Ev alırken hafiye gibi davranın!
Bir ev satın almak hayatımızın belki de en önemli adımlarından biri. İnsanın kendine ait bir eve başını sokması hayat mücadelesinde önemli bir galibiyet. Bu galibiyetin elde edilmesi için çok sağlam ve emin adımlar atılması gerek.
Eskiden ev kredisi yoktu. Genelde emekli ikramiyesi beklenirdi.
Toplu konut anlayışı bu kadar yaygın değildi. Dolayısıyla ev
almadan önce şimdiki kadar geniş çaplı bir ön araştırmaya ihtiyaç
yoktu. Nereden ev alsanız bir süre sonra değeri artıyordu. Şimdi
durum değişti. Artık ev almadan önce bir hafiye gibi araştırma
yapmanız gerekiyor.
HANGİ AMAÇLA EV ALACAĞINIZ
ÖNEMLİ
Satın alacağınız evi oturmak için mi, yatırım için mi alacaksınız?
Önce buna karar verin. Yaşamak için ev alıyorsanız lokasyon önemli.
Sizin yaşayabileceğiniz bir bölge olup olmadığını iyice araştırın
ve öyle karar verin.
Yatırım amaçlı alıyorsanız, “gelişmeye açık bir bölge mi, kira
getirisi iyi mi?” gibi sorulara yanıt aramalısınız.
İMZAYI ATMADAN ÖNCE BUNLARI
BİLMELİSİNİZ
Her evin değeri, kira getirisi ileride mutlaka artacak gibi bir
durum yok. Yerinde de sayabilir. Çok iyi araştırma yapın.
Tayin durumunuz varsa ya da başka bir nedenle taşınma olasılığınız
varsa bunları da ihtimallere katın. Bunlar sizi zarara
sokmasın.
Geliriniz ev kredisi taksitlerine yetiyor mu? Bu konuda gerçekçi
olun. “Olsun biraz dişimi sıkarım” düşüncesi riskli. İlerde sıkıntı
yaratabilir.
Ev amaçlarınıza uygun mu, kullanışlı mı? Güvenli bir bölgede
mi?
İşyerinize, okula, merkeze, toplu taşımaya yakın mı?
Evin yaşı önemli. Yeni yapılar depreme dayanıklı. Özellikle 2000
yılı öncesinde inşaa edilen evlerin depreme dayanıklılığı konusunda
ciddi bir araştırma yapılmalı.
Kaçak yapı olması, her an bir yıkım emri demek. Ya da bölgenin
yapısına göre ilerde bir kamulaştırma söz konusu olabilir mi?
Bunlar eksiksiz araştırılmalı. Herhangi birini atlamanız durumunda
geri dönülmez ya da telafisi zor durumlarla karşılaşma ihtimaliniz
var demektir. Ufak tefek sorunlar zamanla aşılabilir ancak bu
konularda yapacağınız hatalar yeni bir ev alma sevincinizi yarıda
bırakabilir.
PAZARLIK
ŞART
Diyelim ki almayı düşündüğünüz evi çok beğendiniz. “işte bu.
Hayalimdeki eve kavuştum, mutlaka almalıyım” demeden önce şöyle bir
durun. Size söylenen fiyat gerçeği yansıtıyor mu? Çevredeki evlerin
metrekare fiyatları nedir? Mutlaka karşılaştırma yapın. Yatırım
amaçlıysa çevredeki evlerin kira değerlerini mutlaka öğrenin. Varsa
komşularla görüşün fikir alın. Ne de olsa bölgede sizden daha
tecrübelidirler. İşinize yarayacak bilgiler verebilirler.
MASRAFLARI
UNUTMAYIN
Ev almak için oluşturduğunuz bütçeye sadece genel giderlerinizi
değil, aidat, senelik vergi, sigortalar, tadilat ve önceki
borçlarınızı da dahil etmelisiniz. Kiralık ev olsa pek dikkate
almazsınız, neyse ona razı olursunuz. Ama artık kendi malınız.
Mutlaka amacınıza göre küçük değişiklikler yapmak isteyeceksiniz.
Ya da beklemediğiniz zorunlu masraflar çıkabilir. Özellikle yeni
yapılar çok temiz halde göründüğü için, örneğin ilerde rutubet alma
olasılığı ilk anda fark edilmeyebilir. Ya da çatı, yağmur gideri,
kanalizasyon gibi göz önünde olmayan bölümler ilerde sorun
çıkarabilir. Bütçenize bu olasılıkları da katmalısınız.
BORÇTAN KORKUYORSANIZ İKİ
KERE DÜŞÜNÜN
Ev almak artık eskisi gibi değil. Artık mortgage (ev kredisi)
sistemi var. Kira öder gibi ev sahibi olabiliyorsunuz. Evin
değerinin dörtte birini peşin verip geri kalanı uzun vadede
borçlanabiliyorsunuz. Vadenin belirlenmesi elbette gelirinize
bağlı. Eğer uzun vadeli borçlar sizi rahatsız ediyorsa, borç
yüzünden gece başınızı yastığa rahat koyamıyorsanız bir kez daha
düşünün.
ÖDEYEBİLECEĞİNİZ KADAR BORCA
GİRİN
Aman dikkat! Üç dört odalı evden başlamak zorunda değilsiniz. Nasıl
olsa öderim mantığıyla hareket etmeniz sonradan sizi rahatsız
edebilir. Duygularınızla mantığınız arasındaki dengeyi kurmayı
unutmayın. Bütçenize göre hareket edin. Eğer iki odalı ev işinizi
görüyorsa ondan başlayın. Sonradan daha rahat bir şekilde fazla
odalı evlere bakabilirsiniz.
Aylık borç ödemelerinizin toplamı gelirinizin yüzde 40’ını
geçmemeli. bu madde evdeki huzur için çok önemli.
Ne kadar peşinat verebileceğinizi mutlaka hesaplayın. Örneğin 100
bin liralık bir ev için bankanın vereceği kredi 75 bin lira. 25 bin
elinizde hazır olmalı. En düşük faizi ve kredi masraflarını
belirlemek için bankalar arası karşılaştırma yapın.
Hayatta insanın başına her şey gelebilir. Maaşınızda aksama
olabilir. Bir süreyi işsiz geçirebilir ya da ani bir ihtiyaç ortaya
çıktığında bütçe ayırmak zorunda kalabilirsiniz. Bu yüzden en az 3
aylık taksiti ödeyebilmek için kenarda biraz para tutmanızda fayda
var. Aksi halde hukuki sorunlarla karşılaşıp tadınız kaçabilir.
KONUT KREDİSİ İÇİN GEREKLİ
BELGELER
Başvuru formu
Nüfus cüzdanı, sürücü belgesi veya pasaport fotokopisi (size ve
kefilinize ait)
Gerekirse azami iki ay öncesine ait müşteri adına kayıtlı sabit
telefon, elektrik, su veya doğalgaz faturalarından herhangi
birisinin fotokopisi
Serbest çalışanlar için vergi levhası, son üç yıla ait bilanço ve
gelir tablosu (size ve kefilinize ait)
Ücretli çalışanlar için gelir belgeleri (size ve kefilinize
ait)
Şirket sahipleri için şirketin mali durumuna ait belgeler ile
ortaklık yapısını gösteren belge
Konut Kredisinde alınacak konuta ilişkin kat mülkiyeti tapusu ya da
kat irtifakı tapusu ve yapı kullanım izin belgesi ya da kat
irtifakı tapusu ve inşaat ruhsatının fotokopileri.