Kirada Oturmak mı, Ev Almak mı?

Çoğu zaman düşünürüz: “Ne olacak canım, kirada gayet güzel idare ediyoruz, ne gerek var ev almaya.” Ev ileriye dönük yaptığımız, kendimizi ve ailemizi güvence altına aldığımız bir yatırımdır.

O yüzden benim tavsiyem her ailenin bir ev sahibi olması. Ama bu konuyu teknik anlamda nasıl düşünmeliyiz derseniz size aşağıdaki hesabı yapmanızı tavsiye ederim. Bu konuda (özellikle farklı düşünen karı-kocalardan) çok soru alıyorum.

Süre önemli
Öncelikle satın alacağınız evde ne kadar süre oturmayı planlıyorsunuz? Eğer birkaç yıllığına geçici ya da kısa süreli bir konut ihtiyacınız varsa ve sonuçta taşınacaksanız konutu kiralamanız daha uygun olacaktır.

Bölge gelişiyor mu?
Ev satın alırken, evin yeri, bulunduğu bölgenin gelişmekte olan bir bölge olup olmadığı (kentsel dönüşüm projesi, yeni yerleşim, metro yapımı, AVM inşaatı…) fiyatların ve kiraların ne hızla yükseldiği, konumu, merkezi olup olmadığı, ulaşım olanakları, evinizde ne kadar kaldığınız gibi çeşitli faktörleri iyice değerlendirin.

Ha deyince satamayabilirsiniz
İstediğim zaman satarım düşüncesiyle ev satın almak doğru değil. Evi satarken alım-satım maliyetleri ve masraflar üstüne eklendiğinde hedeflediğiniz fiyattan satabilmek için uzun zaman beklemeniz gerekebilir. Ayrıca satmak istediğiniz zaman piyasa koşulları uygun olmayabilir ve beklemek zorunda kalabilirsiniz. Bu yüzden oturacağınız evi satmak için değil, ihtiyacınız doğrultusunda uzun süreli oturmak için satın alın.

Kiralara bakın
Ev alırken bölgedeki ev fiyatlarını ve kiralarını karşılaştırın. Bazı bölgelerde ev kiralamak satın almaktan daha makul olabilir.

Evin fiyatı senelik kiranın 21 katından fazla olmasın...
Her şey tamam, iş sadece para konusuna kaldıysa, karar vermek için küçük bir hesaplama yapmamız yeterli. Ama neye göre? Bugünkü koşullarda Türkiye’de bir evin satış bedeli yaklaşık 21 yıllık kira bedeline eşit. Buna fiyat/kira oranı deniyor. Yani Türkiye’de fiyat/kira oranı = 21, tabii ki bu bir ortalama… Fiyat/ kira oranı arttıkça sizin evinizin fiyatı pahalılaşıyor demek. Örneğin İstanbul, Etiler gibi bir bölgede bu sürenin 30 senenin üstünde olmasını beklemek lazım, çünkü Etiler daha pahalı bir bölge.

Ev Almak Mantıklı Mı?

Haydi hesap yapalım
Diyelim, siz aylık kirası 3.000 olan bir ev buldunuz. Evin satış fiyatı 700.000. Bu evi kiralayabilirsiniz ya da satın alabilirsiniz. Diyelim ki evle ilgili bütün araştırmaları yaptınız, PADUHA gibi araştırdınız, iş sadece kira mı, satın alma mı konusuna kaldı. Satın alınabilir: 3.000 x 12 ay x 21 fiyat/kira oranı = 756.000, yani bu evin kirasına göre rayici 756.000. Bu ev 700.000 TL'ye satılıyor, bu tutar bizim hesapladığımız ‘rayiç’ tutarından daha az, yani ekonomik açıdan bu evi satın almak mantıklı. Eğer bu evin fiyatı 756.000’dan fazla olsaydı ekonomik açıdan pahalı olurdu.

Mortgage (ev kredisi)
Kira öder gibi ev sahibi olabilmenizi sağlayacak tek sistem mortgage sistemi. Yukarıdaki hesaplamada işin içine faiz girdiğinde toplam mortgage ödemeleriyle kirayı karşılaştırırsanız, o zaman kira giderinin çok üzerinde bir ödeme yaparak ev sahibi olduğunuzu görebilirsiniz. Ama kira ödemeleri havaya giden para, diğer taraft a faiz ödüyorsunuz ama bir değer içeren bir emlağa sahip oluyorsunuz.

Hayat matematik değil
Özellikle karı kocalardan çok soru alıyorum. Kadın ev almak istiyor, erkek kiralamak. Şimdi hesaplara bakarsak Türkiye’de kiralamak çoğu zaman daha kârlı çıkabiliyor. 17 senelik kira kadar birikimi bir yatırıma bağlamak, kiranın verebildiği esnekliği kaybetmek, hayatının önemli bir kısmında sadece bir ev için birikim yapmak… DUR! Hayat sadece 2x2=4’ten ibaret değil.

Cebinde Mucize Yarat
Kendi evimiz bize güven verir, hele bir de geleceğe dönük değeri artacak bir yerden satın almışsak, satın alırken pazarlığımızı da yapmışsak, kim tutar bizi.

Çaktığınız çivi
Ev büyük bir yatırımdır. Özellikle gelecek hakkında bizlere kendimizi güvende hissettirir. İyi bir araştırma ve bilinçli karar almak önemlidir. Kirada uzun yıllar yaşasanız bile ev sizin değil. Emeklilik döneminde sigorta işlevi gören ve tamamen size ait eviniz olur. Bununla ilgili halk arasında hep söylenen bir söz vardır: “Evinize çaktığınız çivi sizin olsun.”

Sağlık, sevgi ve para ile kalın !