Futbol Ekonomisi Ülke Ekonomilerini Solluyor

Tüm dünyada her yıl 26 Nisan günü Fikri Mülkiyet Günü olarak kutlanıyor. Bu özel günün bu yıl ki teması spor endüstrisi. Destek Patent tarafından hazırlanan rapor, Türk ve Dünya spor endüstrisinde futbol ekonomisinin yüksek finans gücünü ve marka değerini ortaya koyuyor. Bu rapora göre; en yüksek marka değeri 1.90 milyar Dolar ile Manchester United’a ait. Beşiktaş’ın marka değeri 121 milyon Dolar iken; Fenerbahçe’nin piyasa değeri ise 707,71 milyon Türk Lirası.

“Küresel futbol ekonomisi 100’den fazla ülkenin GSYH’sinden daha büyük bir ekonomiye sahip”
Gelişen ülke ekonomileri ve gelir dağılımı yapılarındaki değişim göz önünde bulundurulduğunda, sporun her alanı gittikçe daha büyük ekonomik hacimlerin içinde dönmeye başladı. Bu alanlar şüphesiz ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor olsa da, futbol en büyük paya sahip. 2018 yılında yayımlanan ve Deloitte tarafından hazırlanan Annual Review of Football Finance 2018 Raporunda 2016/17 sezonu için büyük liglerdeki toplam gelirler yaklaşık olarak 25.5 milyar Euro olarak paylaşılıyor. Bu rakam bir önceki yıl, yani 2015/16 sezonunda 24.6 milyar Euro olarak gerçekleşmişti. Yıllık %3.66 pozitif değişim söz konusu. Böylelikle, neredeyse 100’den fazla ülkenin GSYH’sinden daha büyük bir ekonomiye sahip küresel futbol ekonomisi.
 
En yüksek ekonomik büyüklük İngiltere’de 
İngiltere dünyadaki en büyük ekonomik büyüklüğe sahip. 2016/17 sezonunda yaklaşık olarak 5.3 milyar Euro gelire sahip olan Ada Futbolu, neredeyse en yakın takipçileri olan 2.9 milyar Euro ile İspanya ve ardından 2.8 milyar Euro ile de Almanya’nın toplamı kadar. Bu ülkeleri ise sırasıyla 2.1 milyar Euro ile İtalya ve 1.6 milyar Euro ile de Fransa futbol ekonomisi takip ediyor.
 
2016/17 sezonu için finansal performanslara baktığımız zaman, Fransa ve İtalya ligleri zarar ederken diğer 3 büyük lig kâr açıklamışlar. Bu durum, İtalyan ekonomisinde yaşanan dengelenme sürecine bağlı olarak futbol ekonomisinin de diğer Avrupa liglerine nazaran negatif ayrışmasına sebep olduğu söylenebilir. Fransa özelinde ise şüphesiz, PSG’nin finansal pozisyonu, tüm Ligue 1 yapısını değiştirecek büyüklükte ve etkinlikte olduğundan dolayı, finansal negatif performansın sebebini yüklü bonservis bedellerine bağlamak mümkün.
 
2018 yılında yapılan araştırmaya göre yıllık %7 artış ile Barcelona kulübünün marka değeri: 1.51 milyar Dolar

Futbol kulüplerinin gelir kalemlerine bakıldığı zaman görüleceği üzere, sponsorluk, ticari anlaşmalar ve yayın hakları gibi gelirler, kulübün marka değeri üzerinden ilerleyen, gelişen ve aynı oranda kulüp finansallarına etki eden nakit akışları. Raporun başından itibaren incelenen Avrupa’nın en büyük 5 liginin gelir dağılımına bakılacak olursa, Sponsorluk ve Yayın Hakları gelirlerinin liglerin gelirleri içerisindeki payı, tüm 5 ligde de en büyük paya sahip. Premier League gelirlerinin %87’si, La Liga’nın %81’i, Bundesliga’nın %65’i, Serie A’nın %90’ı ve son olarak da Ligue 1’in %71’i, bu tip marka değerine paralel gelirlerden oluşmakta. Ortalama olarak, bu gelirlerin nominal değeri ise 2.3 milyar Euro. 2018 yılı En Değerli ve En Güçlü 5 Futbol Kulübü sıralamasına göre Manchester United 1.90 milyar Dolar ile başı çekmektedir.

Fenerbahçe’nin piyasa değeri 707,71 milyon Türk Lirası

Beşiktaş’ın marka değeri 121 milyon Dolar

24 Nisan 2019 itibariyle; Fenerbahçe Futbol A.Ş. piyasa değeri 707.71 Milyon Türk Lirası’dır. Beşiktaş’ın 2018 yılı marka değeri ise 121 milyon Dolar olarak hesaplanmıştır. Özellikle Beşiktaş’ın son yıllarda sağlamış olduğu sportif ve operasyonel başarı, aynı paralellikte kulübe ekonomik fayda boyutunda artı değer katmıştır. Şüphesiz, Beşiktaş’ın finansal anlamda pozitif performans sergilemesindeki en önemli pay, UEFA Şampiyonlar Ligi’ndeki başarısı ve bunun sonucu olan gelirleridir. Kulüp, 2017/18 Şampiyonlar Ligi sezonunda toplamda 43.7 milyon Euro kazanç sağlayarak, çok önemli bir başarı göstermiştir. Kulübün en büyük hedefi; Asya pazarına açılarak marka bilinilirliğini arttırmak ve büyütmek. Öte yandan FB TV’nin yeniden bir oluşum içerisinde olması, içeriklerinin ve yayın kalitesinin pozitif yönde değişmesi oldukça önemli ve marka değeri ile doğrudan olarak ilişkili yatırımlardır. Galatasaray ise; 2012/13 sezonunda bedelsiz bir şekilde kadrosuna Didier Drogba’yı katarak marka değeri açısından oldukça önemli bir hamle gerçekleştirmişti.