Kripto korku ve hırs endeksi nedir?

CNN Money tarafından geliştirilen endeksle ilgili Investopedia tarafından yapılan açıklamaya göre; Kripto borsasında korku hissedildiğinde, hisse fiyatları beklenilenin altına düşüyor. Yatırımcılar hırs yaptığında ise hisseler aynı oranda yükseliyor. CNN’in ortaya koyduğu korku ve hırs endeksine göre yedi gösterge mevcut:

Önemsiz tahvillere gösterilen talep, piyasa ivmesi, piyasa oynaklığı, alım-satım opsiyonları, güvenli liman talebi, hisse senedi fiyat genişliği ve hisse senedi fiyat gücü.

Kripto Korku ve Hırs Endeksi Nasıl Hesaplanıyor?

Kripto korku ve hırs endeksi, piyasadaki BTCUSDT veya diğer kripto para birimlerine getirilen alım- satım işlemlerinin, yatırımcıların duygularına göre değişimini hesaplıyor. BTC fiyatı ve hisselerin fiyatları da bu ‘korku’ ve ‘hırs’ duygusuna göre şekilleniyor. Bu değişimi bilinçli bir şekilde kontrol edebilmek için öncellikle ‘Bitcoin nasıl alınır’ gibi piyasadaki temel sorularının yanıtını öğrenmek gerekiyor.

Yapılan endeks hesaplamasında, değerler 0 ila 100 arasında değişiyor.  Azalan değerler, piyasadaki yatırımcıların korku seviyesinin arttığını gösterirken yükselen değerler ise hırs duygusunun arttığını gösteriyor. Endeksin değer aralığı ve ifade ettiği anlamlar şu şekilde:

• 0-24: Aşırı korku
• 25-49: Korku
• 50: Nötr
• 51-74: Hırs
• 75 ve üstü: Aşırı Hırs

Endeks sonuçları, aşırı korku ve korkunun yükselişte olduğu grafiklerde, hisselerin satılmaya başlanacağını gösteriyor. Bu şekilde hisseler, dip fiyatlardan satın alınabiliyor. Aşırı hırs mevcut olduğunda ise fırsatları kaçırma korkusu ortaya çıkıyor. Böylelikle yatırımcılar, en yüksek fiyattan satış yaparak daha çok kâr elde etme olanağı buluyor. Bu durumlar incelendiğinde pek çok yatırım uzmanı; doğru zamanda alım-satım işlemi yapabilmek için endeksin çok iyi bir şekilde takip edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.

Kripto Korku ve Hırs Endeksi Neyi Ölçüyor?

Kripto korku ve hırs endeksi, tüm piyasayı kapsıyor gibi görünse de aslında sadece Bitcoin piyasasını içeriyor. Yakında diğer altcoinlerin de endeks içerisinde değerlendirileceği ortaya konulsa da şu an bu işlem sadece BTC ile ilgili. Fiyat ve duyarlılık açısından diğer para birimlerine yol gösteren Bitcoin’e sahip olmasanız bile diğer altcoinlerin hareketlerini tahmin etme fırsatı bulabilirsiniz.

Yapılan araştırmalara göre kripto korku ve hırs endeksi şu temellere dayanıyor:

• Fiyat oynaklığı, endeks değerini yüzde 25 oranında etkiliyor. Mevcut Bitcoin tutarı, 30 ila 90 günlük ortalamalarla karşılaştırılıyor. Ortaya çıkan veri, piyasadaki yatırımcıların korku seviyesini belirliyor.
• Piyasa Momentumu ve piyasa hacmi de tıpkı fiyat oynaklığı gibi endeksin yüzde 25’ini kapsıyor.BTC’in şu anki hacmi ve momentumu 30-90 günlük ortalamaların karşılaştırılmasıyla ortaya çıkan sonuçlarla eşleştiriliyor.  Bu veriler ise piyasadaki hırsı ve yükselişi belirliyor.
• Sosyal medya ise endeks hesaplamasında yüzde 15’lik bir bölümü temsil ediyor. Bu durumda, etkileşim hızı ve hareketleri baz alınıyor. Bitcoin odaklı Twitter hashtag verileri kullanılıyor. Yatırımcıların ‘hırslı’ olarak nitelendirilebilmesi için etkileşimin olabildiğince yüksek olması gerekiyor. Kripto şirketleri, bu verileri hesaplamak için Reddit uygulamasını da baz almayı düşünüyor.
• Bitcoin’in kripto para borsasındaki oranı ise endeks hesaplamasını yüzde 10 oranında etkiliyor. Bu durum ‘piyasa hakimiyeti’ olarak adlandırılıyor. Hakimiyet oranı arttıkça Bitcoin, kripto piyasasında ‘güvenli liman’ olarak nitelendiriliyor. Bitcoin’in piyasa üzerindeki hakimiyetinin azalması ise yatırımcıların daha riskli altcoin’lere yönelerek piyasadaki hırsın arttığını gösteriyor.
• Endeksin diğer yüzde 10’luk kısmını oluşturan unsur da trendler. Yani, Google Trends arama verilerindeki Bitcoin oranı.

Tüm bu veriler, endeksin sadece yüzde 85’lik bölümünü temsil ediyor. Endeks hesaplamasını gerçekleştirmek için geri kalan yüzdeliğin hangi durumları kapsadığı bilinmiyor. Kripto korku ve hırs endeksi başlangıç aşamasındayken, endeks hesaplamasının geri kalan yüzdesini neyin temsil etmesi gerektiğiyle ilgili bir anket yayınlamıştı.

Hesaplanan bu endeks, piyasanın durumunu ölçmek için yararlı bir araç olsa da tek başına yeterli bir uygulama değil. Bitcoin piyasasında meydana gelen fiyat değişimleri de bu endeksin çok hızlı değişim göstermesine sebep olabilir. Bu duruma örnek olarak: Kripto korku ve hırs endeksi, 20 Nisan 2022’de 73, 26 Nisan 2022’de 27 ve 9 Mayıs 2022’de 73 değerindeydi. Bitcoin fiyatının yüzde 50 oranında gerilediği dönemde, 12 Mayıs 2022 tarihine kadar korku endeksi seviyelerine düşülmedi.