Şikayetler Artınca Bakanlığın Radarına Girdi: Ceza Miktarları Artıyor, Denetimler Sürecek
Ticaret Bakanlığı, son dönemde artan tüketici şikayetleri üzerine bankacılık sektörünü 10 yıl aradan sonra radarına aldı. Yapılan denetimler sonucu, bankacılık sektörüne birçok nedenden dolayı ceza kesildi…
Bankacılık sektörünade son yıllarda yaşanan hızlı değişim ve
artan hizmet çeşitliliği, beraberinde tüketici şikayetlerini de
getirdi. Özellikle finansal tüketicilerden alınan ücretler
konusunda yaşanan anlaşmazlıklar, Ticaret Bakanlığı’nın harekete
geçmesine neden oldu. Bakanlık müfettişleri, Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanun ve ilgili tebliğler çerçevesinde bankacılık
sektöründe geniş çaplı bir denetim gerçekleştirdi. Yaklaşık 100 bin
şikayetin incelenmesinin ardından harekete geçen müfettişler,
bankalara rekor düzeyde, 3 milyar 185 milyon lira idari para cezası
kesti. Cezaların sebebi ise tüketicilerden haksız yere tahsil
edilen ücretler olarak açıklandı. İşte detaylar…
19 Kalemde Haksız Ücret Tespiti
Yapılan detaylı incelemeler sonucunda, bankaların tam 19 farklı
kalemde tüketicilerden haksız yere ücret tahsil ettiği tespit
edildi. Bu haksız ücretlendirmeler; EFT, havale, FAST gibi para
transferlerinden, ATM kullanım ücretlerine, kiralık kasa
işlemlerinden, nakit avans ve taksitli nakit avans işlemlerine
kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Müfettişler, bankaların sadece
fazla ücret tahsil etmekle kalmayıp, üçüncü kişilere ödenen
tutarlardan daha yüksek masraf ve komisyonları tüketicilere
yansıttığını, ayrıca ücret değişikliklerini zamanında
bildirmediğini de belirledi.
Bakanlık Cezada Üst Sınırı Zorladı
Tüketici mağduriyetlerinin boyutunun yüksek olması üzerine Ticaret Bakanlığı, bankalara yönelik cezaların miktarını üst sınırdan uyguladı. Yasal düzenlemelere göre, bir bankaya bir yıl içinde kesilebilecek idari para cezası üst sınırı 423 milyon lira olmasına rağmen, Bakanlık her bir haksız ücret kalemi için ayrı ayrı ceza uygulayarak bu sınırı zorladı. Sonuç olarak, 2024 yılında bazı bankalara üst sınırdan para cezası kesilmiş oldu.
Uzlaşma Talebi ve İade Süreci
Cezaların tebliğ edilmesinin ardından, bankaların büyük çoğunluğu (bir banka hariç) “uzlaşma” talebinde bulundu. Bakanlık, uzlaşma taleplerini kabul ederken önemli bir şart koştu: Bankalar, haksız yere tahsil ettikleri tutarları müşterilerine iade edecek ve hatalı prosedürlerini düzeltecekti. Bu şartın kabul edilmesiyle birlikte, bankaların cezalarında yüzde 50 oranında indirime gidildi.
Devletin Kasasına 1.6 Milyar Lira Girdi
Uzlaşma sürecini kabul eden bankaların ödemeleri sayesinde, sadece ocak ayında devletin kasasına 1.6 milyar lira ceza geliri girdi. Ancak bankaların asıl yükümlülüğü, kendilerine kesilen ceza miktarından çok daha fazla olacak şekilde, hatalı işlem yaptıkları ve fazla komisyon aldıkları müşterilerine iade yapmak olacak. Bu durum, tüketicilerin mağduriyetlerinin önemli ölçüde giderilmesini sağlayacak.
Ceza Miktarları Artıyor, Denetimler Sürecek
Ticaret Bakanlığı, tüketici şikayetlerini ciddiye alarak denetimlerini aralıksız sürdüreceğini bildirdi. Bakanlık yetkilileri, tüketici haklarının korunması konusunda kararlılık mesajı verirken, para cezası üst sınırlarının da arttığını duyurdu. Geçtiğimiz yıl 423 milyon lira olan üst sınır, 2025 yılı için yüzde 43 oranında artırılarak 600 milyon liraya yükseltildi.
Yetkililer, tüketicilere de çağrıda bulunarak, sözleşmeye aykırılık, yanıltıcı reklamlar, fahiş fiyat, sağlığa zararlı ürünler, ayıplı mal ve hizmetler gibi konularda haklarını aramaktan çekinmemelerini hem tüketici mahkemelerine hem de Bakanlığa ihbar yoluyla başvurabileceklerini hatırlattı.