Davranışsal Finansta Sürü Psikolojisi
Günümüzde finansa dair bakış açısı büyük oranda değişmiştir. Bu alanda yapılan araştırmalar göstermiştir ki insan psikolojisi finansal kararların alınmasında oldukça etkili. Peki davranışsal finansta sürü psikolojisi ve yatırım ilişkisi nedir?
Finans dünyasında birçok farklı teori ve girişimler var.
Geleneksel finans teorisine göre yatırımcıların amacı maksimum
fayda sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda her zaman önyargısız ve
rasyonel davranılır.
Psikoloji ve finansı bir arada inceleyen bu alana
‘’Davranışsal Finans’’ denir. Bu finans teorisinin
temeli Daniel Kahneman ve Amos Tvresky’ın 1974 yılında kurmuş
olduğu ‘’Beklenti Teorisi’ ile atılmış. Davranışsal finans; insan
davranışlarının, hisse senetleri fiyatlarının işleyişinde, nasıl
etkili olduğu ile ilgili. Finans ile psikoloji ilişkisinden önce
ekonomi bilimi ile psikoloji arasında bir etkileşim olduğundan
bahsetmek gerekir. Fogg davranış modeli nedir
yazımıza göz atmayı unutmayın.
Sürü
Psikolojisi
Yatırımcılar üzerinde yapılan araştırmalar yatırımcıların
yatırım kararlarında rasyonel olarak tercihlerini maksimize etmek,
portföylerini çeşitlendirmek ve riskten kaçınmak istemelerine
rağmen bunu gerçek hayatta yaptıkları yatırımlarında
gerçekleştiremedikleri görülmüştür. Buna temel sebebi olarak
bilişsel kusurlar gösterilir;
Bu psikolojik önyargılar sonucunda, bireysel yatırımcılar, kazanan
hisseleri olması gerekenden daha erken elden çıkarırken, kaybeden
hisseleri ise çok uzun süre elde tutarak sürü davranışı
göstermekte, aşina oldukları hisselere duygusal olarak bağlanmakta,
kendi doğrularını destekleyici bilgiyi arama ve diğer bilgileri
reddetme eğilimi gösterirler. Bir başka deyişle; yatırım kararları
rasyonel kararlar olmaktan çıkmakta, bunun yerine daha çok kişinin
sezgi ve hislerine dayalı alınmakta.
Yatırım
İlişkisi
Yatırımcı davranışlarının şekillenmesi, bireysel yatırımcı
düşüncelerinin arkasında yatan faktörler, yatırım kararlarını
alırken dikkat edilen bilgiler, finansal bilgilerin ne kadar doğru
yorumlandığı davranışsal finans ile ilgili bir durum.
Sonuç olarak, yatırımcıların, yatırım kararlarını etkileyen ve
rasyonel olamamalarına neden olan sürü davranışı, davranışsal
finans içerisinde yer alan bir kavram olarak ortaya çıkıyor.
Davranışsal finansa göre, yatırımcıların vermiş oldukları yatırım
kararlarında rasyonel olamamalarının nedeni, birtakım anomalilerden
ve sürü davranışından kaynaklı. Bu çalışma finansal piyasalarda,
yatırımcıların alım satım kararları ile finansal varlıkların
fiyatlarını etkileyen bir olgu olan sürü davranışının
nedenidir.
Monay mobil uygulamasını indirerek finansal farkındalığınızı geliştirme yolculuğunuzda kendinize yol arkadaşı edinebilirsiniz. Monay içerisinde barındırdığı yapay zekası ve "Para biriktirme", "Harcama zaaflarınızı kontrol etme", "Yatırım yapma" gibi konularda sohbet tabanlı, etkileşimli yolculukları ile seni bilinçlendirir. Ön ödemeli Monay Kart'ın nakit iade (cashback) özelliğiyle harcarken kazanabilirsiniz.