Gençlerde Finansal Okuryazarlık Araştırması ve Geleceğe Yatırım

Bankalararası Kart Merkezi’nin finansal okuryazarlık konusundaki bilinçlendirme çalışmaları kapsamında yayınladığı “Geleceğe Yatırım” kitabında, gençlerin tasarruflarını etkin yatırımlara dönüştürebilmeleri için tavsiyeler veriliyor. BKM’nin bu konudaki çalışmalarından bir diğeri olan “Gençlerde Finansal Okuryazarlık Araştırması” ise Türkiye’de gençlerin büyük çoğunluğunun finansal konularda bilgi sahibi olmadığını gösteriyor.

Türkiye’de yapılan araştırmalar, gençlerde finansal okuryazarlık oranının günümüzde hala yeterli seviyeye ulaşmadığını gösteriyor. Finansal okuryazarlığa ve finansal erişime büyük önem veren Bankalararası Kart Merkezi (BKM), bu kapsamda yayınladığı “Geleceğe Yatırım” ve “Gençlerde Finansal Okuryazarlık Araştırması” isimli iki önemli çalışmayı kamuoyuyla paylaştı.

“Finansal okuryazarlık daha güçlü bir Türkiye ekonomisi için oldukça önemli”

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler karşılaştırıldığında en çok göze çarpan farklardan birinin, gelişmiş ülkelerde finansal hizmetler sektörünün çok daha üstün bir yapıda olması ve bireylerin bu hizmetlerden yaygın şekilde yararlanması olduğunu vurgulayan BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, şöyle konuştu: “Finansal erişim ve finansal okuryazarlık, ekonomik ve toplumsal gelişmişliğin açık bir göstergesi konumundadır. Ülkemizdeki durumu incelediğimizde, Dünya Bankası verilerine göre 15 yaş üstü nüfusun %31’inin herhangi bir finansal kurumda hesabı olmadığı görülüyor. Gelişmiş ülkelerde, örneğin İngiltere’de ise bu oran %4’e kadar düşüyor. Özellikle gelecek yıllarda ülkemize yön verecek gençlerimizin finansal konularda bilinçlenmesi, daha güçlü bir Türkiye ekonomisi için oldukça önemli. Bizim Türkiye olarak bu açığı kararlı ve emin adımlarla kapatmamız gerekiyor. Türkiye, teknolojiyi yaygın şekilde kullanan genç nüfusu sayesinde finansal okuryazarlık konusunda sıçrama yapabilecek bir potansiyele sahiptir. Finansal okuryazarlığı eğitim sisteminin bir parçası haline getirmek artık bir gereklilik olarak ortaya çıkmaktadır. Tam bu noktada banka kartlarının gençlerde finansal okuryazarlığı artırmada kilit noktada olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. BKM olarak kart kullanım bilincinin oluşturulması, finansal eğitim ve farkındalığın artması gibi noktalara büyük önem veriyoruz.”

“Dr. Fatoş Karahasan tarafından hazırlanan Gençlerde Finansal Okuryazarlık Araştırması’nın sonuçları bize gençlerimizin finansal sistem içerisinde bugünden yarınlarını planlayabilmeleri için her kurumun elinden geleni yapması gerektiğini gösterdi. Bu nedenle sayın Attila Köksal ve Hakan Osmanoğlu’nun kitabını kıymetli bir kılavuz olarak gençlerimize ulaştırmak istedik” diyen Dr. Soner Canko, BKM’nin finansal okuryazarlığın artırılması için somut adımların arkasında durduğunu ve durmaya devam edeceğini vurguladı.

Gençlerin yüzde 80’i ülke ekonomisini takip etmiyor

Dr. Fatoş Karahasan tarafından Türkiye’nin Ödeme Yöntemi TROY’un katkılarıyla hazırlanan ve Sia Insight’ın araştırma desteğiyle hazırlanan, Türkiye’deki 15-24 yaş arası 2 bin gençle gerçekleştirilen Gençlerde Finansal Okuryazarlık Araştırması’nda yer alan ilgi çekici başlıklar şöyle:

o   Her iki gençten biri para harcama ve para yönetiminde başarılı olduğunu düşünüyor. Ancak:

o   Gençlerin yüzde 83’ü harcama planı yapma alışkanlığına sahip değil.

o   Gençlerin yüzde 87’sinin düzenli para biriktirme alışkanlığı yok.

o   Gençlerin yüzde 80’i ülke ekonomisini takip etmiyor.

o   Gençlerin yüzde 84’ü para ve finansal konularda bilgi sahibi değil. Dört gençten üçü enflasyon kelimesinin anlamını bilmiyor. 

Harcamalarımızı kontrol altında tutmanın ilk anahtarı: Banka kartları

Attila Köksal ve Hakan Osmanoğlu tarafından kalem alınan Geleceğe Yatırım kitabında ise gençlerin tasarruflarını yatırıma dönüştürmek için finansal sistemin içine dâhil olmaları gerektiğine dikkat çekiliyor. Attila Köksal, araştırmanın ortaya koyduğu bilgiler ışığında gençlerin atması gereken ilk adımın bir banka hesabı açmak olduğunu kaydetti. Gençlerin finansal sisteme girişi için ilk basamağın banka kartları olduğuna işaret eden Köksal, “Banka kartlarının harcamaları kontrol altında tutmak için bir anahtar olduğunu söylemek yanlış olmaz. Banka kartıyla hesabınızdaki kadar harcarsınız. İstediğiniz zaman hesap hareketlerinize veya ekstrenize bakarak, nereye ne kadar harcadığınızın takibini de yapabilirsiniz” dedi.

Köksal gençlere finansal açıdan özgür bir yaşam sürebilmeleri için ise şu önerilerde bulundu:

·              Tutumlu olun: Gereksiz harcamalardan kaçının ve paranızın kıymetini bilin. Harçlığınızı kontrollü harcayın, elinizden geldiğince aile bütçesine katkıda bulunmaya çalışın.

·              Biriktirin: Miktarı ne olursa olsun her ay birikimlerin belli bir kısmını bir kenara ayırmak tasarruf disiplinini başlatır.

·              Yatırım yapın: Tasarruflarınızı zaman içinde büyüyecek ve size faiz, kâr payı, değer artışı olarak gelir sağlayacak para ve sermaye piyasası araçlarına yönlendirin.

·              Yatırımlarınızda riski yayın: Yatırımları belirli enstrümanlara yoğunlaştırmayın, birikimlerinizi mevduat, döviz, yatırım fonları, hisse senetleri, sabit getirili menkul kıymetler ve altın, gümüş gibi emtiaların getirisine endeksli fonlar arasında paylaştırın.

·              Dalgalanmalara hazırlıklı olun: Varlık değerleri birçok makroekonomik gelişme, sektörel eğilim ve şirketlere özgü faktörlerden etkilenir.

·              Kısa vadeli tahminlere, söylentilere asla kulak asmayın: Uzman olsun veya olmasın kimsenin kısa vadeli piyasa tahminlerine göre asla yatırım yapmayın.

·              Yatırımlarınızı basit bir plan çerçevesinde yapın: Piyasalarda ne olursa olsun, belirlediğiniz miktarı her ayın belirli bir günü yatırıma dönüştürün.

·              Asla aşırı derecede risk almayın: Amacınız kendi birikiminizi uzun vadeli değerlendirmek olmalıdır. Bir yatırım aracının nasıl işlediğini anlamıyorsanız, yatırım yapmayın.

·              Yatırımlarınızı sürekli takip edin: Yatırımlarınızı düzenli olarak gözden geçirin. Herhangi bir yatırımda hata yaptığınızı düşünüyorsanız konunun uzmanlarına danışıp görüş alın.