Yatırım finansmanında sermaye maliyeti nedir?
Girişimciler için yatırım projelerinden ne kadar kar elde etmeyi bekleyecekleri hususu cevaplanması gereken en önemli sorulardan biridir.
Bu konu şirketin uzun vadede sürdürülebilir büyüme ve karlılık elde etmesini sağlamak adına kritik öneminden dolayı finans yöneticilerini de sıklıkla meşgul eder. Sermaye maliyeti kavramı ve nasıl hesaplanması gerektiği üzerine ciltlerce kitaplar yazılmış ve akademik çalışmalara konu olmuş finansın önemli ve hassas konularından biridir.
Sermaye maliyeti kavramının detayına girmeden önce alternatif maliyet kavramının (opportunity cost) açıklanması gerekir. Girişimciler bir yatırıma para yatıracağı dönemde aynı parayı alternatif olarak kullanabileceği en iyi yatırım aracının getirisi alternatif maliyetlerini belirler. Bir başka deyişle yatırımcı bir yatırım alternatifini tercih etmekle aslında parasını farklı şekilde kullanamayacaktır. Yatırımcının yoksun kaldığı en iyi alternatif yatırımcı aracının getirisi alternatif maliyeti belirleyecektir. Alternatif maliyeti hesaplarken birbirinden farklı yatırım fırsatlarının gelir beklentileri kadar risk dereceleri de önemlidir. Örneğin yatırım alternatiflerinden biri mevduat faizi ve diğer yatırım seçeneği hisse senedi ise bu iki farklı yatırım aracının beklenen getirilerinin yanı sıra iki yatırım aracının risk seviyeleri de dikkate alınmalıdır. Bankaya mevduat yatırmaya göre daha riskli bir yatırım aracı olan hisse senedine yatırım yapmak için mutlaka ilgili riski yatırımcı açısından kompanse edecek daha yüksek bir getiri beklentisi söz konusu olmalıdır. Finansın altın kurallarından biri yüksek risk yüksek getiri ilişkisidir ve yatırım yapılacak olan alandaki riskler arttıkça beklenen getiri oranı da artacaktır. Aynı yatırım aracının yatırımcılar açısından farklı risk seviyelerinde değerlendirilebileceğinin altını çizmek gerekir. Örneğin ilgili alanda özel uzmanlığı olan yatırımcılar başka şirketler tarafından risk olarak görülen unsurları bilgi ve deneyimlerine dayanarak daha az riskli bulabilirler. Yatırımların risk seviyelerini belirlerken yatırımcıların kişisel farklılıkları ve risk alma iştahları da yatırımlara bakış açılarını farklılaştırabilir.