Yatırım Fonu ile Tanış

‘Küçük paralarla yatırım mı olur?‘ demeyin. Siz nasıl çalışıyorsanız paranız da çalışmalı. ‘Komşudan, arkadaştan, işyerinden duydum tüm paramı yatırıyorum’ gibi tavsiyelere sakın kulak asmayın. Gelin bilgiyle güçlenip kendimize uygun riskle yatırım denizine girelim.

NEDİR?

Birçok farklı yatırım aracının bir sepette sunulduğu, uzmanlar tarafından yönetilen bir yatırım aracı. Bono, tahvil, repo, hisse senedi, altın ve diğer kıymetli madenlerden oluşan bir sürü sepet var. Bu sepetlerin her biri yatırım fonu. 

ORTAKLIK

Hisse senedi aldığınızda nasıl bir şirkete ortak oluyorsanız yatırım fonu aldığınızda da katılma belgesi ile fona ortak olursunuz. Yatırım fonuna yeni pay eklenmiş olur, böylece yatırım fonunun büyüklüğü ve pay sayısı artar. Fonların kuruculuğunu ve yönetimini portföy yönetim şirketi yapar ve otoriteler tarafından denetlenirler.

ÇEŞİTLERİ

Yatırım portföyünün içerdiği finansal araçlara göre birçok farklı türde yatırım fonu var. Bunlardan bazıları: Likit fon, Hisse Senedi Fonu, Tahvil ve Bono Fonu, Yabancı Menkul Kıymetler Fonu, Altın Fonu, Kıymetli Madenler Fonu, Gayrimenkul Yatırım Fonu, Borsa Yatırım Fonları, Emeklilik Yatırım Fonları.

DİKKAT!

Fonun yatırım yaptığı araçların değeri artarsa fon getiri sağlar, değeri düşerse de kayıp oluşur.

ÖNCE ÖĞRENİN

Almayı planladığınız fonların alım ve satımındaki valör uygulamasını ve fon yönetim ücretlerini yatırım kararını vermeden önce öğrenin. Nasıl mı? adresinden ‘Fonlar-Yatırım fonları’ sekmesinden almayı planladığınız fonun yatırımcı bilgilendirme formunu inceleyerek valör uygulamasının kaç gün olduğunu yani alıp sattığınızda paranın ne zaman hesabınızdan çıkıp ne zaman ödeneceğini öğrenebilirsiniz. Ayrıca fon yönetim ücretleri hakkında da bilginiz olur.

AVANTAJLARI

• Risksiz, orta ve çok risk gibi her iştaha uygun yatırım fonu bulunabiliyor.
• Ürün çeşitliliği ve riski dağıtma imkanınız olur.
• Portföy yönetim şirketlerinin bilgi ve deneyimlerinden yararlanırsınız. Burada portföy yönetim şirketi seçimi, bilgi ve finansal tecrübesi çok önemli.
• Alması kolay, birçoğunu mobil uygulamalardan, çağrı merkezlerinden günlük alıp satabilirsiniz.
• Likiditesi yüksek, istediğiniz zaman alıp satabilirsiniz.
• Yatırımcı bilgilendirme formlarından yararlanabilir, fonun detaylarını öğrenebilirsiniz.
• Fonun masrafları katılımcılara eşit dağıtıldığından düşük maliyet avantajı sağlarsınız.
• Bireysel olarak yatırım yapmanın zor olduğu büyük ölçekli yatırım araçlarına ortak olabilirsiniz.

SEÇERKEN

• Hangi yatırım fonu size uygun? Getiri beklentinize, risk iştahınıza göre karar verin.
• Ne için yatırım yapıyorsunuz? Örnek: Emeklilik için mi? Çocuğunuzun eğitimi için mi?
• Ne kadar süreyle bu yatırımı yapacaksınız? Altı ay mı, bir yıl mı, daha uzun süre mi? En baştan belirleyin.

NASIL ALINIR?

• Banka ya da aracı kurumda hesap açarak, internet ya da mobil uygulamalardan yararlanabilirsiniz. Hangi fonu alırsanız veya satarsanız ne zaman hesabınıza geçer konusu fon bazında değişir.
• Bu detayları fon izahnamesinden öğrenebilirsiniz ancak standart uygulamalar da var. Örnek: Saat 13.30’a kadar alış emri verirseniz akşam kapanış fiyatıyla bir sonraki gün fon hesabınıza geçer.

VERGİDE DURUM NE?

23 Aralık 2020’den, 31 Temmuz 2021’e kadar aldığınız fonlarda döviz ifadesi GEÇMİYORSA, ne zaman satarsanız satın (isterseniz beş yıl sonra satın) elde edilen kazanç üzerinden stopaj oranı ‘sıfır’. Bu tarihler arasında yatırım fonları vergisel açıdan oldukça cazip hale geliyor. Not: 23 Aralık 2020’den önce alınmış olan yatırım fonlarının satılması durumunda yüzde 10 stopaj uygulaması devam ediyor.

NEREDE SAKLANIR?

Fon portföyünüzdeki menkul kıymetler, resmi takas ve saklama kuruluşu olan Takasbank A.Ş. güvencesinde saklanır.

FONLARLA İLGİLİ BİLGİ İÇİN

• kwww.tefas.gov.tr Takasbank’ın kurduğu, fonlarla ilgili bilgi alabileceğiniz, fon analizi, karşılaştırması yapabileceğiniz web sitesi. Örnek: Haftalık, aylık, yıllık periyotlarla en çok kazandıran fonları görüp performansa göre yatırım yapabilirsiniz.
• www.kap.org.tr Fonlarla ilgili tüm bilgilere, haberlere, ortaklıklara ilişkin güncel genel bilgilere tek kanaldan ulaşırsınız.

Para GenleriTasarruflu veya cimri olmak genlerimizde mi var? Peki risk almak? Parayla olan ilişkimiz nereden geliyor yoksa çevremiz ve arkadaşlarımız mı etkiliyor? Bugünkü Posta Gazetesi Köşemde 'Para Genleri' hakkında yazdım!