektedir.

TEFE kelimesini TÜFE kelimesinden ayırmakta olan en önemli konu tüketici fiyat endeksini direkt olarak tüketici eline geçmekte olan malların fiyatını ölçer iken, toptan eşya fiyatları endeksi ise hammadde veya yarı mamullerin de fiyatlarını ölçmektedir.

Bütün bu nedenlerden dolayı da TÜFE ya da TEFE endeksleri günümüzde pek çok sayıda sistem tarafından etkilenmektedir. 

AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAKAMLARI

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından enflasyon verileri açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu, ağustos ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Tüketici fiyatları (TÜFE), ağustos ayında aylık bazda yüzde 1,12 arttı. Yıllık bazda enflasyon ise yüzde 19,25 oldu. Fiyatı en çok artan ürünler salatalık, kabak ve limon olurken, fiyatı en çok düşen ürünler çocuk tişörtü, patates ve domates oldu.

EYLÜL AYI KİRA ARTIŞ ORANI

TÜFE'de (2003=100) 2021 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre %1,12, bir önceki yılın Aralık ayına göre %11,65, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,25 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,78 artış gerçekleşti. Böylece enflasyon (TÜFE) rakamlarının on iki aylık ortalaması baz alınarak belirlenen kira artış oranı Eylül ayı için yüzde 15,78 oldu.

Gelecek Kaygınız Var mı? Prof. Dr. Özgür Demirtaş lise ve üniversite öğrencilerinin gelecekleri ile ilgili konuşma yapıyor!