Davranışsal Finansta Kayıptan Kaçınma Nedir?

Belirsizlik ortamındaki insanların davranışları incelendiğinde, insanların riskten kaçma eğilimlerinin baskın olduğunu görürüz. Kazanma isteklerini bastırma eğilimi gösteren bireyler, belirsizlik ortamında her zaman akılcı kararlar veremezler. Bunun sebebi ise kayıpların verdiği acının kazançların yarattığı tatmin duygusundan iki kat fazla olmasıdır.

Kaybetmek mi Kazanmak mı?

İnsanların risk alma davranışı üzerine yapılan araştırmalar, büyük çoğunluğun bir kazanç elde etmektense belirli bir kayıp olasılığından uzak durmayı tercih ettiğini gösteriyor.

Kayıptan Kaçınmaya Örnek

Örneğin, 100 TL’yi kaybetmenin üzüntüsü, beklenmedik bir şekilde kazanılan 100 TL’nin verdiği mutluluktan daha büyüktür. Bundan dolayı da paramızdaki azalışa, artışlara oranla daha duyarlı oluruz.

Duke Üniversitesi Kayıptan Kaçınma Araştırması

Duke Üniversitesi'nde konuyla ilgilibir araştırma yapılmış. Okulun basketbol takımının final maçı biletleri için yüzlerce öğrenci günlerce önceden beklemeye başlamışlar. Okul yönetimi bu bekleyenleri toplamış ve 'Hepiniz bilet almayı hak ettiniz ama yeteri kadar biletimiz yok o yüzden biletleri kura ile vereceğiz' demişler.

Sonrasında araştırmacılar bilet kazananları ve kazanamayanları ayrı ayrı aramışlar.
Kazananlara, 'Mevcut biletinizi ne kadara satarsınız?' diye sorduklarında ortalama eder $ 2000 civarı çıkmış.

Kazanamayanlara da 'Bilet için kaç para verirsin?' diye sorduklarında cevap $ 100 civarı olmuş.

İşte bu farkı yaratan etkiye kayıptan kaçınma deniyor.