Nasıl gemi kaptanı olunur?
Nasıl olunur serisinde inceleyeceğimiz bir diğer meslek: Gemi Kaptanı! Gemi kaptanı nedir? Nasıl gemi kaptanı olunur? Gemi kaptanı olmak için hangi şartlar yerine getirilmelidir? İşte gemi kaptanlığı ile ilgili merak edilen tüm detaylar!
Geminin operasyonel işlerini ve seyrini yöneten kişiye gemi
kaptanı denir. Hukukî tanımıyla gemi kaptanları; gemileri
emniyetle idare ve sevk eden kişilerdir.
Gemi kaptanı ne iş yapar?
Gemi hareket halindeyken hızını ve rotasını ayarlayıp gerekli
önlemlerle gemiyi tehlikelere karşı korurlar. Gemi limanda durgun
haldeyken de yük veya yolcuların emniyetli bir şekilde tahliye
edilmesi sürecini yönetirler. Gemi kaptanları ekipleriyle
çalışırlar. Gemi kaptanı, gemide olup biten her şeyin
asıl sorumlusudur lakin her şeyi tek başına
kontrol etmesi imkansız olduğundan sorumluluklarını ekibiyle
paylaşır.
Nasıl gemi kaptanı olunur?
Gemi kaptanı olmak için üniversitelerin Deniz
Ulaştırma İşletme Mühendisliği lisans bölümlerinden
mezun olmak gerekmektedir. Lisans eğitimi tamamlandıktan sonra
Gemi Adamları Sınav Merkezi tarafından
düzenlenen Gemi Adamları Sınavlarına
girilerek yeterli puanın alınması gerekir. Bu sınavdan geçer not
alan adaylar mesleğe 3. kaptan olarak başlarlar. Elbette lisans
eğitimi tamamlanmadan, lise diploması ile de gemilerde kaptan
olunabilir. Fakat bazı sınırlamalar mevcuttur. Lisans mezunu olan
gemi kaptanları, uluslararası tüm denizlerde ve
tonaj sınırı olmadan bütün gemilerde mesleklerini
icra edebilirler. Üniversitelerin 2 yıllık
denizcilik önlisans programlarını tamamlayanlar
ile denizcilik meslek liselerinden mezun olanlar
da vardır. Bu kişiler de eğitim ve yeterliliklerine göre belirli
sularda ve belirli tonaj kısıtlamalarına dahil olarak gemi
kaptanlığı yapabilirler.
Gemi kaptanı olmak için hangi şartlar yerine
getirilmeli?
Gemi kaptanı olmanın şartları nedir konusu
detaylarıyla bilinmelidir. Gemi kaptanı olmak için yerine
getirilmesi gereken şartlar şunlardır:
- Uzun süre deniz seyahatinde olmaya engel bir sağlık sorununa sahip olmamak
- Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü mezunu olmak
- Kaptanlık stajını başarıyla tamamlamak
- Gemi Adamları Yeterlilik Sınavı’nı (GOSS - GASM) geçmek
Gemi kaptanları için iş imkanları nelerdir?
Gemi kaptanları kariyer planlamalarını kişisel isteklerine göre değiştirebilirler. Sürekli gemide çalışmayı tercih eden gemi kaptanları uzak yol gemileri, yakın yol gemilerinde çalışabileceği gibi bazı bölgelerde kılavuz kaptanlık yapabilir; kamu kurumlarında alanıyla ilgili uzman kadrolarında yer alabilir. Karada çalışmayı tercih eden kaptanlar ise başta denizcilik şirketlerinde olmak üzere turizm firmalarında, lojistik firmalarında ya da gümrük müsteşarlıklarında görev alabilir.